“Bilimde kadın ve kız çocukları” etkinliğine katılan TÜBİTAK’ın desteklediği başarılı kadınlar, TÜBİTAK mikrofonlarına başarı hikayelerini anlattı:
TUĞBA HAKLI – 1512 Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı (BiGG) Destek Sahibi
Biyomedikal mühendisi Tuğba Haklı, TÜBİTAK desteğiyle girişim serüvenine başlayan isimlerden biri. Diyabetin neden olduğu körlüğü engellemek amacıyla yola çıkan Haklı, Ankara Üniversitesi Teknokent’te faaliyet gösteren şirketini 4 yıldır başarıyla yönetiyor:
“Biyomedikal mühendisiyim. Yaklaşık 4 yıl önce de TÜBİTAK desteğiyle girişimcilik serüvenime başladım ve Ankara Üniversitesi Teknokentte 4 yıldır faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. 2 kadın girişimci Kurduk şirketimizi. Diyabetin neden olduğu körlüğü engellemek adına yola çıkmıştık. Çevremizdeki diyabetli bireylerden esinlenerek bunun sebep olduğu o görme kayıplarını en aza indirgemeye çabalayan bir ekibiz.”
HASİBE ÖZER – “2023 Eğitim Teknolojileri Yarışmasında Birinci Olan İlkokul/Ortaokul Seviyesindeki Takımın Danışman Öğretmeni”
Bilişim öğretmeni Hasibe Özer, TÜBİTAK’ın düzenlediği Eğitim Teknolojileri Yarışması’nda birinci olan ilkokul/ortaokul takımının danışman öğretmeni. Sanat merkezinde görev alan Özer, genç neslin teknolojiye yönlendirilmesinde aktif rol oynuyor:
“Bursa’da sanat merkezinde bilişim öğretmeni olarak çalışıyorum. Bu zamana kadar hem TÜBİTAK’ta hem de TEKNOFEST’le çeşitli projelerle danışmanlık yaptım. Biz öğretmen olarak üzerimize düşeni yapıyoruz. Yeni neslin de üzerine düşeni yapacağına inanıyorum.”
PROF.DR. ÖZGE ÇEVİK – “2022 TÜBİTAK Teşvik Ödülü Sahibi / 2023 TÜBA Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülü Sahibi”
Prof. Dr. Özge Çevik, kanser terapileri üzerine yaptığı çalışmalarla bilim dünyasında adından söz ettiriyor. TÜBİTAK ve TÜBA tarafından ödüllendirilen Çevik, bilimde kadın olmanın zorluklarına rağmen başarılarıyla dikkat çekiyor.
“Ben Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Ana Bilim Dalı öğretim üyesiyim. Bilimde kadın olmak başlı başına bir zorluk ama mücadeleyi bırakmadıktan sonra aşılmayacak engelin olmadığını görüyoruz. Bilime ne kadar erken başlarsak mücadelemizi de o kadar erken başlatmış oluruz. Çoğunlukla kanser terapistikleri üzerine çalışıyorum. Kanserde yeni ilaç geliştirme ilaçların hücreleri hedeflendirilerek gönderilmesi, bunların etkileri bio belirteçler bunları soruyoruz, sorguluyoruz, bunlarla ilgili araştırmalar yapıyoruz, hücreler de bunları deniyoruz. Yaptığımız bilimsel çalışmalarda yayınladığımız makaleler, gerçekleştirdiğimiz projeler, aldığımız patentler, hatta ürüne dönen yerli ve milli ürün geliştirme noktasına kadar giden çok şekilde başarılar halde ediyoruz. TÜBİTAK’ın, TÜBA’nın üstün başarılı genç bilim insanı ödülüne layık görülmüştüm. İmkanları kullanarak Türkiye’deki akademisyenlerin, özellikle de bilim kadınlarının bir şeyler yapabileceğinin örneği. Sadece beni değil, hepimizi mutlu ediyor. Bu konuda TÜBİTAK’a ve bu organizasyonu yapan herkese teşekkür ederim.”
