La nomination de Wopke Hoekstra comme successeur du commissaire européen Frans Timmermans a suscité des critiques en Allemagne et à l’étranger. Mardi, le ministre des Affaires étrangères sortant franchit le premier obstacle en route vers Bruxelles : une tasse de thé avec la présidente de la Commission, Ursula von der Leyen.
De kritiek richt zich op alle onderdelen van Hoekstra’s benoeming: van hoe die tot stand kwam, tot het profiel van Hoekstra. Ook de politieke achtergrond van de oud-lijsttrekker van het CDA is onderdeel van de kritiek.
Allereerst over de benoeming zelf. Demissionair premier Mark Rutte zei vrijdag dat hij het besluit “naar zich toe had getrokken” en dat “verschillende smaldelen uit het kabinet” dat hadden toegestaan. Volgens de premier was het van belang “dat snel te doen op een manier die leidt tot een uitkomst die steun heeft”.
Verschillende Kamerleden, onder wie Volt-leider Laurens Dassen en Pieter Omtzigt, noemen dit “onnavolgbaar”. Zij zetten vraagtekens bij de werkwijze van Rutte en willen onder meer weten of er een profielschets was en waarom de Tweede Kamer niet was ingelicht. Ook vragen ze zich af of Hoekstra wel de juiste kandidaat was.
D66 leek ook teleurgesteld te zijn over de aanstelling. Volgens demissionair minister Sigrid Kaag (Financiën) had haar partij ook interesse. “Kijk naar het profiel van onze lijsttrekker Rob Jetten; wat hij doet op klimaat. Naar Kajsa Ollongren, Hans Vijlbrief, ikzelf ook”, zei Kaag. Door een “samenloop van factoren” werd geen D66’er, maar een CDA’er door Rutte naar voren geschoven.
Mogelijk heeft de politieke kleur van Hoekstra bijgedragen aan het snel verkrijgen van de door Rutte gewilde steun. De premier overlegde namelijk met Commissievoorzitter Von der Leyen over de aanstelling. Von der Leyen is net als de voormalige CDA-lijsttrekker een christendemocraat. Op de vraag of dat meetelde bij de keuze voor Hoekstra, wilde Rutte geen antwoord geven.
Krijg een melding bij nieuws uit Den Haag
Résistance à cause de la couleur politique
C’est précisément la couleur politique qui pourrait accélérer le processus qui a immédiatement suscité l’opposition à Strasbourg, siège du Parlement européen (PE). Les sociaux-démocrates, deuxième groupe du Parlement européen, ne veulent pas que le portefeuille du climat soit confié à un démocrate-chrétien.
Ils accusent les démocrates-chrétiens, le groupe le plus important à Strasbourg, de voir les pieds de chaise du Green Deal. Le Green Deal, un ensemble de mesures visant à rendre l’Union européenne plus verte et neutre pour le climat d’ici 2050, est le fleuron de Timmermans. Selon eux, d’autres lois sur le climat, comme la loi sur la restauration de la nature, rencontrent également l’opposition des démocrates-chrétiens.
Les sociaux-démocrates ont également un problème avec Hoekstra en raison de son attitude à l’égard des pays du sud de l’Europe en période de corona. Lors des négociations sur les plans de soutien, il se serait demandé à haute voix lors d’une réunion pourquoi les pays ne disposaient pas de réserves financières. Un député européen espagnol avait alors qualifié son attitude d'”offensive, ignorante et arrogante”.
Wat doet de Europese Commissie?
De Europese Commissie is het uitvoerende orgaan van de Europese Unie. De Commissie dient wetsvoorstellen in en ziet erop toe dat EU-leden aangenomen wetten handhaven. Daarnaast is het orgaan verantwoordelijk voor de begroting van de EU.
De Commissie wordt geleid door een voorzitter. Momenteel is dat de Duitse Ursula von der Leyen. Timmermans was onder Von der Leyen en haar voorganger Jean-Claude Juncker de vicevoorzitter.
Alle 27 Eurocommissarissen hebben een eigen portefeuille met een specifiek onderwerp. Naast Klimaat bestaan onder meer de portefeuilles Handel, Begroting en Administratie en Gezondheid en Voedselveiligheid.
“Il sera touché”
En raison des critiques du Parlement européen à l’encontre de Hoekstra et de son parcours politique, il n’est pas certain que Hoekstra deviendra bientôt commissaire européen. Mardi, il franchira le premier obstacle autour d’un thé à Von der Leyen.
Une fois cet obstacle franchi, il devra se rendre devant la commission climat du Parlement européen pour une audition. Cette commission rend ensuite un arrêt qui est soumis au Parlement européen. Le Parlement vote ensuite sur la nomination. Même si le PE ne peut expulser personne, un jugement négatif peut entraîner des dommages. Dans le passé, cela a conduit à un changement de portefeuille, voire au retrait du candidat.
Deze weg moet Hoekstra afleggen
- Een land, in dit geval Nederland, draagt een kandidaat voor.
- De voorzitter van de Europese Commissie beoordeelt de kandidaat en kiest een portefeuille.
- De kandidaat moet een hoorzitting in Europees Parlement doorstaan. De hoorzitting wordt geleid door een parlementscommissie.
- Die commissie komt met een oordeel. Het Europees Parlement stemt hierna over de kandidaat.
- Die stemming is een advies, maar een negatieve uitkomst heeft in het verleden tot het terugtrekken van kandidaten geleid.
- Als laatste stemmen de lidstaten (de Europese Raad) over de kandidaat.
Le député européen Bas Eickhout (Verts), qui fait partie de la commission climat, estime que la nomination de Hoekstra n’est “pas gagnée d’avance”. “Il n’a aucune expérience climatique et sera interrogé à ce sujet. Il doit montrer qu’il le veut vraiment”, a déclaré Eickhout.
Hoekstra lui-même a accepté cette dernière solution après sa nomination. “La question climatique est l’un des thèmes les plus importants de notre époque. Je suis honoré et très reconnaissant d’avoir été nommé pour succéder à Timmermans.”