De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) is verantwoordelijk voor de terugkeer van asielzoekers die niet in Nederland mogen blijven. De DT&V wil dat zij zelfstandig terugkeren naar hun land van herkomst. Ze zijn daar zelf verantwoordelijk voor.
Om zelfstandige terugkeer zo makkelijk mogelijk te maken, bieden diverse organisaties (financiële) ondersteuning bij vertrek. Een daarvan is de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) van de Verenigde Naties.
De hulp van de IOM bestaat uit onder meer informatie, (vlieg)tickets en begeleiding op Schiphol. Ook is er een bedrag tussen de 40 en 200 euro beschikbaar. Dat geld is bedoeld voor de eerste kosten na aankomst.
Bijdrage helpt terugkeerders een nieuw bestaan op te bouwen
Verder heeft de IOM een programma om teruggekeerde asielzoekers te helpen een nieuw bestaan op te bouwen in het land van herkomst. Dat is de zogenoemde herintegratieondersteuning.
« De herintegratieondersteuning bedraagt maximaal 1.800 euro per volwassene en 2.800 euro per minderjarige », legt een woordvoerder van de DT&V uit aan NU.nl. Maximaal 300 euro hiervan mag uit cash bestaan. « Het overige bedrag mag alleen in natura (goederen en diensten) worden verstrekt. » Dan kun je denken aan hulp bij het zoeken van een baan, een opleiding volgen of contact leggen met familie.
Een asielzoeker die zelfstandig terugkeert kan dus maximaal 500 euro meekrijgen. Daarnaast is er nog het bedrag van maximaal 1.500 euro voor een volwassene en 2.500 euro voor een minderjarige. Dat bedrag kan aan goederen en diensten besteed worden. Dat geld moet diegene helpen om in het land van herkomst een nieuw bestaan op te bouwen. Dat geld komt van de VN-organisatie IOM.
Beperkte mogelijkheden bij gedwongen terugkeer
Een kanttekening is dat het hier dus alleen gaat om asielzoekers die zelfstandig teruggaan. « Als de DT&V moet overgaan tot gedwongen terugkeer, zijn de mogelijkheden voor herintegratieondersteuning beperkt », meldt de woordvoerder. En dan krijgen ze zeker geen contant geld mee.
Welke kosten wel bij zo’n gedwongen terugkeer komen kijken, zijn niet makkelijk te achterhalen. Die verschillen per situatie. Dat komt doordat er meer organisaties bij betrokken zijn (denk aan de marechaussee en de Dienst Vervoer en Ondersteuning). Het is dus niet te zeggen of dat meer of minder kost dan de eerdergenoemde bedragen.
Hoeveel asielzoekers vertrokken zelfstandig?
- Vorig jaar vertrokken 3.380 voormalige asielzoekers zelfstandig uit Nederland. Zij komen dus in aanmerking voor de bovenstaande procedure.
- 2.360 mensen werden gedwongen uitgezet. Zij kregen geen geld mee en konden maar in beperkte mate herkomstondersteuning krijgen.
- Tot slot is er nog een groep van 4.950 voormalige asielzoekers. Zij vertrokken buiten het zicht van de DT&V. Daardoor is niet duidelijk waar ze naartoe gingen. Zij kregen ook geen hulp.