ZEYNEP NAZ TERZİ / ELA KARABEKİROĞLU 2023 TEKNOFEST Lise Öğrencileri Kutup Araştırmaları Proje Yarışması Birincisi
Lise öğrencileri Zeynep Naz Terzi ve Ela Karabekiroğlu, Antarktika’da gerçekleştirdikleri kutup araştırmaları projesi ile Türkiye birincisi oldular. Projelerini kutuplarda çalışan bilim insanları için kullanılabilir bir ürüne dönüştürmeyi hedefleyen genç girişimciler, başarılarıyla dikkat çekiyor:
“Antarktika’dan Pazartesi günü döndük. Projemizi orada gerçekleştirdik. Bizler için bir yıldan uzun süren güzel bir yolculuktu diyebiliriz. Bir yıl önce başlayan bu projede kutup araştırmaları canlı bilimleri alanında Türkiye birinciliği elde ettik. Ve ardından Antartika kıtasında projelerini gerçekleştirmek üzere seçilen 3 Lise öğrencisi arasına girdik. Ve projemizle geçtiğimiz hafta Antarktika kıtasında gerçekleştirme fırsatına eriştik.”
“Teknoloji üzerine çalışmak istedik ve bunu kutuplarda kullanabileceği kutuplarda çalışmalarını sürdüren birim insanlarının kullanabileceği bir ürün oluşturmak istedik. Bir mont ürettik.”
PROF. DR. BURCU ÖZSOY – TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Başkanı
TÜBİTAK MAM Başkanı Prof. Dr. Burcu Özsoy, etkinlikte yaptığı konuşmada, bilimde kadın ve kız çocukları gününün önemine vurgu yaparak, bu yılın kadın-erkek eşitliği açısından öne çıktığını belirtti. Antarktika’dan döndüklerini söyleyen Özsoy, kadın bilim insanlarının sayısının arttığı bir dönemde olmaktan memnuniyet duyduğunu ifade etti:
“Bugünün hakikaten bizim için çok büyük önemi var. Bilimde kadın ve kız çocukları tam bizi tarifleyen bir gündeyiz. Antartika’dan ayağımızın buzuyla geldik. Hem normalde bilim ekibimize dahil olan bilim kadınlarının sayısı az oluyor ama bu sene neredeyse Liseli öğrencilerimiz de dahil ettiğimizde Kadın erkek eşitliği vardı diyebiliriz. Bu sene hakikaten 2024 bizim için bu anlamda da çok önemli ki benim bir dileğim de hakikaten bunu da söylemekten çekinmiyorum. Belki bizler ya da zaten kadın araştırmacının, bilim insanının Nobel almada yerini şu an tartışmayacağım ama “İleride inşallah bir Türk kadın bilim insanına nasip olur” duamı da etmek istiyorum.”
ZÜLAL TANNUR “Take Off’23 En İyi Kadın Girişimcisi / From Your Eyes Şirketi Kurucusu”
Görme deneyimi çözümleri sunan Zülal Tannur, Take Off’23 kapsamında En İyi Kadın Girişimci seçildi. Dünyanın ilk görme teknolojileri firmasının kurucusu olan Tannur, teknolojiyle erken yaşta tanışmanın önemine vurgu yaparak, kız çocuklarının teknolojiye ilgisini artırmayı hedefliyor:
“Biz aslında insanlardan makinelere kadar uzanan geniş spektrum için görme deneyimi çözümleri hayata geçiriyoruz. Yani bir görme teknolojileri firmasıyız aslında aslında dünyanın ilkini üretiyoruz ve bu sürece başlarken de ülkemizde büyümek aslında burada bir çok insana dokunmak ulaşmak en önemli hedeflerimizden bir tanesiydi. Hayallerimizin de ötesinde bir yere geldiğimizi hissediyorum ve böyle geriye dönüp bir baktığımda çok emek verdiğimizi doğru insanlarla ortaklıklar, işbirlikleri, fırsatlar gördüğümüzü hissediyorum. Tabi ki bu anlamda hem devletimizin desteğini hem girişimcilik merkezlerinin desteğini almış olmakta. Bu yolda yalnız olmadığımı hissettiriyor. Onun için çok mutluyum. Çok erken bir yaşta teknolojiyle tanışmış kız çocuklarından biriyim. Ben şanslıyım çünkü 4 buçuk yaşında ailem bilgisayarın başına geçmemi sağladı. Büyük veriyle çok erken bir dönemde tanıştım. Dolayısıyla sonrası da teknolojinin benim hayatımdaki etkisini görmemle beraber daha çok insanın hayatından etki uyandırma amacıyla devam etti dolayısıyla bugün burada bulmuş. Amacımız çok önemli buluyorum. Daha çok aslında kadın bilim insanı daha çok kız çocuğuna erişme fırsatı olarak görüyorum. O yüzden de çok ilham verici.”
