Webb tatilde halkalı gezegen Uranüs’le çalıyor

James Webb Uzay Teleskobu yakın zamanda bakışlarını, kendi tarafında dönen bir buz devi olan sıradışı ve esrarengiz Uranüs’e yöneltti. Webb bu dinamik dünyayı halkalar, aylar, fırtınalar ve diğer atmosferik özelliklerle (mevsimlik bir kutup başlığı dahil) yakaladı. Görüntü, bu yılın başlarında yayınlanan iki renkli versiyonun üzerine genişletilerek daha ayrıntılı bir görünüm için ek dalga boyu kapsamı ekleniyor.

Webb, olağanüstü hassasiyetiyle, gezegene en yakın son derece sönük ve dağınık halka olan yakalanması zor Zeta halkası da dahil olmak üzere Uranüs’ün sönük iç ve dış halkalarını yakaladı. Aynı zamanda gezegenin bilinen 27 uydusunun çoğunu görüntüledi, hatta halkaların içindeki bazı küçük uyduları bile gördü.

1980’lerde Voyager 2 tarafından görülen görünür dalga boylarında Uranüs sakin, masmavi bir top gibi görünüyordu. Kızılötesi dalga boylarında Webb, heyecan verici atmosferik özelliklerle dolu tuhaf ve dinamik bir buz dünyasını ortaya çıkarıyor.

Bunlardan en dikkat çekici olanı gezegenin mevsimsel kuzey kutup bulut örtüsüdür. Bu yılın başındaki Webb görüntüsüyle karşılaştırıldığında, bu yeni görüntülerde başlığın bazı ayrıntılarını görmek daha kolay. Bunlar arasında, alt enlemlere doğru, kutup başlığının alt kısmındaki parlak, beyaz iç kapak ve karanlık şerit yer alır.

Kutup başlığının güney sınırının yakınında ve altında birkaç parlak fırtına da görülebilir. Bu fırtınaların sayısı ve Uranüs’ün atmosferinde ne sıklıkta ve nerede ortaya çıktıkları mevsimsel ve meteorolojik etkilerin birleşiminden kaynaklanıyor olabilir.

Gezegenin kutbu gündönümüne yaklaştıkça ve daha fazla güneş ışığı aldığında kutup güneşe doğru yönelmeye başladığında kutup başlığı daha belirgin hale geliyor. Uranüs bir sonraki gündönümüne 2028’de ulaşacak ve gökbilimciler bu özelliklerin yapısındaki olası değişiklikleri izlemek için sabırsızlanıyorlar. Webb, gökbilimcilerin gezegenin karmaşık atmosferini anlamalarına yardımcı olmak için kritik önem taşıyan Uranüs’ün fırtınalarını etkileyen mevsimsel ve meteorolojik etkilerin çözülmesine yardımcı olacak.

Uranüs yaklaşık 98 derecelik bir eğimle kendi tarafında döndüğü için güneş sistemindeki en ekstrem mevsimleri yaşar. Her Uranüs yılının neredeyse dörtte biri boyunca güneş bir kutbun üzerinde parlayarak gezegenin diğer yarısını 21 yıl süren karanlık bir kışa sürükler.

Webb’in benzersiz kızılötesi çözünürlüğü ve hassasiyeti sayesinde gökbilimciler artık Uranüs’ü ve onun benzersiz özelliklerini çığır açan yeni bir netlikle görüyor. Bu ayrıntılar, özellikle de yakın plan Zeta halkası, Uranüs’e yapılacak gelecekteki görevlerin planlanması açısından çok değerli olacaktır.

Uranüs aynı zamanda son birkaç on yılda keşfedilen yaklaşık 2.000 benzer büyüklükteki dış gezegenin incelenmesi için bir vekil görevi görebilir. Bu “arka bahçemizdeki dış gezegen”, gökbilimcilerin bu büyüklükteki gezegenlerin nasıl çalıştığını, meteorolojilerinin nasıl olduğunu ve nasıl oluştuklarını anlamalarına yardımcı olabilir. Bu da kendi güneş sistemimizi daha geniş bir bağlama yerleştirerek bir bütün olarak anlamamıza yardımcı olabilir.