La presión por realizar colorea la nube rosa. Como atleta de élite, difícilmente puedes escapar de eso, descubre a Tess Lieder y Lois Abbingh, internacionales de balonmano y cuñadas. «El sentido de responsabilidad que tenemos hacia un club es quizás demasiado grande».
Dit artikel is afkomstig uit Trouw. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
Het lichaam van Tess Lieder, voorheen bekend onder haar meisjesnaam Wester, moet zich kunnen uitstrekken tot in alle hoeken van de goal. «Als handbalkeepster ben je vaak in uiterste standen aan het werk, daarvoor heb je heel veel mobiliteit in je heupen nodig. In al je gewrichten eigenlijk. Ik merk dat dat nu anders is dan het was. Dus daar werk ik hard aan.»
Op 18 november 2022 is Lieder (29) bevallen van dochter Flo. Dat heeft behalve groot levensgeluk ook voor nieuwe fysieke uitdagingen gezorgd. Collega-international Lois Abbingh (30) kan daarover meepraten. Ook zij is net terug na een zwangerschap. Zoon Lev werd 23 september vorig jaar geboren.
Abbinghs positie als veldspeelster vraagt vooral om een sterke core. Bij haar rentree in de topsport miste ze aanvankelijk de kracht om in een vloeiende beweging omhoog te komen, te draaien en te schieten. Een stapeling van handelingen die bovendien scherpe coördinatie vereist. «Terwijl ik ren, moet ik omkijken, de bal vangen, weer voor me kijken en dan springen en schieten. De eerste training dacht ik echt: hoe deed ik dat altijd?» Lieder vult aan: «Ineens moet je nadenken over iets dat je gedachteloos deed.»
Terugkomen na zwangerschap
Wie met deze twee vrouwen spreekt, voelt al snel hoe vertrouwd ze met elkaar zijn. Lieder en Abbingh zijn behalve beste vriendinnen ook schoonzussen. Hun partners zijn broers. Samen veroverden ze met Oranje de wereldtitel in 2019, nu ontdekken ze tegelijkertijd hoe het moederschap met tophandbal te combineren is. Geregeld zegt een van beiden: ‘daar hadden we het laatst nog over’. De zoektocht is voor beiden nieuw terrein.
Abbingh: «Je denkt dat je een hele andere revalidatie moet doen en de eerste zes weken is dat zeker zo, maar ik ben erachter gekomen dat het daarna ook belangrijk is om je oude krachtprogramma op te pakken. Ik begon bijvoorbeeld weer last van mijn knie te krijgen.»
Lieder: «De focus ligt zo op het terugkomen na een bevalling, dat alles gericht is op het gebied van je billen tot je borsten. Onze lichamen hebben alleen ook andere delen die altijd al extra aandacht nodig hadden om te kunnen handballen. Lois heeft haar knie, ik mijn rug.»
Abbingh: «Dat wordt snel vergeten, omdat het toch een bijzondere situatie is.»
Bij een persmoment van het Nederlands team schuiven ze aan voor een gesprek. Lieder is er voor het eerst weer bij. Omdat ze momenteel geen club heeft, traint ze mee op de handbalacademie. Abbingh zit alweer middenin het wedstrijdseizoen met haar Deense club Odense. Daarom is ze ook met borstvoeding gestopt. «Ik had het gevoel dat ik anders niet 100 procent sporter kon zijn. Handbal is best een fysieke sport. Als ik een beuk op m’n tiet kreeg, deed dat zoveel pijn. Dat gaat dan toch in je hoofd zitten en daar wilde ik niet mee bezig zijn.»
Lang niet inzetbaar
De druk om te presteren kleurt de roze wolk. Daar ontkom je als topsporter bijna niet aan. Abbingh vertelt dat ze er tegenop zag om haar club te vertellen dat ze zwanger was. «Het is toch je werkgever die je betaalt en wij moeten met drie maanden echt wel stoppen, dat is anders dan bij een kantoorbaan. Wij zijn heel lang niet inzetbaar. O jee, ik stel ze teleur, denk je dan.»
Lieder: «Het verantwoordelijkheidsgevoel dat wij naar een club hebben, is echt groot.»
Abbingh: «Misschien wel te groot.»
Lieder: «Ik heb er bewust voor gekozen om geen nieuw contract te tekenen, omdat ik dan voor mijn gevoel meteen iets zou moeten bewijzen en mezelf misschien voorbij zou lopen.»
Abbingh: «Daarom zou het mooi zijn als het steeds normaler wordt dat topsporters ook tijdens hun carrière voor kinderen kunnen kiezen.»
Lieder: «En dat ook geaccepteerd wordt dat iedere zwangerschap anders is, net als elk herstel. Maar ja, ik snap wel dat dat voor clubs lastig is.»
Abbingh: «Eigenlijk wordt het alleen lastig gevonden, omdat zwanger worden een eigen keuze is. Een club kan ook een speelster kopen die door blessures lang niet inzetbaar is. Maar omdat dit een eigen keuze is, wordt het opeens een probleem.»
Geen controle over je lijf
Hun zwangerschap hebben ze beiden anders ervaren. Abbingh kon ervan genieten en, hoewel ze op de kilo’s bleef letten, de veranderingen in haar lichaam gewoon ondergaan. Lieder vond het verlies aan controle over haar lijf moeilijk. Jarenlang had ze dat tot in de perfectie getraind. «Ik vond het dik worden heel erg. Pff, dacht ik dan. Ik had ook zwangerschapsdiabetes.»
Toch heeft die periode Lieder goed gedaan. Voor haar zwangerschap zat ze naar eigen zeggen in een sleur. In Roemenië, waar ze toen speelde, kreeg ze voor het eerst in vele jaren weer last van heimwee. «Voor mij waren op dat moment de kosten hoger dan de baten. Ik twijfelde over mijn toekomst: als dít nodig is voor de top, dan weet ik niet of ik dat nog wil.»
Maar tijdens de handbalpauze begon het weer te kriebelen en nu waant Lieder zich in een speeltuin, lacht ze. «Ik weet dat dat niet blijft. Ik weet dat het weer normaal wordt. Maar ik sta er heel anders in dan anderhalf jaar geleden. Dat is voor mezelf wel fijn. Ik besef weer hoe leuk het eigenlijk is om dit te kunnen doen.»
Dat is een onverwacht kadootje. Nieuwsgierig is ze ook, naar hoe het moederschap de wedstrijdbeleving beïnvloedt. «Gisteren vroeg ik nog aan Lois of zij in het veld een ander persoon is geworden.»
Abbingh: «Veel mensen vragen dat. Maar als ik een bal mis, denk ik echt niet: ‘Oh, maar ik heb Lev’. Als je thuiskomt, is het wel makkelijker. Dán maakt het allemaal niks meer uit.»
Lieder: «Dan word je ook gedwongen om met andere dingen bezig te zijn. Dan is er geen tijd meer om over handbal na te denken.»
Abbingh: «Precies. Tijdens een wedstrijd is alles zoals het was: ik baal nog steeds enorm als het niet goed gaat en ik irriteer me nog steeds aan dezelfde dingen. Maar ik accepteer het nu wel makkelijker.»
Lieder: «Ik betrap mezelf erop dat ik me alweer aan mezelf kan ergeren als iets niet gaat zoals ik wil. Dat is toch de aard van het beestje. Het heeft me ook gebracht waar ik ben en het feit dat ik nooit tevreden ben, gaat er ook weer voor zorgen dat ik terugkom op mijn oude niveau. Maar ik kan er nu wel om lachen. Dan denk ik: ‘o jee Tess, maak je niet zo druk’.»