Galileo misyonu 20 yıl önce sona erdiğinden beri Io’nun bu kadar harika görüntülerini görmemiştik. NASA’nın Juno uzay aracı bu görüntüyü JunoCam cihazıyla 15 Ekim’de 12.000 km’den daha düşük bir yükseklikten yakaladı. Ted Stryk görüntüyü işledi. Katkıda bulunanlar: Ted Stryk/NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/
Jüpiter’in okyanus uyduları, potansiyel yaşanabilirliklerinden dolayı dikkatimizin çoğunu çekiyor. Ancak Jüpiter’in kötü çocuk volkanik ayı Io, kendi sınıfındadır. Güneş sisteminde buna benzer başka hiçbir şey yok ve NASA’nın Juno uzay aracı, volkanik uydunun henüz en yakın yaklaşımı sırasında yeni görüntülerini yakaladı.
Io, Jüpiter’in üçüncü büyük ayı ve güneş sisteminin dördüncü büyük ayıdır. Aynı zamanda bizim ayımızdan da büyük. Herhangi bir ayın en yüksek yoğunluğuna ve en güçlü yerçekimine sahiptir. Io ayrıca güneş sistemindeki herhangi bir astronomik nesne arasında en az miktarda suya sahiptir.
Bu özellikler tek başına onu ilginç kılıyor. Ancak Io’nun bu kadar dikkatini çeken ve Juno’yu onu daha yakından incelemeye iten şey onun volkanik aktivitesidir. Güneş sistemindeki jeolojik olarak en aktif gök cismidir ve yaygın lav akıntılarının yanı sıra 400’den fazla yanardağa sahiptir.
Juno’nun JunoCam cihazı, 15 Ekim’de en yakın yaklaşımından, 12.000 km’den daha yakın mesafeden Io’nun yeni görüntülerini yakaladı. Artık vatandaş bilim insanları bu görüntüleri işleyerek geri kalanımızla paylaştı. Sonuç, Galileo misyonunun 20 yıl önce sona ermesinden bu yana Io’nun gördüğümüz en iyi görüntüleri oldu.
Bu görüntüler için NASA’nın öngörüsüne teşekkür borçluyuz. Juno görevini planlarken JunoCam için yer buldular. JunoCam öncelikle bir halk katılımı aracıdır, ancak uzay aracının daha titiz bilim araçları için bağlam sağlamaya yardımcı olur. Kameranın amacı yurttaş bilim adamlarının ve diğer yetenekli veya amatör görüntü işlemcilerinin eğlenmesi için görüntüler yakalamaktı.
-
Io, güneş sistemindeki dördüncü en büyük uydudur ancak onu diğerlerinden ayıran şey volkanik aktivitesidir. Kredi bilgileri: Vikipedi
-
Bu Galileo görüntüleri iki farklı volkanik patlama bölümünü ve bunların dumanlarını gösteriyor. Soldaki resimde iki tüy görülüyor; biri ayın kenarında mavi renkte, diğeri ise sonlandırıcı çizginin yakınında merkezde görülmesi daha zor. Sağdaki görüntü, ortasında karanlık nokta bulunan genişleyen kırmızı daire olarak 1997’de Pillan Patera’nın başka bir patlamasını gösteriyor. Katkıda bulunanlar: (L) NASA’nın Galileo uzay aracı, kamu malı. (R) NASA/JPL
Amaçlandığı gibi çalışıyor.
Io’nun yaygın volkanik aktivitesi yüzeyini şekillendirdi ve yeniden şekillendirdi. Yüzey huzursuz, misafirperver değil, hatta işkence görüyor. Lav akıntıları ve volkanlar, Dünya’nın, muhtemelen Ay’ın ve diğer cisimlerin magma okyanusları olduğu güneş sisteminin ilk günlerine bir geri dönüş gibi görünmesini sağlıyor. Kükürt kaplı ovaları nedeniyle de cehennemle kıyaslanması kaçınılmazdır.
Uzay aracı yıllar içinde Io’nun birçok patlamasını görüntüledi ve bunların boyutları gerçekten muhteşem. Bazıları 400 km (250 mil) yüksekliğe ulaşıyor.
Juno’nun Io’yla işi henüz bitmedi. Volkanik aya giderek yaklaşıyor. Sırasıyla 3 Aralık ve 24 Şubat’taki Perijoves 57 ve 58 sırasında, her biri bir öncekinden daha yakın olan iki Io uçuşu daha gerçekleştirecek.
24 Şubat’taki uçuş muhteşem olmalı. Ay’ın 1500 km (930 mil) yakınına gelecek ve bize şu ana kadarki en ayrıntılı görüntülerimizi verecek. Juno’nun asıl işi Jüpiter’i incelemek olsa da, Io’ya bu yakın yaklaşım, görevin öne çıkan noktalarından biri olmalı.
Tarihi takviminizde daire içine alabilirsiniz, ancak bu muhtemelen gerekli değildir. Görselleri görmeden internete girmek zor olacaktır.
Alıntı: Juno, Io’ya şimdiye kadarki en yakın uçuşunu tamamladı (2023, 20 Ekim) 20 Ekim 2023 tarihinde https://phys.org/news/2023-10-juno-closest-flyby-io.html adresinden alındı
Bu belge telif haklarına tabidir. Özel çalışma veya araştırma amacıyla yapılan her türlü adil işlem dışında, yazılı izin alınmadan hiçbir kısmı çoğaltılamaz. İçerik yalnızca bilgilendirme amaçlı sağlanmıştır.