Les élections sur Internet sont de plus en plus manipulées. C’est pourquoi, par exemple, le résultat du NS Public Award a récemment été annulé. Il y avait aussi des doutes sur le résultat des Podcast Awards. Les élections en ligne peuvent toujours être manipulées, mais avec quelques interventions, le risque est gérable.
« Een online verkiezing organiseren lijkt heel eenvoudig », zegt ethisch hacker Sijmen Ruwhof tegen NU.nl. « Maar vaak nemen organisatoren onvoldoende maatregelen om vervalsing van de uitslag te voorkomen. »
Een verkiezing is pas betrouwbaar als iedereen maar één keer kan stemmen. Ook moet er sprake zijn van stemgeheim. Niemand moet dus kunnen achterhalen hoe iemand gestemd heeft. Verder moet het stemsysteem onafhankelijk en dus niet in beheer of eigendom van de organisatie zijn. Dat voorkomt dat de organisatie de uitslag zelf ook kan beïnvloeden.
« Het is heel moeilijk om bij online verkiezingen aan al deze voorwaarden te voldoen », zegt Ruwhof. « Stemgeheim maakt het opsporen van valse stemmen bijvoorbeeld heel moeilijk. Een online verkiezing is dus alleen te organiseren als de belangen ervan niet al te groot zijn. »
Herbert Bos, hoogleraar systeembeveiliging aan de Vrije Universiteit Amsterdam, trekt de betrouwbaarheid van verkiezingen graag nog breder. « Manipulatie voorkomen is één ding, maar transparantie en het waarborgen van vertrouwen in de verkiezingsuitslag is minstens zo belangrijk. »
Stemmen moet eigenlijk zo makkelijk mogelijk zijn
Om het stemmers zo makkelijk mogelijk te maken, is er vaak weinig controle op stemfraude. Daardoor kan iemand bijvoorbeeld vaker een stem uitbrengen en daarmee de uitslag beïnvloeden.
« Het is eigenlijk onmogelijk om alle manieren van manipulatie bij een online verkiezing tegen te gaan », weet Ruwhof. « Zelfs de manier waarop mensen hun e-mailadres moeten bevestigen is niet waterdicht. Het is namelijk kinderspel om meerdere e-mailadressen aan te maken en te gebruiken. »
Volgens Ruwhof kan alleen een controle via sms zoveel mogelijk fraude voorkomen. « Mensen hebben meestal maar enkele mobiele telefoons in hun omgeving. Omvangrijke fraude wordt daarmee wel heel moeilijk gemaakt. »
Twijfel zaaien is ook een vorm van manipulatie
Naast stemfraude is twijfel zaaien ook een vorm van manipulatie. « Bij de Amerikaanse verkiezingen in 2020 werd de uitslag door oud-president Donald Trump in twijfel getrokken. Ook al is het onterecht, het is toch een smet op de verkiezing », zegt Bos.
De organisator van een verkiezing moet volgens hem dan ook altijd onderzoeken wie belang bij manipulatie of wantrouwen heeft. Een verkiezingsuitslag is namelijk ook waardeloos als die openlijk in twijfel wordt getrokken.