Bir sanatçının ata yıldızının çöküşünden hemen sonra patlayan bir gama ışını izlenimi. Kredi bilgileri: Nuria Jordana-Mitjans/Bath Üniversitesi
Bilim adamları, Dünya’da tespit edilen bir gama ışını patlamasının, 900 milyon yıldan daha kısa bir süre önce meydana gelen bir uzay patlamasından kaynaklandığını belirlediler.
5 Eylül 2021’de, çok enerjik bir gama ışını patlamasından (GRB) – uzak bir galakside meydana gelen inanılmaz derecede enerjik bir patlama – ışık gezegenimize ulaştı. Dünya’ya ulaşmak için 12,8 milyar yıldan fazla yol kat etti. Parıltı yolculuğuna Evren (13,7 milyar yaşında olduğu kabul edilir) sadece 880 milyon yaşında iken başladı.
Dünya çapında bir gökbilimciler ekibi, buna neyin sebep olduğunu anlamak için bu bulguyu takip eden aylarda patlamanın son parlamasını incelemeye başladı. Grubun başında İtalyan Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nde (INAF) araştırmacı olan Dr. Andrea Rossi vardı. Bath Üniversitesi’nden Profesör Carole Mundell de dahil oldu.
Bilim adamları, parlamaya neden olan GRB’nin şimdiye kadar bulunan en uzak ve enerjik olanlardan biri olduğu sonucuna vardılar. Ek olarak, şimdiye kadar görülen en parlak afterglow’lardan birine sahipti.
Bilim adamları ayrıca, GRB 210905A’nın yaşına rağmen, hem çok daha yakın zamanda hem de Dünya’ya çok daha yakın olan kozmik patlamalar tarafından üretilen GRB’lerde görülenlere çarpıcı biçimde benzer özellikler (X-ışını dalga boyu gibi) gösterdiğini görünce şaşırdılar.
Rossi, “Gözlemlerimiz sayesinde, GRB’lerden sorumlu mekanizmanın Evren ile birlikte gelişmediği sonucuna varabiliriz” diyor.
Profesör Mundell, Hiroko Sherwin Galaksi Dışı Astronomi Kürsüsü ve Bath Astrofizik başkanı da araştırmaya dahil oldu. Şu ana kadar bulunan en güçlü ve uzak kozmik patlamalardan biri olan bu nadir Gama Işın Patlaması, Evren tarihinin erken dönemlerinde keşfedilen bu tür patlamalardan oluşan küçük bir kulübe katılıyor ve bu, şimdiye kadarki en parlak ev sahibi galaksiden. saptanmış.
“Bu keşif bize, hızlı yaşayan ve zor ölen büyük kütleli yıldızların evrenin erken evrelerinde oluşup geliştiğine dair yeni bir anlayış ve onay sağlıyor.”
Önce patlama geldi
Bu çalışmada gözlemlenen GRB, ‘uzun’ türdendi, yani bir Kara delik bu, büyük bir yıldızın yıkıcı çöküşünden kaynaklanmış olabilir. ‘Kısa’ GRB’ler genellikle nötron yıldızları gibi kompakt nesnelerin çarpışmasıyla bağlantılıdır.
Işık patlaması ilk olarak Dünya etrafında yörüngede bulunan Neil Gehrels Swift Gözlemevi’ndeki aletler ve gezegenler arası uzayda çalışan bir GRB avcı teleskopu olan Konus-WIND tarafından tespit edildi.
Gözlemler, hem yerde hem de uzayda bir dizi büyük teleskop kullanılarak sekiz ay daha devam etti. Bunlar Hubble, Swift ve Chandra teleskoplarını içeriyordu.
Rossi, “Bir kez daha, geçici olaylarla uğraşırken hızlı hareket edebilmeniz ve doğru araçlara sahip olmanız gerektiğini gösterdik” diyor. “Açık ve net bir sonuç elde etmek için hem fenomeni hala parlakken gözlemleyebilmeniz, hem de gama ışınlarından X ışınlarına kadar geniş bir dalga boyu aralığını kapsamanıza izin veren tesislere erişmeniz gerekiyor. , optik ve radyo.”
Araştırmacılar, yakın zamanda piyasaya sürülen yeni teknolojinin yardımıyla orijinal patlamaya ilişkin anlayışlarını derinleştirmeyi umuyorlar. James Webb Uzay Teleskobu.
Rossi, “Bu teleskop, inanılmaz yeteneklerini göstermeye başladı ve bu GRB’nin kaynağındaki büyük kütleli yıldızın doğduğu ortamın özelliklerini ortaya çıkarmayı vaat ediyor” diyor.
GRB çalışmasına katılan astronomların çoğu, GRB takibinde aktif olan herkesi bir araya getiren STARGATE işbirliğinin üyeleridir. ESO tesisler.
Profesör Mundell şöyle diyor: “Bu, yerdeki ve uzaydaki bir dizi teleskop ve dedektör kullanılarak alınan verileri toplamak, birleştirmek ve yorumlamak için birlikte çalışan, dünyanın dört bir yanından bilim adamları arasındaki işbirliği ve koordinasyonun heyecan verici bir örneğidir. elektromanyetik spektrum boyunca ve gerçek zamanlı olarak enerjilerde patlama.
Referans: A. Rossi, DD Frederiks, DA Kann, M. De Pasquale, E. Pian1, G. Lamb, P. D’Avanzo, L. Izzo, AJ Levan, DB Malesani, A. Melandri, A. Nicuesa Guelbenzu, S. Schulze, R. Strausbaugh, NR Tanvir, L. Amati1, S. Campana, A. Cucchiara, G. Ghirlanda, M. Della Valle, S .Klose, R. Salvaterra, RLC Starling, G. Stratta, AE Tsvetkova, SD Vergani, A. D’Aì, D. Burgarella, S. Covino, V. D’Elia, A. de Ugarte Postigo, H. Fausey, JPU Fynbo, F. Frontera, C. Guidorzi, KE Heintz, N. Masetti, E. Maiorano, CG Mundell, SR Oates, MJ Page, E. Palazzi, J. Palmerio, G. Pugliese, A. Rau, A. Saccardi , B. Sbarufatti, DS Svinkin, G. Tagliaferri, AJ van der Horst, DJ Watson, MV Ulanov, K. Wiersema, D. Xu ve J. Zhang, 21 Eylül 2022, Astronomi ve Astrofizik.
DOI: 10.1051/0004-6361/202243225