Kaliforniya Yüksek Mahkemesi Perşembe günü, Kasım 2020’de kabul edilen ve uygulama tabanlı geçici çalışanları çalışan yerine bağımsız yükleniciler olarak sınıflandıran 22 Numaralı Öneri’nin kalıcı olduğuna karar verdi.
Bu karar, yolculara talep üzerine araç hizmeti sağlayan ve yiyecek ve diğer malları teslim eden geçici çalışanlara dayanan iş modellerini sürdürmek için sıkı bir mücadele veren Uber, Lyft, DoorDash ve Instacart gibi uygulama tabanlı şirketler için bir zafer.
Uber, “Sürücüler veya kuryeler haftada sadece birkaç saat veya daha fazla kazanmayı seçseler de, istedikleri zaman ve şekilde çalışma özgürlükleri artık Kaliforniya yasalarına sıkı sıkıya işlenmiş durumda ve bu da onları büyük oranda istemedikleri bir istihdam modeline zorlama yönündeki yanlış yönlendirilmiş girişimlere son veriyor” dedi. Blog yazısı.
Lyft de benzer bir duyguyu şu şekilde yayınladı: kendi gönderisidaha fazlasını söyleyerek %80 Ankete katılan Kaliforniyalı sürücülerin %75’i Prop 22’nin kendileri için iyi olduğunu söyledi.
Prop 22’nin muhalifleri ise; teknik olarak Mahkemeye Yüksek Mahkeme’nin kararını yeniden incelemesi için dilekçe vermeye devam edenler, bu kararın Kaliforniya’daki geçici işçi sınıflandırmaları konusunda mahkemeler arasında uzun süredir devam eden bir ileri geri tartışmayı çözdüğünü belirtti.
Kaliforniya seçmenlerinin %58’inin Prop 22’ye oy vermesinden bir yıl sonra, üst mahkeme hakimi bu girişimin anayasaya aykırı olduğuna ve dolayısıyla “uygulanamaz” olduğuna karar verdi. Yargıç Frank Roesch o dönemde Prop 22’nin eyalet meclisinin gelecekteki yasaları geçirme yetkisini ve yeteneğini sınırladığını söylemişti.
Perşembe günü Yüksek Mahkeme kararı, aksine, uygulama tabanlı sürücüleri bağımsız yükleniciler olarak sınıflandırmanın, Kaliforniya Anayasası’nın yasama organına işçi tazminatı üzerinde yetki veren hükmüyle çelişmediğini tespit etti. Bu, Mart 2023’te Roesch’in kararını bozmak için Kaliforniya temyiz mahkemesinin kararını destekliyor.
Öneri 22, Uber, Lyft, DoorDash ve Instacart’ın, şirketlerin bu çalışanları çalışan olarak sınıflandırmasını ve onlara asgari ücret, işçi tazminatı ve diğer yan haklar sağlamasını gerektiren bir eyalet yasası olan Meclis Tasarısı 5’e cevabıydı.
Şirketler, sürücüleri ve Kaliforniya seçmenlerini Prop 22’nin kendi çıkarlarına olduğuna ikna etmek için toplamda 200 milyon dolardan fazla reklam harcadılar.
Bu uygulama tabanlı şirketler, tam zamanlı çalışanlara sağlanan sağlık sigortası, hastalık izni ve diğer hizmetler için ödeme yapmak zorunda kalmayacakları varsayımı üzerine tüm iş modellerini kurdular. Gig çalışanlarının yolcuları gezdirmek ve yemek teslim etmek için kendi araçlarını kullanmalarına dayanan varlık-hafif modelleri, her şirketin sermaye harcamalarını düşük tutma ve geniş ve yaygın bir şekilde ölçeklendirme hedefinin merkezinde yer alır.
Prop 22, işçilere istihdam sağlamak ve onları desteksiz yükleniciler olarak tutmak arasında bir tür orta yol bulmaya çalıştı. Prop 22’ye göre, işçiler çalışılan saatler için eyalet asgari ücretinin %120’sini artı 2021’den sonra enflasyona göre ayarlanmış her meşgul mil için 30 sent kazanmaya hak kazanırlar. (Uber, Lyft ve DoorDash aslında enflasyona göre ayarlama yapmayı başaramadı ve geçen yıl sonunda geçici işçilere ödenmemiş araç masrafları için milyonlarca dolar geri ödemek zorunda kaldılar.)
