Yörüngeli gezegenleri olan bir M cüce yıldızı gözlemleyen TESS’in sanatçı konsepti. : NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi
Bir gökbilimciler ekibi, yıldızların evrimi hakkında yanan soruları yanıtlamaya yardımcı olacak bir ömür boyu keşif yaptı. Grup, Evrimsel Çalışmalar Girişimi üyesi ve Stevenson Fizik ve Astronomi Profesörü Keivan Stassun tarafından yönetiliyor.
Stassun’un ekibi, 2017’de yıldızların ölçülme şeklini büyük ölçüde iyileştiren yeni bir model oluşturdu.
Stassun, “Farklı ölçüm türlerinin hepsini tek bir tutarlı analizde birleştirebilmek, bu yıldız sisteminin çeşitli olağandışı özelliklerini deşifre edebilmenin anahtarıydı.” Dedi.
Model, ötegezegen adı verilen uzak yıldızların yörüngesinde dönen gezegen türlerini tahmin etmeye yardımcı oluyor. tarafından bulunan 100’den fazla yıldızın özelliklerini belirlemek için kullanılmıştır. TESS uzay teleskobu ve 1000’lerce diğerleri. Ancak hiçbir şey takımı, aslında birbirinin yörüngesinde dönen iki yıldız olan bu yeni ikili yıldız sisteminin onlara evrenimiz hakkında neler anlatabileceğine hazırlamadı.
Stassun’a göre, “Bu tür bir yıldız o kadar olağandışı ki, açıkçası, onu aramaya gitmeyi düşünmezdik – daha önce kimse görmedi!”
Stassun, birkaç temel bileşenin bu ikili yıldız sistemini nasıl inanılmaz derecede nadir hale getirdiğini açıkladı. İkili yıldız sistemleri kozmos arasında nadir değildir, ancak bunun nadir görülen bir özelliği de oryantasyonudur. Dünya’dan bakıldığında yıldızlar birbirini tutmaktadır. Bu, araştırmacıların iki yıldızın kütle ve parlaklık gibi önemli niteliklerini daha kolay hesaplamasını sağlar.
Ayrıca yıldızlar, titreşim olarak bilinen bir süreçte boyut ve parlaklık değiştirebilir ve bu titreşimlerin çalışmaları, gökbilimcilerin, Dünya’nın iç yapısını incelemek için deprem titreşimlerini kullanan Dünya bilim adamlarına benzer şekilde, yıldızların iç işleyişini araştırmalarına izin verir. Her biri yıldız içlerinin farklı, tamamlayıcı bir görünümünü sağlayan iki nadir yıldız titreşimi türü vardır. Stassun’un ekibinin bulduğu bu ikili yıldız sistemindeki yıldızlardan biri, her ikisinin bir melezini sergiliyor.
“Bu titreşimli davranışlardan herhangi birini sergileyen yıldızlar oldukça nadirdir; Stassun, hibrit titreşimli davranış sergileyen bir yıldızın daha da fazla olduğunu söyledi.
Daha sonra, bu eşsiz yıldız, hibrit titreşimli bir yıldız için kesinlikle nadir görülen ve yıldız evriminin en erken aşamalarını anlamak için mevcut teorilerde önemli bir eksik bileşen olabilecek güçlü bir manyetik alana sahiptir.
“Bu tür bir yıldız o kadar olağandışı ki, açıkçası, onu aramaya gitmeyi düşünmezdik – daha önce kimse görmedi!”
– Keivan Stassun
Son olarak, Stassun’a göre, “bir yıldız kümesinin parçası olan ve üstelik bir tutulma ikili sisteminin bir parçası olan bu nadir manyetik hibrit titreşimli yıldızlardan birinin ilk kez bulunmasıdır. TESS’in tüm bu özelliklere sahip başka bir yıldız keşfetmesi pek olası görünmüyor.”
Yüksek lisans öğrencisi Dax Feliz de bu projede önemli bir rol oynadı. Laboratuvara Fisk-Vanderbilt Masters-to-PhD Bridge Programı aracılığıyla araştırmacı olarak katıldı.
Feliz’e göre, “Bu nadir bulunan tutulma ikili yıldız sisteminin keşfi, yıldız ikililerinin zaman içinde nasıl geliştiğini anlamak için harika bir test ortamı sağlıyor. TESS görevi büyük gökyüzü parçalarını gözlemlemeye devam ederken, yıldız kümelerinde bulunan HD 149834 gibi yıldız sistemleri, yıldız evrimi anlayışımızı ilerletmemize yardımcı olabilir.”
Ekip, Frist Otizm ve İnovasyon Merkezi’nden bol miktarda yardım aldı. 2018 yılında Stassun tarafından kurulan merkez, nöroçeşitlilik yeteneklerini anlamak ve teşvik etmek için çalışıyor.
Merkezin katkısı sorulduğunda, Stassun, “Veri görselleştirme konusunda uzmanlığa sahip öğrencilerimiz ve stajyerlerimiz var ve bu süreç, örneğin aşırı ve son derece ilginç ‘aykırı değerler’ gibi verilerdeki nadir kalıpları tespit etmek için giderek daha önemli hale geliyor. Bu çalışmada keşfettiğimiz sistem.”
Referans: Keivan G. Stassun, Guillermo Torres, Cole Johnston, Daniel J. Stevens, Dax L Feliz, Marina Kounkel ve Luke G. Bouma, 5 Nisan 2021, Astrofizik Dergisi.
DOI: 10.3847/1538-4357/abe5a8