Çin’in Zhurong gezgini, eski bir kıyı şeridinin bir kısmı da dahil olmak üzere, Mars’ta geniş bir okyanusun eski varlığına ilişkin teorileri destekleyen yeni kanıtlar keşfetti. Nature dergisinde yayınlanan çalışma, gezicinin 2021 yılında Mars’ın kuzey yarım küresindeki Utopia Planitia ovasına inişinden bu yana topladığı verilere dayanıyor.
Hong Kong Politeknik Üniversitesi’nden baş yazar Bo Wu, gezicinin iniş alanı çevresinde “çukurlu koniler, çokgen çöküntüler ve kazınmış akışlar” gibi geçmiş bir okyanusun varlığını gösteren özelliklerin bulunduğunu söyledi. Araştırmacılara göre bu özellikler çamur akıntılarının faaliyeti sonucu oluşmuş olabilir ve genellikle su veya buzun olduğu bölgelerde bulunur.
Araştırmaya göre, geziciden alınan bilgilerin yanı sıra uydu verileri ve Dünya’daki bilim adamlarının analizleri de bölgenin yakınında bir zamanlar bir kıyı şeridinin bulunduğunu gösteriyor. Ekip, okyanusun yaklaşık 3,7 milyar yıl önce bir sel sonucu oluştuğunu, ardından donarak bir kıyı şeridi oluşturduğunu ve ardından 3,4 milyar yıl önce ortadan kaybolduğunu tahmin etti.
Bo Wu, “ekip, bulgularımızın Mars’ta bir okyanus olduğunu kesin olarak kanıtladığını söylemediğini” vurguladı. Böyle bir güvenin kazanılması muhtemelen Mars’tan bazı kaya örneklerinin daha ayrıntılı bir çalışma için Dünya’ya iade edilmesi görevini gerektirecektir.
Mars okyanusuna ilişkin diğer kanıtları analiz eden Pensilvanya Eyalet Üniversitesi’nden bilim insanı Benjamin Cardenas, yeni çalışmayla ilgili bazı şüphelerini dile getirdi. Araştırmacıların, son birkaç milyar yılda güçlü Mars rüzgarlarının tortuları dağıttığını ve kayaları aşındırdığını tam olarak hesaba katmadığına inanıyor.
Bo Wu, rüzgarın bazı kayaları aşındırmış olabileceğini kabul etti, ancak Mars’a düşen meteorların etkisinin aynı zamanda “zaman zaman yeraltındaki kayaları ve tortuları yüzeye çıkarabileceğini” kaydetti.
Genel teori tartışmalı olmaya devam etse de Cardenas, “Mars’ta bir okyanus olduğunu düşünme eğiliminde olduğunu” söyledi. Gerçeği öğrendikten sonra daha da büyük bir gizemi çözmek mümkün olacak: Güneş sisteminde yaşam barındırabilen tek gezegenin Dünya olup olmadığı. Bilim adamlarının çoğu, Dünya’daki yaşamın ya sıcak gazların ve minerallerin yer altından deniz tabanına düştüğü okyanusun altında ya da su ile hava arasındaki arayüzün çok yakınında küçük gelgit havuzlarında ortaya çıktığına inanıyor. Okyanusun varlığı gezegeni daha misafirperver hale getiriyor.”