Ancak, sözde asgari ücret yalnızca bir çalışan aktif olarak bir işte çalıştığında geçerlidir ve sürücülere bir iş için bekledikleri zaman için ödeme yapmaz. Şirketler, talep üzerine hizmet sunma itibarlarını sürdürebilmek için çalışanların vakit geçirmesine ve bir işi kabul etmeye hazır olmasına güvenir.
Eleştirmenler, kazanç garantilerinin, araç bakımı, benzin ve sigorta gibi iş masrafları hesaba katıldığında sürücülere asgari ücreti vermekten uzak olduğunu savunuyor.
“Sürücülere, bu fiyatlar ve bu şirketlerin karları artmaya devam ederken bile, Uber ve Lyft yolcularının ödediği ücretin yarısından daha az ödeme yapılıyor,” dedi Rideshare Drivers United Facebook Live etkinliğinde yolculuk paylaşımı sürücüsü Alejandro Partida. “California Yüksek Mahkemesi kararı, Kaliforniya yasama organlarının harekete geçmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor… Yolculuk paylaşımı sürücüleri, tıpkı diğer çalışanlar gibi, asgari ücretten iş güvenliğine, işsizlik korumalarına ve sağlık ve güvenliğe kadar işyerinde korumaya hak kazanıyor.”
Prop 22 ayrıca haftada belirli sayıda saat çalışan sürücülere sağlık yardımı da sunuyor, ancak sürücüler TechCrunch’a bu yardımlara hak kazanmanın zor olduğunu söyledi. The Rideshare Guy’a katkıda bulunan Sergio Avedian’a göre, sürücüler maaşın yarısı için haftada 15 aktif saat ve tam maaş için haftada 25 aktif saat çalışmak zorunda.
Avedian, Yüksek Mahkeme’nin kararının “açlık oyunlarının devam ettiği” anlamına geldiğini söyledi. Şirketleri, sürücü ücretlerini yasal olarak gerekli olan en düşük seviyede tutmak için asgari ücret garantisini kullanmakla suçladı.
Avedian, TechCrunch’a yaptığı açıklamada, “Asgari kazanç garantisi, aynı zamanda şu anda opak algoritmalar aracılığıyla tavan olarak kabul ediliyor” dedi ve Prop 22’nin Kaliforniya yasasında yer almasının Uber ve diğer şirketleri “oyun kitabını ülke genelinde zorlamaya” teşvik edeceğini belirtti.
Kaza sigortası, sakatlık ödemeleri ve ölüm yardımları gibi diğer faydalar, çalışanlar yaralandığında işte oldukları sürece kullanılabilir. Yani bir sürücü uygulama açıkken bir konser bekliyorsa — örneğin bir yolcuyu almak ve bırakmak için aktif olarak araç kullanmak yerine — ve yaralanırsa veya ölürse, bu faydalardan yararlanamaz.
İşçi hakları aktivistleri ve uygulama tabanlı şirketler Kaliforniya dışındaki diğer eyaletlerde de mücadele ediyor. Geçtiğimiz ay, Uber ve Lyft anlaştı Massachusetts’te sürücüler için saatlik asgari ücret standardı olarak 32,50 dolar benimsenmesi ve eyalet başsavcısının sürücülere bağımsız yükleniciler olarak uygunsuz davrandıkları iddiasıyla açtığı davayı çözmek için 175 milyon dolar ödenmesi.
New York City’de uygulamalar, teslimat çalışanlarına uygulamada harcanan zaman için ve yalnızca aktif olarak teslimat yapmadıkları için saatte 19,56 dolar ödemek zorunda — Nisan itibarıyla. Uber Eats, DoorDash ve Grubhub gibi uygulama tabanlı şirketler, bu şirketler ekstra maliyetleri müşterilere yükledikten sonra daha yüksek bir ücret zorunluluğunun son tüketiciye zarar vereceğini savundu.
Minnesota’daki Uber ve Lyft sürücüleri, eyaletin sürücülerin mil başına en az 1,28 dolar ve dakika başına 0,31 dolar kazanma hakkını tanıyan bir yasayı geçirmesinin ardından Mayıs ayında daha yüksek maaş aldılar.
Düzeltme: Bu makalenin önceki bir versiyonunda Yüksek Mahkeme kararının temyiz edilebileceği yanlış belirtilmişti. Prop 22’nin muhalifleri mahkemeye kararlarını revize etmesi için dilekçe verebilirler.
Bu makale, Uber, Lyft ve geçici işçilerin açıklamalarını ve ülke çapında geçici işçi mücadeleleri hakkında daha fazla bağlamı içerecek şekilde güncellendi. İlk olarak 10:35 am PT’de yayınlandı.