Les déclarations extrêmes sur les guerres, les conflits et les politiciens sur les réseaux sociaux conduisent de plus en plus à des conflits sur le lieu de travail. Pourtant, un licenciement sans préavis est pratiquement impossible, en raison de la liberté d’expression.
Het bekendste voorbeeld is de situatie van voetballer Anwar El Ghazi, die momenteel zijn ontslag aanvecht bij FSV Mainz 05. Het contract van de 28-jarige oud-speler van Ajax en PSV werd onlangs door de Duitse club beëindigd vanwege zijn pro-Palestijnse Instagram-posts.
Arbeidsrechtdeskundigen zien in ons land geen toename van het aantal rechtszaken vanwege zulke uitlatingen. « Het is niet makkelijk om een werknemer op staande voet te ontslaan vanwege zo’n actie. De vrijheid van meningsuiting gaat behoorlijk ver. Een werkgever kan in beginsel niet verbieden dat iemand zijn mening geeft op sociale media », zegt Pascal Besselink, arbeidsrechtadvocaat bij juridisch dienstverlener DAS.
Het verhaal wordt ingewikkelder als het om smaad of laster gaat. « Of als er op de een of andere manier een link is met het bedrijf waar je voor werkt. Denk bijvoorbeeld aan een vertegenwoordiger die langs klanten moet. Zij kunnen daarover klagen. »
Volgens jurist Celine de Vries van ARAG kan een ‘verkeerde’ post op Instagram, Facebook of X inderdaad leiden tot een arbeidsconflict. Maar tot rechtszaken komt het eigenlijk nooit. « Meestal lossen beide partijen het onderling op door de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden te beëindigen. Denk daarom altijd goed na wat je neerzet. Het is gewoon niet verstandig. »
‘Werkgever moet echt heel sterk in zijn schoenen staan’
Besselink sluit zich daarbij aan. « Maar dan nog: een werkgever moet echt heel sterk in zijn schoenen staan om over te kunnen gaan tot ontslag. Een rechter zal in zijn uitspraak bijvoorbeeld ook moeten toetsen aan het Europees recht als het gaat over de vrijheid van meningsuiting. »
Het European Legal Support Center zet zich onder meer in voor mensen die door hun werkgevers zijn gewaarschuwd of op het matje zijn geroepen vanwege pro-Palestijnse posts. « In Nederland gaat het tot nu toe om tien zaken, waar academici, een bankmedewerker en een docent in het basisonderwijs bij betrokken zijn », zegt Itaï van de Wal van de organisatie.
Zorgen over spanningen toegenomen
« Het gaat bijvoorbeeld om kritiek op universiteiten of bedrijven die banden hebben in Israël. Werkgevers staan in dit geval vaak sterker, hebben meer macht en proberen mensen tot de orde te roepen. Vaak is het conflict goed op te lossen. »
Bedrijven zijn verder bezorgd over de toegenomen spanningen door het conflict tussen Israël en Hamas en de uitslag van de verkiezingen in ons land. « De werkvloer is een kleine doorsnee van de samenleving, dus ook daar kan polarisatie plaatsvinden », zegt een woordvoerder van werkgeversvereniging AWVN. « Bedrijven moeten dat niet negeren, maar de mensen op de gedragsregels wijzen. »