A la vista de los resultados de las elecciones del martes, no es evidente que el clima vaya a convertirse en un tema destacado para un futuro gabinete. El gran ganador, Geert Wilders, incluso quiere pasar la Ley sobre el Clima «por la trituradora». Los resultados golpearon como una bomba a las organizaciones ecologistas.
Al jaren is er onzekerheid of Nederland zijn klimaatdoelen gaat halen. Na de verkiezingen rijst een nieuwe vraag: wil Nederland die klimaatdoelen nog wel halen?
Nadat het kabinet-Rutte IV de klimaatambities juist had opgeschroefd, liep de stembusgang van dinsdag uit op een enorme zege voor de klimaatsceptische PVV. Lijsttrekker Wilders spreekt van ‘klimaatpaniek’ en wil het liefst dat er helemaal geen geld meer naar klimaatbeleid gaat.
Volgens Wilders verandert het klimaat al eeuwen en kost het te veel geld om onze klimaatimpact terug te dringen, terwijl Nederland maar een klein deel van de wereldwijde CO2-uitstoot veroorzaakt . «U geeft kapitalen uit», zei hij in het slotdebat tegen klimaatminister Rob Jetten (D66) en GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans.
Wilders wil dat er een streep gaat door de Klimaatwet, waarin is vastgelegd dat Nederland 55 procent minder CO2 uitstoot in 2030. Hij staat er ook op dat Nederland zich terugtrekt uit het Parijsakkoord. Daarin hebben landen wereldwijd vastgelegd de opwarming van de aarde te willen beperken tot 2 graden – met als streven 1,5 graden.
Onzin, vindt Wilders. De PVV wil stoppen met hernieuwbare energie en terug naar fossiele brandstoffen zoals gas en kolen. Daarnaast wil de partij kerncentrales bouwen. Opvallend is dat in het verkiezingsprogramma wel kort aandacht wordt besteed aan het versterken van dijken. De partij erkent dus dat de zeespiegel gaat stijgen.
Winst PVV kwam hard aan bij milieuorganisaties
Tijdens de verkiezingscampagne werd het klimaat maar nooit een belangrijk thema, ondanks pogingen van GroenLinks-PvdA en D66 om het onderwerp op de kaart te zetten. De PVV lijkt te hebben geprofiteerd van toenemende zorgen over de kosten van klimaatbeleid voor normale burgers. Het verplichten van warmtepompen en elektrische auto’s is onbetaalbaar, vrezen veel mensen volgens onderzoek van TNO.
Voorzitter Dion Huidekooper van de Jonge Klimaatbeweging vindt het kwalijk dat het vorige kabinet niet genoeg heeft gedaan om de baten en lasten van het klimaatbeleid eerlijk te verdelen. «De afgelopen jaren is vaak gekozen voor de weg van de minste weerstand. Kortom: subsidies. Die subsidies belanden altijd bij mensen die theoretisch opgeleid zijn en hun weg er naartoe weten te vinden. De Tesla-rijder en de huizenbezitter.»
Een partij die wetenschappelijke feiten ontkent, hoort echt niet in het torentje thuis.
Huidekooper, die tot de zomer de woordvoerder was van klimaatminister Jetten, zegt nog «een beetje in shock» te zijn na de verkiezingsuitslag. Hij hekelt het verkiezingsprogramma van de PVV. Daarin staat dat we moeten stoppen met de «hysterische reductie van CO2». «Dat is natuurlijk volkomen onverantwoord. Een partij die zelfs de meest basale wetenschappelijke feiten ontkent, hoort echt niet in het torentje thuis.»
Daar sluiten dertien natuur- en milieuorganisaties zich bij aan. In een gezamenlijke verklaring schrijven ze: «Ambitieus klimaatbeleid blijft links- of rechtsom nodig om onder de 1,5 graden opwarming van de aarde te blijven en klimaatverandering te stoppen.» Bestaanszekerheid betekent óók een schone lucht, water en leefomgeving, vinden de organisaties, waaronder Greenpeace, Natuurmonumenten en Stichting de Noordzee.
Activistas entran en Hofvijver: «Ningún negacionista del clima en la Torre»
VVD y NSC quieren mantener los objetivos climáticos
Sin embargo, también es poco probable que el próximo gobierno deje de lado toda la política climática. Geert Wilders dijo en su discurso de victoria que le gustaría colaborar con otros partidos. Pero incluso en el flanco derecho esto puede resultar difícil. El PVV es el único gran partido de derecha que ya no quiere gastar dinero en el clima.
En este sentido, el partido se diferencia, por ejemplo, del VVD y del NSC, que quieren mantener los objetivos climáticos de 2030 y 2050. Pero el clima tampoco es un tema central para el nuevo partido de Pieter Omtzigt. Omtzigt quiere deshacerse de los combustibles fósiles a un «ritmo ambicioso pero responsable», pero la transición energética debe seguir siendo «factible y asequible».
Omtzigt se opone, al igual que Wilders, al fondo climático. Este fondo pone a disposición 35 mil millones de euros para medidas climáticas por parte de ciudadanos, empresas y organizaciones. Omtzigt está en principio en contra del fondo porque, según él, el dinero debería pasar por el presupuesto normal, con un control más democrático.
El VVD quiere conservar el fondo climático, incluido el pago de dos nuevas centrales nucleares. Los tres partidos de derecha están de acuerdo sobre el uso de la energía nuclear.
‘Wilders también debe adherirse al acuerdo de París’
En su discurso de victoria, Wilders afirmó que quiere llegar a acuerdos con otros partidos «dentro del marco de la ley y la Constitución». Estos partidos deben asegurarse de que esto quede reflejado «en blanco y negro», afirma Marjan Minnesma, directora de la organización de sostenibilidad Urgenda. «Eso significa que también debe adherirse al acuerdo climático de París».
Minnesma teme que la aceleración de la transición energética se estanque después de las elecciones. «Pero nunca soy pesimista tan fácilmente.» Por ejemplo, está contenta de que Wilders se comprometa con el sistema de redes, lo que hace que resulte atractivo instalar paneles solares en el tejado. «Es una buena medida para personas con un presupuesto reducido».
La formación es hoy. comenzó. Es muy obvio que habrá un gabinete de derechas (minoritario). Una vez que se haya formado, debe quedar claro en qué medida se implementarán los planes climáticos de las partes.