Les agriculteurs néerlandais doivent maintenant vraiment épandre moins de fumier et protéger la nature. Trois questions sur la fertilisation et l’arrosage.
Dit artikel is afkomstig uit Trouw. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
Nederlandse boeren mogen minder mest uitrijden op hun velden, en vanaf 1 maart aan de randen van hun grasland of akkers helemaal niet meer. Een ‘bufferzone’ van minimaal drie meter tussen het land en de sloot moet de kwaliteit van het water verbeteren.
Wat doet mest met de kwaliteit van het water?
Planten hebben stikstof, fosfaat en andere stoffen die in de mest zitten nodig om te groeien, maar als er te veel mest wordt gestrooid of rechtstreeks in de bodem wordt geïnjecteerd spoelt het weg. Mest die niet wordt opgenomen door de planten, spoelt naar het diepere grondwater en de sloot.
« Kijk maar naar de sloot op het platteland », zegt Wim van der Putten van het Nederlands Instituut voor Ecologie en hoogleraar biodiversiteit aan de Wageningen University & Research. « Vaak zie je daar een deken van groene prut. Dat zijn algen. Daar zitten ook giftige soorten tussen, zogeheten blauwalgen. Doordat er mest in de sloot terechtkomt, krijgen die algen veel voedingsstoffen en groeien uitstekend. » Die algen belemmeren ook het licht voor de onderwaterplanten.
Om uitspoeling te voorkomen, wil de Europese Commissie dat boeren in de bufferzones langs de sloten zogeheten ‘vanggewassen’ planten. Een voorbeeld daarvan is een mengsel van gras en klaver. Deze gewassen mogen dus niet worden bemest. Als er toch mest vanuit het midden van het land naar de zijkant spoelt, kan het vanggewas deze meststoffen opnemen om te groeien en komen deze stoffen minder in de sloot terecht.
Te veel mest zorgt niet alleen voor problemen voor het oppervlaktewater, maar ook voor de drinkwatervoorziening. Van der Putten: « Door de mest in het water gaat de natuurlijke waterzuivering achteruit. Als er te veel mest op de akkers terechtkomt, spoelt een deel uit naar het grondwater waar drinkwater wordt gewonnen. Van verontreinigd grondwater schoon drinkwater maken, vereist hogere kosten. »
Belangenorganisaties van boeren mopperen dat zij kunstmest moeten gaan gebruiken als zij minder natuurlijke mest mogen uitrijden. Klopt dat?
Dat geldt niet voor de bufferstroken. Daar mag sowieso niet bemest worden. Dat zou wel kunnen voor het midden van de weilanden en akkers. Daar moet het gebruik van dierlijke mest worden afgebouwd op last van Brussel. Nederland had zestien jaar lang een uitzonderingspositie, maar moet nu echt minder dierlijke mest uitrijden en de natuur beschermen.
Nu mag die mest nog 250 kilo stikstof per hectare bevatten en dat wordt 170 kilo. « In het algemeen worden akkers en weilanden zo zwaar bemest dat de planten niet alle voedingsstoffen opnemen », zegt hoogleraar Van der Putten. « Ook in het midden van het weiland kunnen meststoffen die niet worden opgenomen door de planten naar het grondwater spoelen of naar de sloot, vooral als er goede drainagebuizen liggen. Ook dan is te veel mest schadelijk voor de waterkwaliteit. Dat geldt ook voor kunstmest. »
Moeten boeren nu gras of wintergraan in de bufferstrook weghalen dat zij al hebben gezaaid?
Nee, laat het ministerie van LNV weten. « Als boeren deze stroken van drie meter langs de zijkant van de akker maar niet bemesten. »