Son zamanlarda yapılan bir çalışma, yüksek ödüller söz konusu olduğunda hem insanların hem de maymunların baskı altında performans göstermekte neden zorlanabileceğine ışık tutuyor. Araştırmacılar, stresin hareketleri yürütmek için gerekli olan beyin sinyallerini etkilediğini ve bunun da vasat bir performansa yol açtığını buldu. Çalışma, ödül olarak su kazanmak için görevleri tamamlayan üç maymunu içeriyordu. Ödül orta düzeyde olduğunda, maymunlar başarılı oldu. Ancak, potansiyel olarak büyük bir ikramiyeyle karşı karşıya kaldıklarında, performansları önemli ölçüde azaldı. Bu bulgu, rekabetçi sporlar veya sahne sanatları gibi yüksek bahisli ortamlarda görülen deneyimlerle örtüşüyor.
Motor Hazırlığını Anlamak
Yayımlanan araştırmada; dergi Neuron, maymunların bir ekrandaki hedefe ulaşma hızlarını ve doğruluklarını test etti. Maymunlar, farklı ipucu renklerinin farklı ödül boyutlarına karşılık geldiği bir ipucu beklemek zorundaydı. Resmi denemelerden önce, bilim insanları maymunların neredeyse mükemmel doğrulukla daha büyük ödülleri belirleyebildiğini doğruladılar.
Deneyler sırasında araştırmacılar, “motor hazırlığı” ile ilgili alanlara odaklanarak, maymunların beyinlerindeki yüzlerce nöronu implante edilmiş elektrotlar kullanarak izlediler. Özellikle, maymunlar ödül çok küçük veya aşırı büyük olduğunda en kötü performansı sergilediler. Carnegie Mellon Üniversitesi’nde doktora öğrencisi ve çalışmanın baş yazarı olan Adam Smoulder, maymunların büyük bir ödül söz konusu olduğunda aşırı dikkatli göründüklerini ve bunun da hızlarını engellediğini belirtti.
İnsan Davranışı İçin Sonuçlar
Çalışma, ödülün boyutunun beynin motor hazırlığı için “optimum bölgeye” ulaşıp ulaşmadığını, yani performansın en üst düzeye çıkarılıp çıkarılmadığını etkilediğini öne sürüyor. Ödüller bu optimum noktayı aştığında, performans bozuluyor. Carnegie Mellon’da biyomedikal mühendislik profesörü olan kıdemli ortak yazar Steven Chase, bu bulguların özellikle bağımlılık ve obsesif-kompulsif bozukluk gibi bağlamlarda insan davranışını anlamak için önemini vurguladı.
Araştırmacılar, baskı altında performansı iyileştirmek için bu en uygun sinirsel kalıpları kolaylaştırmanın yollarını belirlemeyi amaçlıyor. Victoria Üniversitesi’nde kıdemli öğretim görevlisi olan Christopher Mesagno, vurgulanmış Bu çalışmanın sinir yollarına dair içgörüler sağlamasına rağmen, gelecekteki araştırmaların sosyal kaygının insanlardaki etkilerini daha fazla araştırabileceği belirtiliyor.