AFAD Genel Merkezi koordinasyonunda, deprem araştırmaları alanında akademisyenlerle, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin başkanlığında toplantı yapıldı. Toplantıya TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar da katıldı.
Toplantıda yapılan görüşmelerde 11 tane alt çalışma grubu oluşturulma kararı alındı. Mevzuat Geliştirme; Eğitim, Ar-Ge Bilgi Destek ve İletişim; Haritalama ve CBS; Diri Faylar ve Yüzey Faylanması Haritalama; Geoteknik ve Kütle Hareketleri; Yer Hareketleri, Sismik Tehlike ve Senaryo Depremleri; Üstyapı; Altyapı ve Kritik Yapılar; Lojistik Network Yönetimi; Mülkiyet ve Arazi Yönetimi; Planlama, Çevre ve Uygun Yer Seçimi başlıklarında alt çalışma grupları oluşturuldu.
Toplantıda bugüne kadar ulaşılmış veriler değerlendirildi, çözüm önerileri masaya yatırıldı. Konusunda uzman isimlerin durum tespitleri ve çözüm önerilerinin olası depremlere hazırlık konusunda da rehber olacağı kaydedildi.
“TÜBİTAK ve AFAD ile koordinasyonu sağlayacağız”
Toplantıda konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Koordinasyon konusunu AFAD ve TÜBİTAK desteğiyle yürüteceğiz. Hangi hususta koordinasyon ve çalışma gerekecekse TÜBİTAK ve AFAD ile bu koordinasyonu sağlamaya gayret göstereceğiz. ” değerlendirmesinde bulundu.
İnovatif ve daha yaratıcı çözümlere ihtiyaç duyulduğuna işaret eden Varank, akademisyenlere “Alternatif üretimlerle neler yapabiliriz?” sorusunu yöneltti.
“Şimdiye kadar odaklanmadığımız, dünyada yenilikçi çözümleri de bu imar ve kalkınma aşamalarında göz önünde bulundurmalıyız.” diyen Varank, “Multidisipliner çalışmak çok kıymetli.” ifadelerini kullandı.
“Endişeleri birlikte çözebiliriz”
Varank, “Biz şu anda Türkiye’nin Gayrı Safi Yurtiçi Hasılası’nın yüzde 8-9’unu üreten bir bölgeyi çalışacağız. Bakış açımız var olanı yerine koymaktan ziyade nasıl daha üretken olabiliriz, nasıl fırsatlar var önümüzde ona bakacağız.” diye konuştu.
Bakan Varank ayrıca “Birlikte çalışabilirsek hızlıca bir platform oluşturabiliriz.” dedi.
“TÜBİTAK sahada müthiş çalışmalar gerçekleştiriyor” diyen Varank, “Endişeleri birlikte çözebiliriz. Bilimsel olarak ne doğruysa birlikte yapabiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
“Şehir planlaması yapılırken, yer seçim planı yapılırken sizlerden katkı bekliyoruz.”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, akademilerimizin uzun vadede bilimsel düşünce ile çözüm üreteceğine olan inancını dile getirdi.
Eski uygarlıkların da aynı bölgede kurulduğuna dikkat çeken Bilgin, akademisyenlere “Şehir planlaması yapılırken, yer seçim planı yapılırken sizlerden katkı bekliyoruz.” çağrısı yaptı.
Bakan Bilgin, “Deprem sonrası meslekleri, hayatları, kalite kontrol konusu, sismik tasarım önemli. Mevcut yönetmeliğin arkasında durarak biz de Japonya seviyesine ulaşabiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bilgin, atık ve asbest sorununun ilk adımda ele alındığını da vurguladı.
“Genç araştırmacılarımızın enerjisini pozitife çevirecek adımlar atacağız”
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal da toplantıdaki konuşmasında “Deprem sonrasında açtığımız 1002-C Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programını başlattık. Şu an sahada 59 farklı kurumdan 510 araştırmacımızın yer aldığı 119 proje yürütülüyor.
Bilimsel verilerin toplanması, sismik, jeolojik, jeodezik, tektonik, geoteknik, yapı sağlığı ve hasar, ulaştırma yapıları, deniz seviyesi değişimi, zemin yapısı ve sıvılaşma, yüzey kırığı, deniz seviyesi değişimi, heyelan, radon gazı çıkışı, tarım, çevre, tarihi ve kültürel yapılar, sağlık hizmetleri, psikoloji, sosyoloji gibi sosyal bilimler alanlarında, gıda güvenliği, afet yönetimi vb. konulardaki bu projelerden sahada durum tespiti, analiz ve öneri geliştirme şeklinde raporlar alınıyor.
Saha araştırmaları 2 hafta ile sınırlı. Sonrasında değerlendirme raporları 2 hafta içerisinde Kurumumuza sunulmuş olacak. Tüm veriler AFAD ile birlikte çalıştığımız ortak bir veri merkezinde değerlendirilecek.” ifadelerini kullandı.
“Aynı zamanda bu program vasıtasıyla birçok genç araştırmacımız sahada ilk deneyimlerini de kazanıyor.” diyen Mandal, kendisinin de araştırmaları bizzat yerinde takip etmek için üç kere sahaya gittiğini ve araştırmacılardan bilgi aldığını kaydetti.
“Depremzede öğrencilerimizi de unutmadık”
TÜBİTAK’ın depremzede öğrenciler için de çalışmalar yaptığını hatırlatan Mandal, “TÜBİTAK olarak o bölgedeki lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerimiz için BİÇABA ismiyle başlattığımız bir araştırma burs programı var. Öğrencilerimiz, hangi aşamada olurlarsa olsunlar, araştırmadan uzaklaşmasınlar istiyoruz. Onları destekleyecek mekanizmalar olması gerekiyor.” vurgusu yaptı.
İvedi bir şekilde deprem araştırmalarına yönelik bir araştırma platformu kurulabileceğini belirten Mandal, ayrıca yurtdışından gelen araştırmacıları desteklemek için de 2221 – Konuk veya Akademik İzinli (Sabbatical) Bilim İnsanı Destekleme Programını hızlı bir şekilde devreye alabileceklerini kaydetti.
Prof. Dr. Mandal, AFAD ile iş birliğine TÜBİTAK olarak her zaman hazır olduklarını da dile getirdi.
“Alt Destek grupları Türkiye’de deprem ve deprem yönetimi konusunda katkı sunmalı”
Toplantıdaki bir diğer konuşmacı da AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar oldu. Tatar, deprem bölgesinde yer seçim sürecinde akademisyenlerin bilimsel katkısının önemine dikkat çekti.
Farklı alt destek gruplarının oluşturulmasının önemine vurgu yapan Tatar, “Her gruba koordinatör atanması ve bu koordinatörlerin ilgili kurum ve kuruluşlarla ortak çalışma yürütmesi uygun olacaktır. Bu gruplar kısa, orta ve uzun vadeli olarak çalışmalarına devam etsin istiyoruz.” dedi.
Tatar “Belirli bir sinerji yakalandıktan sonra bu grupların çalışmaya devam ederek Türkiye’de deprem ve deprem yönetimi konusunda katkı sunmalarını istiyoruz. Buradan alınan kararların uygulayıcılara aktarılmasıyla daha sağlıklı adımlar atacağımızı düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Toplantıya katılan akademisyenler de tespit ve önerilerini paylaştı.