Yeni araştırmalar, Dünya’nın yörüngesinin halihazırda onbinlerce uyduyla dolu olduğunu ve yakın gelecekte daha da fazla uyduyla dolup taşabileceğini gösteriyor; bu da, ortak yörünge alanının kullanımını düzenleyen katı yasalara olan ihtiyacın altını çiziyor.
Uzmanlar yakında bir milyondan fazla uydunun alçak Dünya yörüngesine fırlatılacağına inanıyor. Bu tahmine ulaşmak için araştırmacılar, uydu kullanımı için yörünge alanı sağlamaktan sorumlu olan Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin (ITU) veri tabanındaki son uygulamaları incelediler.
Bir dizi uyduyu fırlatmak ve işletmek için devletlerin MTS’ye ilgili bilgileri sağlaması gerekmektedir. Kayıtlar, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin toplu olarak, İnternet hizmetleri sağlamak için birlikte çalışan devasa uydu ağlarından oluşan 300 “mega takımyıldıza” yayılmış bir milyondan fazla uyduyu fırlatmayı teklif ettiğini gösteriyor.
Yeni bir araştırmaya göre önerilen uydu sayısı, şu anda Dünya yörüngesinde dönen operasyonel uydu sayısının 115 katıdır.
British Columbia Üniversitesi’nden araştırmacı Andrew Falle, “Bu milyonlarca uydunun çok küçük bir kısmı bile fırlatılsa, çarpışma riski, ışık kirliliği ve kullanım ömrü sonu riskleri gibi ilgili etkileri ele almak için uluslararası düzenlemelere ihtiyaç duyulacak” dedi. Dış Uzay Enstitüsü ve yeni çalışmanın baş yazarı.
MTS veri tabanında 2017 ile 2022 yılları arasında yapılan başvurular, SpaceX’in yaklaşık 5.000 birim ile hala uzaydaki en büyük uydu mega takımyıldızı olan Starlink’ten çok daha büyük uydu takımyıldızlarına başvuran ülkeleri gösteriyor ve daha da fazlasını fırlatma planları var.
En fazla sayıda bileşen (337.320) şu anda Ruanda’nın Cinnamon-937 “takımyıldızında” kayıtlıdır. Falle ve ekibi bu uygulamayı fark edince diğerlerine de bakmaya başladılar. Çin, Almanya, İspanya, Norveç, Fransa ve Solomon Adaları da dahil olmak üzere dünya çapındaki şirketlerden çok sayıda benzer başvuru bulmaya devam ettiler.
“Bizi ilgilendiren sadece büyük sayılar değildi. Bu grupları çevreleyen sorunlara ne kadar çok bakarsak, MTS’nin onlarla başa çıkmasının o kadar zor olacağını gördük” dedi British Columbia Üniversitesi’nde yüksek lisans öğrencisi ve yeni çalışmanın ortak yazarı Ivan Wright.
Yeni analiz aynı zamanda daha büyük bir sorunu da gündeme getiriyor: MTS veri tabanındaki çok sayıda başvuru, devletlerin veya şirketlerin aslında fırlatmayı planladıkları uydulardan çok daha fazla uydu için yörünge alanı başvurusunda bulunduğunu gösteriyor olabilir. Bunun amacı kısmen farklı ülkelerdeki farklı kurallardan faydalanmak ve incelemeyi en aza indirmektir: şirketler farklı eyaletler aracılığıyla aynı gruplandırmaya başvuruyor gibi görünmektedir. Örneğin Norveç, Almanya ve ABD’de SpaceX için kayıtlı lisanslar bulunurken, OneWeb uygulamaları da İngiltere, Fransa ve Meksika’da kayıtlıdır.
11 Ekim’de SpaceX, 29.988 uydudan oluşan bir takımyıldız için ilk kez Tonga Krallığı aracılığıyla MTS’ye başvuruda bulundu. Planlanan uyduların çoğu, finansman sorunları, siyasi destekteki değişiklikler veya mühendislik veya teknoloji sorunları nedeniyle hiçbir zaman fırlatılmayabilir.
Ancak aşırı sayıda uygulamanın varlığı, şirketlerin görünüşte sınırsız olan yörünge alanını kullanırken güvenlik ve sürdürülebilirlik sorunları yarattığına dair ciddi bir uyarıdır. Araştırmacılar, konuyu gün ışığına çıkarmak için en az önemli bir fırsatın, Kasım ayı sonlarında Dubai’de gerçekleşecek olan bu yılki Dünya Radyokomünikasyon Konferansı olduğunu söylüyor. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin 193 üye ülkesi temsil edilecek.
Sıkışık yörünge alanıyla ilgili artan sorunları çözmek için MTS, 2019’da şirketlerin yörünge noktaları haklarını korumak için uydu takımyıldızlarına yönelik kurallar getirdi. Kurallar, şirketlerin uydu takımyıldızlarının %10’unu ilk uydunun fırlatılmasından sonraki iki yıl içinde, yarısını beş yıl içinde ve tamamının da yedinci yıla kadar fırlatmasını gerektiriyor.