En raison de la Journée internationale contre la violence à l’égard des femmes, un café plein à De Pijp a reçu samedi une formation sur la manière d’agir contre l’intimidation de rue. Un geste subtil peut suffire, même si le mal est déjà fait.
Dit artikel is afkomstig uit Het Parool. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
Alle drie de vrouwen aan tafel hebben dezelfde ervaring: ‘s avonds laat omklemmen ze met hun hand altijd hun sleutelbos als ze alleen over straat gaan. Voor het geval dat ze zich opeens moeten verweren, vertellen Tara Khan (29), Robin Zea (26) en Maxime van de Meent (28) in een vol café in De Pijp. Zea: « Als er iets gebeurt, ben je ready. »
Dit is het Vogue Café, georganiseerd door het gelijknamige tijdschrift. Vanwege de Internationale dag tegen geweld tegen vrouwen krijgen lezers hier in Libertine Café des Prés behalve een luxe ontbijt, brunch of lunch ook een training hoe ze voor elkaar kunnen opkomen op straat. En dat is geen overbodige luxe, want afgelopen jaar werd in Amsterdam driekwart van de jonge vrouwen belaagd op straat – van nafluiten tot seksuele toespelingen, maar ook betastingen of erger.
Vol perron
Khan vond zichzelf laatst terug op een vol perron waar een man stond te schreeuwen tegen een vrouw. « Hij stond echt op het punt om haar te slaan. » Ooggetuigen waren er genoeg, maar die voelden zich lang niet allemaal geroepen om in te grijpen. Terwijl dat ook kan op een subtiele manier. « Eropaf is niet altijd het beste. »
Alle bezoekers van het Vogue Café krijgen zaterdag dit soort tips aan tafel tijdens een tien minuten durende training. De belager afleiden kan heel doeltreffend zijn, zegt Myrthe van Gestel van Fairspace, een stichting die dit soort trainingen gericht op omstanders geeft. « Je kunt een smoesje bedenken waardoor je de situatie openbreekt. Dat je bijvoorbeeld net doet alsof je de vrouw kent: ‘Hé, hallo, hoe gaat het met jou?' »
Een andere tip: meer ooggetuigen bij de situatie betrekken. Samen sta je sterk. En nazorg, zelfs als het kwaad al is geschied. « Een stukje verwerking, » zegt Van Gestel. « Dat je haar laat merken: ‘Het ligt niet aan jou of aan wat je draagt. Dit had jou niet mogen overkomen.’ Daarmee voorkom je dat het traumatisch wordt en misschien houdt ze er zelfs een positief gevoel aan over omdat iemand heeft geholpen. »
Afleiden soms al genoeg
« Ik heb geleerd dat je als omstander ook kunt helpen op een manier waar je niet meteen aan denkt, » zegt Sophie de Waal (23). « Eropaf stappen doen mensen niet zo snel, want dat brengt jezelf misschien ook in een onveilige situatie. Iemand even afleiden kan dus al genoeg zijn. »
Haar vriendin Annelijn van Es (23) geeft het voorbeeld van een jonge vrouw naast haar in de trein van wie niet meteen duidelijk is of ze gediend is van de man naast haar. « Dan geef ik even een knikje. Even laten weten dat ze niet alleen is. »
Die nazorg helpt ook omdat je nooit precies weet of het gevaar geweken is, zegt Yeliz Çiçek, de hoofdredacteur van Vogue Nederland. Zelf maakte ze in Amsterdam-West mee dat ze werd lastiggevallen door een man die erop aandrong nog even wat te gaan drinken. Even later stapte ze op haar fiets en werd ze aan haar zadel vastgehouden door dezelfde man. « Ik dacht dat ik allang uit die situatie was, maar hij zag dat ik alleen was bij mijn fiets. »
Kwetsbaar
Vogue wil opkomen voor de vrouwen die worden belaagd. Çiçek: « Dit is ónze doelgroep. » Ook hoopt het blad zoveel mogelijk toekomstige omstanders te bereiken met een onlinetraining. Dat kunnen lezers zijn, maar ook mannen. « Als vrouw ben je heel kwetsbaar. Het is heel fijn als iedereen kan ingrijpen. »
« Een ongeluk zit in een klein hoekje, » zegt Zea. Van de Meent vertelt dat haar vriend vanuit de kroeg soms zomaar huiswaarts keert zonder het zijn vrienden te laten weten. « Als vrouw spreek je altijd af met vriendinnen: ik app je als ik thuis ben. » Ook een manier om op elkaar te letten. Zea: « We hebben niet het privilege om careless te zijn. »
Gebouwen oranje om geweld tegen vrouwen
De komende ruim twee weken worden in heel Nederland gebouwen en andere objecten oranje gekleurd om aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen. De campagne Orange the world begint zaterdag in Amsterdam, op de internationale dag tegen geweld tegen vrouwen en meisjes, meldt de organisatie. Onder meer de stadhuizen van Delft, Utrecht en Den Haag zullen oranje kleuren.
Het thema van de campagne van de Verenigde Naties is dit jaar ‘veilig, overal en altijd’. « Dit jaar willen we meer bewustwording creëren over het feit dat geweld overal plaats kan vinden, » zegt Marije Cornelissen, directeur van UN Women Nederland. « Op het werk, bij het uitgaan, op de sportclub, in het openbaar vervoer, in het onderwijs, in de zorg, in studentenverenigingen, op festivals, op het strand en niet te vergeten in cyberspace. Dit kan allerlei vormen aannemen, van seksuele intimidatie tot femicide. »