Sarmal gökada NGC 5643, Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen yeni bir görüntünün yıldızıdır. Lupus takımyıldızında, Dünya’dan yaklaşık 40 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan bu galaksi, parlak ve farklı sarmal kollarla karakterize edilen bir tür “büyük sarmal”dır.
Uzayı görünür, ultraviyole ve yakın kızılötesi dalga boylarında gözlemleyen Hubble Teleskobu, NGC 5643’ün iki büyük sarmal kolu, parlak yıldız popülasyonunu ve parlak bir çekirdeği gösteren görüntülerini sağladı.
ESA yaptığı açıklamada, “Galaksi görünür dalga boylarında çarpıcı görünse de, NGC 5643’ün en ilginç özelliklerinden bazıları insan gözüyle görülemez” dedi (Hubble misyonu, NASA ve ESA arasındaki ortak bir projedir).
Bu muhteşem galaksinin, serpiştirilmiş kırmızı-kahverengi toz ve pembe, parlak yıldız oluşum bölgeleriyle kaplı genç, parlak mavi yıldızlarla kaplı iki büyük, dolambaçlı kolu vardır. NGC 5643’ün görüntüleri aynı zamanda aktif galaktik çekirdek (AGN) adı verilen özellikle parlak bir galaktik çekirdeği de ortaya çıkardı.
AGN, yakındaki gaz ve tozu yutan merkezi bir süper kütleli kara deliğin varlığı nedeniyle inanılmaz derecede parlak görünüyor. Bu süreçte AGN, galaksinin geri kalanını gölgede bırakacak kadar güçlü bir radyasyon yayar.
“Süper kütleli bir kara delik çevresinden gaz yakaladığında, gaz yüzbinlerce dereceye kadar ısınan bir diskte toplanır. ESA yaptığı açıklamada, ısıtılan gazın tüm elektromanyetik spektrumda, özellikle de X-ışınlarında parlak bir şekilde parladığını söyledi.
Bununla birlikte, NGC 5643, ESA’nın XMM-Newton X-ışını teleskopu tarafından keşfedilen, NGC 5643 X-1 adı verilen bir nesne olan AGN’sinden bile daha parlak bir X-ışını kaynağına ev sahipliği yapmaktadır.
Galaksinin eteklerinde yer alan NGC 5643 X-1’in, eşlik eden bir yıldızdan malzeme çeken daha küçük bir kara delik (Güneş’ten yaklaşık 30 kat daha büyük olmasına rağmen) olduğuna inanılıyor. AGN gibi, bu süreç de kara deliği çevreleyen, galaksinin parlak çekirdeğini bile gölgede bırakan ısıtılmış bir disk yaratıyor.
NGC 5643 daha önceki Hubble gözlemlerine de konu olmuştu. Galaksinin yeni önden görünümü, büyük kütleli genç yıldızlar tarafından ısıtılan gazın kırmızı renk özelliği de dahil olmak üzere farklı ışık dalga boylarını birleştirerek onun ayrıntılarını ortaya çıkarıyor.