DOÇ. DR. ZERRİN SEZGİN BAYINDIR – 2023 TÜBA-TÜBİTAK Bilim Ödülleri Sağlık Bilimleri Teşvik Ödülü Sahibi
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde çalışan Doç. Dr. Zerrin Sezgin Bayındır, ilaç formülasyonları ve nano taşıyıcı sistemler üzerine yaptığı çalışmalarla sağlık bilimlerinde öne çıkıyor. TÜBA-TÜBİTAK Bilim Ödülleri’nde Sağlık Bilimleri Teşvik Ödülü alan Bayındır, kızlara özgüven aşılamak adına önemli mesajlar verdi:
“Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde ilaç formülasyonların geliştirilmesi üzerine çalışıyorum. Nano taşıyıcı sistemlerin kanserde kullanımı nörodejeneratif hastalıklarda kullanımı özelde benim ilgi alanım. Hasta oyuncunu artırmaya yönelik yan etkileri azaltıcı ilaç formülasyonları geliştiriyoruz. Aynı zamanda dermokozmetik ürün, yine nano teknoloji bazlı dermokozmetik ürünlerin geliştirilmesi üzerine çalışmalarım var. Öncelikle kızlarımıza tabi ki benim mesajım kendilerine güvenmeleri, kendileriyle ilgili hiçbir olumsuz yakıştırmayı yapmamaları. Bu bunu yapabilirim. Neden o kişi ben olmayayım deyip biraz kendilerine güvenmeleri yaptıkları işi mükemmel demiyorum ama en iyi şekilde kendilerinin yapabileceği en iyi şekilde yapmalarını ben onlara öneririm. Akademik hayatımı başladığım andan itibaren TÜBİTAK’ın büyük desteklerini gördüm. 10’un üzerinde projede yürütücü araştırmacı öncelikle bursiyer olarak tabii çalıştım. O olmazsa bizim çalışmalarımız aksıyor. O yüzden teşekkür ediyorum TÜBİTAK’a”.
SELİN SAĞDIÇ – “TEKNOFEST Girişimcisi / Çevre, Enerji ve İklim Teknolojileri Kategorisi Ön Kuluçka Programında En İyi Girişimci”
Kimya öğretmeni Selin Sağdıç, TEKNOFEST Girişimcisi olarak öne çıkıyor. TÜBİTAK Fen Lisesi’nde görev yapan Sağdıç, öğrencileriyle birlikte geliştirdiği projeyi bir girişime dönüştürerek başarı elde etti. Girişimcilik zirvesine davet edilen Sağdıç, kız çocuklarının potansiyellerini keşfetmeleri konusunda ilham verici bir figür olarak öne çıkıyor.
“Şu anda bu programda bana aslında bu mikrofonunuza atılmasının sebebi mezun öğrencilerimizle bir girişim yolculuğuna çıkmış bulunduk. Bunun çıkış noktası aslında TÜBİTAK bir de ben lise öğrenciler arası araştırma projesi yarışmasında elde ettiğimiz Türkiye birinci de oldu. Daha sonra da TEKNOFEST’ten İstanbul ve Ankara’da ilk defa düzenlemiş olduğu girişim yarışmasından haberdar olduk ve projemizi bir girişime dönüştürmek istediğimize karar verdik. Burada da en iyi girişim olarak seçilmesiyle beraber tak girişim zirvesine davet edildik ve burada aslında yatırımcılarla bir araya gelme imkanı bulup projemizi bir ürüne dönüştürüp bir yatırım aldım. Kız çocuklarımızın da aslında bu noktada bir yarışmaya katılmanın nelere vesile olabileceğini her zaman biz görmelerini istiyoruz.”
TÜBİTAK, bu özel gün vesilesiyle kadın araştırmacı ve girişimcilere verdiği destekleri bir kez daha vurguladı. Bu başarılı kadınlar, gelecek nesiller için ilham kaynağı olmayı sürdürüyor.