Pour les personnes âgées, les premiers pas vers la fin commencent souvent par une chute malheureuse. Le coût émotionnel et social de cette situation est élevé. Ce sol Eindhoven prédit le risque de chute et prévient ainsi les accidents.
Dit artikel is afkomstig uit het Eindhovens Dagblad. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
Ondernemer Frans Lefeber doet het zelf even voor. Eerst loopt hij daadkrachtig een paar passen over zijn slimmer vloer. Op een scherm verschijnt een groen signaal: goedgekeurd. Dan schuifelt hij voorzichtig en wiebelig terug: knalrood, valgevaar hoog!
Vanuit het Eindhovense Videolab ontwikkelde Lefeber (65) de afgelopen jaren zijn ‘slimme vloer.’ Die is slim omdat-ie vol zit met kleine passieve antennes, zo’n vijftig per vierkante meter. Die geven een signaal af als iemand erop stapt.
« Om je enkel moet je een bandje dragen dat contact maakt met die antennetjes », legt Lefeber uit. « Zo kunnen we van alles meten: versnellingen, rotaties, hoe groot de stappen zijn, hoe hard iemand loopt, cadans. »
Groot alarm
Een algoritme berekent op basis van al die gegevens hoe groot het gevaar is dat iemand valt. Het resultaat wordt weergegeven in stoplichtvorm: groen is goed, oranje betekent een gang naar de fysio. En rood? « Dan is het groot alarm. Dan helpt er vaak geen moedertjelief meer aan en is het inpakken die handel. »
Inpakken met een heupairbag, bedoelt Lefeber. Om zo ongelukken te voorkomen. Wie naar de cijfers over vallende ouderen kijkt, ziet dat de informatie van Lefebers bedrijf Smart Floor waardevol kan zijn. Iedere dag belanden ruim 280 ouderen door een val op de spoedeisende hulp, meldde het kenniscentrum voor letselpreventie Veiligheid NL in 2021.
De directe zorgkosten vanwege vallen waren in 2020 al meer dan een miljard. Dat bedrag groeit naarmate de samenleving verder vergrijst. Elke verhinderde val voorkomt dus een boel leed en kosten.
Laagdrempelig
Daar komt de vloer – en het verdienmodel – van Lefeber om de hoek kijken. In eerste instantie ontwikkelde hij zijn vloer voor professionele sporters. « We kunnen vermoeidheid meten. En of mensen genezen zijn van een blessure. » Maar in valpreventie voor ouderen zit meer potentieel.
Fysiotherapeut Michelle van den Bos uit Eindhoven is in ieder geval enthousiast. Voor haar master geriatriefysiotherapie deed ze onderzoek naar de werking van de vloer. Ze vond een hoge correlatie tussen de standaardtest die fysiotherapeuten doen om het risico op vallen te meten en de voorspellingen van de vloer.
Ondertussen is ze afgestudeerd en mede-eigenaar van medisch centrum ForceMed. Samen met nog drie partners, waaronder de Archipel Zorggroep, kocht ze een slimme vloer. « Wat ik fijn aan de vloer vind, is dat je op een laagdrempelige manier het valrisico bij ouderen kunt meten », zegt Van den Bos. « Zo kun je eerder ingrijpen wanneer iemand valgevaarlijk is. »
‘Maandelijks over het vloertje lopen’
Sinds begin dit jaar zijn gemeenten verantwoordelijk voor de valpreventie bij ouderen. Lefeber hoopt dat gemeenten zijn slimme vloer gaan gebruiken om het valrisico bij ouderen regelmatig te meten. « Als het lopen dan na een tijd langzaam achteruit gaat, kun je op tijd ingrijpen. »
Hij voorziet een toekomst waarin bijvoorbeeld buurthuizen en sportverenigingen een plekje inruimen voor zijn vloer. Via een brochure heeft Lefeber de grootste honderd gemeenten aangeschreven. Dit is het jaar van de waarheid voor Smart Floor, beaamt de ondernemer. « We hebben natuurlijk wel wat verdiend, maar we hebben er ook heel veel geld ingestoken. We zitten nog niet in de zwarte cijfers. »