A los que están hartos de su trabajo se les suele decir: entonces ¿por qué no te vas? ¡Cansado del trabajo! Pero, ¿cómo y cuándo cambias?
Dit artikel is afkomstig uit Trouw. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
Op iedere werkvloer en menige verjaardag klinkt het wel eens: ik heb rotwerk, ik krijg te weinig betaald, de arbeidsomstandigheden zijn beroerd, ze geven me geen enkele eigen verantwoordelijkheid, de chef is irritant en van mijn collega’s word ik ook niet blij. En die werktijden! Nee, ik ben klaar met deze baan.
Voor degene die zo’n klaagzang aanhoort is de reactie tegenwoordig vaak: dan zoek je toch een andere baan? En dat is helemaal niet zo’n gek advies in de huidige arbeidsmarkt. Er is werk zat. «Stel, je bent installatiemonteur en je baalt van je huidige werkgever, dan kun je zo terecht bij de concurrent in de buurt», zegt Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt bij Tilburg University. «Stap je over naar en soortgelijk bedrijf in jouw regio of zelfs nog dichterbij, dan is het relatief eenvoudig om ergens anders aan de slag te gaan.»
Tot zover hebben ze dus groot gelijk, de mensen die zeggen dat je niet zo moet zeuren als je werk je niet bevalt. Ga gewoon weg. Maar wat is ‘gewoon weggaan’. Nieuw emplooi vind je niet altijd om de hoek: «Moet je voor een andere baan een stuk meer gaan reizen of zelfs verhuizen, dan wordt het al lastiger», vervolgt Wilthagen.
«Nederlanders zijn Europees gezien het minst bereid om voor hun werk te verhuizen. Een huis kopen is bovendien heel wat in deze tijd, ook op huurwoningen kun je lang wachten. Intussen zijn de files heftig, is het openbaar vervoer duur en minder betrouwbaar, dus ook dat zijn praktische belemmeringen. Heb je een werkende partner en kinderen die op een fijne school zitten en vriendjes in de buurt hebben, dan is het ook geen sinecure.»
Makkelijker gezegd dan gedaan
Ook niet onbelangrijk om bij stil te staan: een andere baan is niet per se ander werk. Dat heeft voor een deel te maken met de begrenzingen van onze mogelijkheden. We kunnen niet allemaal piloot of advocaat worden. «Helaas is de realiteit meestal iets minder florissant dan de folder schetst», zegt arbeidspsycholoog Tosca Gort. «Je kunt worden wat je wil, maar je IQ maakt het verschil.» Het is daarom realistischer om ander werk te zoeken dat aansluit bij waar je goed in bent en dat past bij je denk- of doe-niveau, denkt Gort. «Een magazijnmedewerker kan een prima bezorger zijn.»
Zulke mutaties komen in de praktijk ook vaak voor. Winkelmedewerkers bijvoorbeeld switchen regelmatig naar een baan in de horeca en andersom. Maar eigenlijk geldt voor alle niveaus op de arbeidsmarkt, ook voor piloten en advocaten: je blijft in dezelfde vijver vissen.
«Wil je eindelijk de stap maken naar een écht heel andere functie of zelfs beroep, dan heb je niet meteen de papieren en de ervaring voor zo’n overstap», zegt Ton Wilthagen. «Dus dan moet je laten zien dat je die andere functie of dat andere beroep toch aankan. Of je moet jezelf op kosten van die nieuwe werkgever omscholen. Maar als je die scholing zelf moet betalen, kan dat ook tegenvallen. En de vraag is of je in die nieuwe functie evenveel of meer gaat verdienen, of dat je je eerst zult moeten waarmaken.»
Kijk eerst eens naar jezelf
Zo wordt het advies ‘dan zoek je toch een andere baan’ bij nader inzien toch iets ingewikkelder. Maar een omslag maken kan heus, alleen zou je ook eens naar jezelf moeten kijken, adviseert loopbaancoach Albert Hietink. «Als je van baan verhuist, neem je jezelf ook mee. Waar je in je ene baan tegenaan loopt kun je ook in een nieuwe baan tegenkomen. Als coach kijk ik ook altijd eerst naar iemand met de vraag: hoe zit jij in elkaar? Je kunt veel leren van je fouten en tekortkomingen.»
Kijk vervolgens naar wat nu maakt dat een huidige baan niet meer zo leuk is, vervolgt Hietink. «Dat kan komen door de bedrijfscultuur, de baas, je collega’s, of misschien is de werkdruk te zwaar. En kijk nogmaals naar je eigen rol. Misschien ben je iemand met een groot verantwoordelijkheidsgevoel of ben je een pleaser. Dan loop je in dezelfde valkuil.»
De aard van het beestje kun je niet veranderen, erkent hij: «Maar ik kan als coach iemand wel leren te begrenzen en nee te zeggen. In ieder geval denk ik dat het verstandig is om pas weg te gaan als je het écht zeker weet.» En dan begint het eigenlijk pas, zegt Laurens van Nues. Hij is medeoprichter en CEO van Magnet.me, een online carrière-netwerk dat studenten, starters en werkgevers met elkaar in contact brengt. «Zodra je weet wat je niet wil, moet je gaan uitzoeken wat je wel wil.»
