20 Ocak Tokyo saatiyle 00:20’de Japonya, SLIM uzay aracının ay yüzeyine tarihi inişini gerçekleştirerek bu hedefe ulaşan beşinci ülke oldu. Bu bilgi JAXA Uzay Araştırma Enstitüsü başkanı Hitoshi Kuninaka tarafından paylaşıldı.

Ancak asıl hedefe ulaşılıp ulaşılmadığını tam olarak değerlendirmek için ek analizlere ihtiyaç vardır. Anlaşıldığı üzere, cihazın güneş paneli ona enerji sağlayamıyordu ve bu da Ay’daki SLIM aktivitesini sınırlayabiliyordu. Aynı zamanda SLIM ile birlikte gönderilen gezici, verileri aktif olarak Dünya’ya aktarıyor. Mevcut durumda en önemli şey, kalan yükü kullanarak uzay aracının inişi ve çevresi hakkında mümkün olduğunca fazla veri toplamaktır.


Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) çalışanları, Tokyo Sagamihara’daki JAXA kampüsünde SLIM gezgininin aya inişini canlı olarak izliyor. Japon uzay ajansı, uzay aracının ayda olduğunu ancak hala “durumunu kontrol ettiğini” söyledi. Kaynak: AP Fotoğrafı/Eugene Hoshiko

Kuninaka, Japonya’nın uzay programının en azından “minimum” başarı elde ettiğine inanmasına rağmen, inişin doğruluğunu teyit etmek için daha fazla zamana ihtiyaç var. Aracın inişten önceki hareketlerine ve sonrasında sinyal iletme yeteneğine ilişkin gözlemlere dayanarak Kuninaka, böyle bir inişin büyük olasılıkla gerçekleştiğini güvenle varsayıyor. Ayrıca güneş panelinin “planlanmamış bir konumda” olabileceğini ancak başarı için hala umut olduğunu da sözlerine ekledi.

SLIM, asıl amacı tarihsel iniş doğruluğuna ulaşmak olan küçük bir uzay aracıdır. Önceki iniş bölgeleri yaklaşık 10 kilometre genişliğindeyken, SLIM’in hedefi yalnızca 100 metrelik bir yarıçaptı. Bu, bu kadar hassas bir inişe yönelik ilk girişim ve uzun vadeli bir Ay keşif sistemi oluşturmak için önemli bir başarıdır.

Lunar Sniper lakaplı uzay aracı en azından başarıyla ay yüzeyine ulaştı. SLIM gece yarısı alçalmaya başladı ve sadece 15 dakika sonra ay yüzeyinden 10 kilometre yüksekliğe ulaştı. 5 kilometre yükseklikte dikey iniş moduna geçen cihaz, Ay’dan 50 metre yükseklikte planlanan koordinatlara ulaşmak için paralel bir hareket gerçekleştirdi.

Japonya aya ulaşan beşinci ülke oldu.  SLIM inişinin
SLIM (Ay’ı Araştırmak için Akıllı İniş Aracı) gezgininin Ay’a inişi sırasındaki telemetrisi, JAXA tarafından yayınlanan canlı yayın sırasında yakalandı. Kaynak: JAXA

SLIM, iniş alanını doğru seçmenizi sağlayan teknolojiyle donatılmıştır. JAXA yetkilileri, misyonun “sadece böyle bir operasyonu gerçekleştirmenin kolaylığını değil, bilimsel hedeflere göre seçilen yerlere Ay’a iniş yapmanın fizibilitesini test etmeyi” amaçladığını söyledi. Seçilen iniş alanı, volkanik kayalarla kaplı bir alanın yakınındaki Shioli krateriydi; burada SLIM, Ay’ın geçmişi hakkında ipuçları arayacak ve özel bir kamera kullanarak mineralleri analiz edecek.

SLIM misyonu, uzay aracının fırlatılmasından kısa bir süre sonra yakıt sızıntısı yaşadığı ABD Peregrine misyonunun başarısızlığından sadece 10 gün sonra gerçekleşmesi nedeniyle özellikle ilgi çekicidir.

SLIM, Eylül ayında Mitsubishi Heavy H2A roketi kullanılarak Ay’a gönderildi ve Aralık ayında Ay yörüngesine girdi. Uzay görevlerinde birçok başarısızlık yaşayan Japonya, uzay teknolojisine olan güvenini yeniden kazanmayı umuyor; bu yılın başlarında bir Japon uzay aracı aya inerken düştü.

Ancak JAXA’nın zaten başarılı ve zorlu inişlerle dolu bir geçmişi var. 2014 yılında fırlatılan Hayabusa2 uzay aracı, asteroit Ryugu’ya başarılı bir şekilde indi ve örneklerini Dünya’ya geri gönderdi.

SLIM’in hedef lokasyona başarıyla inmesi, uzay teknolojisindeki küresel rekabet bağlamında büyük önem taşıyor. Tokyo Üniversitesi’nden havacılık profesörü Takeshi Tsuchiya, aracın hedef bölgeye doğru şekilde indiğini kanıtlamanın önemli olduğunu belirtiyor. Ay’ın kaynak keşfinde önemli bir rol oynadığını ve Mars gibi diğer gezegenlere uzay görevleri göndermek için bir üs görevi görebileceğini vurguluyor.



genel-22