Volgens Van Nues komt de wens om weg te willen vaak voor. Uit een onderzoek dat zijn platform deed kwam naar voren dat 1 op de 4 werknemers ongelukkig is in zijn of haar werk. «De meest genoemde reden zit in de connectie met je manager. Daar valt of staat werkgeluk voor een groot deel mee. Leuke collega’s, blijkt uit het onderzoek, zijn de voornaamste reden dat een baan wel bevalt.»
Ga eens koffiedrinken met elkaar
De belangrijkste vraag die je moet stellen als je een andere baan zoekt is dan ook: met wie ga ik straks werken? Van Nues: «Passen die bij mij? Zie ik mijzelf dag en nacht met deze mensen werken?» Een doeltreffende oplossing om daar achter te komen is: koffie drinken. «Een switch maken is niet niks. Je moet ook niet opzeggen voor je iets anders hebt. Pleeg eerst onderzoek voor je solliciteert. Ga regelmatig een kopje koffiedrinken met potentiële nieuwe werkgevers. Gewoon vrijblijvend. Wat tref je aan bij zo’n nieuwe baan? Is het gras daar echt groener? Elkaar leren kennen is oneindig veel nuttiger dan een lap tekst in een vacature of sollicitatiebrief.»
De trend om eerst informeel kennis te maken dringt nog maar mondjesmaat door op de arbeidsmarkt. Rijkswaterstaat heeft op het moment wel radiospotjes lopen die mensen enthousiast moeten maken voor een baan bij die dienst. Onder het motto Let’s Link roept Rijkswaterstaat op: «Schuif vrijblijvend aan bij vakgenoten!» Je zit echt niet zomaar aan ons vast, is de boodschap.
Van Nues vindt het raar dat ‘eerst kennismaken, dan pas komen tot zaken’, nog geen gemeengoed is in het spel tussen werkgever en werknemer: «Als je als bedrijf een nieuwe markt betreedt ga je toch ook eerst marktonderzoek doen? Overal zie je wat je krijgt, van Airbnb tot Booking en ook als je gaat daten. Laat je zien. Hoe meer je weet van de ander en van jezelf, hoe groter de kans dat die nieuwe baan slaagt.»
Pieter VeldkampPieter Veldkamp (48), was inkoper, bleef inkoper.
«Casualmente, hace exactamente un año que cambié de trabajo. Trabajé como comprador de una multinacional durante nueve años. En realidad siempre con mucho gusto, pero el último período allí noté que la interpretación de mi trabajo ya no coincidía con mi núcleo». valores «Ya no me sentía bien y llegué a casa con agotamiento. Pero pronto supe: tengo que hacer algo, tengo que seguir adelante. A través de la plataforma de coaching Make Your Impact, pasé por un proceso para trabajar con un entrenador. paso a paso para descubrir lo que encuentro importante en el trabajo, pero también en mi vida. Mi antiguo empleador lo financió, lo que por supuesto fue muy bueno. Lo extraño fue que yo sabía en alguna parte lo que pensaba que era importante en un trabajo, pero cuando me lo confirmaron, me dispararon los tiros y se me llenaron los ojos de lágrimas.De repente me quedó muy claro que le doy cierta importancia a un cierto grado de libertad, al contacto personal, al respeto y que el trabajo debe tener sentido para mí. Siempre encuentro la palabra ‘conexión’ un poco aislada. gd pero hacer contacto entre las personas es muy importante para mí. En la profesión de compras, ese lado social es fundamental. Estaba esperando la oportunidad adecuada. Y vino al ROC Graafschap College donde ahora trabajo. Cuando leí la vacante se me puso la piel de gallina. Lo supe de inmediato: aquí es donde trabajaré. Ahora compro casi todo, desde recursos de TI hasta la compra de consultores o servicios de instalaciones, como limpieza y seguridad. Y mi contrato acaba de convertirse en un puesto permanente, por lo que estamos contentos el uno con el otro en ambos lados».
Floor Hellendoorn Floor Hellendoorn (33) trabajó en atención médica, cambió a la industria hotelera
«Trabajé en el cuidado de la salud durante un total de siete años, el período más largo como enfermera en un departamento de neurología. Pero no pude trabajar durante un año y medio, estuve de baja por enfermedad desde enero. Cuando mi hijo tenía ocho semanas de edad, le diagnosticaron AME descubierta, una enfermedad muscular hereditaria que generalmente se desarrolla en niños a una edad muy temprana. Murió cuando tenía tres meses de edad. Por supuesto, mi cabeza ya no estaba enfocada en el trabajo. Ciertamente no en ese trabajo, donde también tuve que lidiar con la muerte y donde la carga de trabajo también era grande, con turnos alternos. No tenía que estar en el cuidado en este momento, lo sabía. Entonces comienzas a pensar: ¿qué es lo que realmente creo que es importante acerca de un trabajo? Una amiga mía trabajaba en una cafetería en Hoorn y ya había pensado: me gustaría trabajar aquí. Cuando escuché que se detendría allí como asistente del gerente, inmediatamente llamé al propietario. Hicimos clic de inmediato. Yo acabo de empezar este nuevo trabajo. Pero ahora me doy cuenta que me hace feliz cuando he estado allí. Es un trabajo bastante duro, pero es un trabajo práctico y divertido y también alegre. Solo me aseguro de que la gente tome una buena taza de café y un buen trozo de pastel. En mi lugar de trabajo anterior, a menudo se trataba de mi hijo, que es amable y ciertamente bien intencionado, pero también pesado. Este nuevo trabajo es una buena distracción para estar ocupado con otra cosa y una forma de retomar un poco mi vida».