Kararımız
Ara: History Untold, tarihe dair karma-eşleştirme yaklaşımının saçmalıklarını hazmetmesi zor olsa da, her fırsatta eski strateji türüne anlamlı katkılarda bulunuyor.
Bir tur daha zorunluluğu canlı ve iyi durumda. Ara: History Untold, Sid Meier’in klasik formülüne alternatifler sunan Humankind veya Old World gibi bir dizi oyunun sonuncusu. Kavramsal olarak Ara, tekerleği yeniden icat etmiyor. Civilization’ı beşinci girişinden beri kontrol etmedim, ancak oyunun temelleriyle hemen evimde hissettim. Ancak, çok sayıda küçük ve önemli fark, diğer büyük strateji oyunlarıyla ciddi bir sohbette bir şeyler yaratıyor. Ara: Anlatılmamış Tarih tam bir gelişme değil, aynı zamanda salt bir saygı duruşu da değil. Kendi şartlarında ele alınmaya değer.
Civilization gibi Ara da bir imparatorluğun tarihinin başlangıcında kontrolü ele geçirmenizi sağlar: önce keşfedilmemiş bir haritada küçük bir köyü kontrol ederek geniş ve teknolojik olarak gelişmiş bir imparatorluğa dönüşürsünüz. Civ’e benzer şekilde zafere giden birden fazla yol sunmak yerine, çeşitli stratejilerin hepsi Prestij sunar (bir eurogame’deki zafer puanları gibi). Her ulus, en yüksek puanı alan dönemin galibi olarak dünya çapında bir liderlik tablosunda yarışır. Her perdenin sonunda, yani tarihin büyük dönemlerinde, en alttaki medeniyetler hayatta kalmak için yeterince akılda kalıcı olmayacak şekilde elenir.
Bu sistem daha fazla esneklik sağlasa da (savaş çıkarsa askeri üretime yoğunlaşabilir ve savaş bittikten sonra hemen kütüphane inşa etmeye geri dönebilirsiniz) yine de genel stratejinizi ayarlamanız gerekir. Her medeniyetin liderleri çeşitli avantajlar sunar. Itzcoatl veya Cengiz Han gibi askeri liderler, çatışmaya girmeniz durumunda size güçlendirmeler sağlar veya kuvvetleriniz bölgenizin dışında olduğunda onlara ekstra güç verir. Eva Perón gibi diğer liderler kültürel gelişime odaklanırken, Sejong the Great veya Nicolaus Copernicus gibi diğerleri bilgi ve yeniliğe odaklanır. Ara, oyuna nasıl yaklaştığınızı ve bir kavgaya ne kadar istekli olduğunuzu değiştiren 40’tan fazla lidere sahiptir.
Ara’nın şehirlerinin çalışma şekli nedeniyle savaşmak daha maliyetli olabilir. Her şehir çeşitli fayanslardan oluşur. Nüfus ne kadar yüksekse şehriniz o kadar fazla fayansa genişleyebilir. Her fayans çiftlikler, av kampları, atölyeler ve fabrikalar gibi iyileştirmeler için yuvalar sunar. Bir şehir ele geçirildiğinde yerle bir edilebilir veya asimile edilebilir. Yerle bir edilirse, tüm iyileştirmeleri küle döner. Ancak rakibiniz bir şehri yerle bir etmese bile, merkezinin dışındaki iyileştirmeleri yağmalayabilir. Yıkıcı bir savaş medeniyetinizi rekabetin dışına itebilir. Dahası, şehirler altyapı iyileştirmeleri veya askeri birimler inşa edebilir, ancak ikisini birden yapamaz. Askeri hakimiyete doğru attığınız her adım için ekonomik veya kültürel güçten bir adım uzaklaşırsınız.
Sıralar aynı anda alınır, yani rakiplerinizin her hareketini tahmin etmeniz gerekir. Kuvvetleriniz bir savaşa girdiğinde geri çekilemezler, ancak her zaman takviye getirebilirsiniz. Bu nedenle, hangi savaşlara ne zaman girdiğiniz konusunda dikkatli olmak isteyeceksiniz. Her bir savaş karşılaşmasında çok sayıda faktör rol oynar, örneğin arazi türü, askeri birliklerin çeşitliliği, vb. Ancak, Civilization bu stratejik kararları ortaya çıkarmada daha iyi bir iş çıkarıyor. Oyunun askeri sistemlerini anlamak istiyorsanız, güçlendirmeleri ve zayıflatmaları bulmak için alt menüleri incelemeniz ve ekonomik motorunuzu mükemmelleştirmek için çalışmanız gerekecek.
Bununla ilgili olarak, büyük strateji oyunu formülüne bir diğer önemli ekleme ise zanaatkarlıktır. Civ gibi, tuz, hayvancılık veya ipek gibi kaynaklarla toprak talep edebilirsiniz. Daha sonra bu kaynakları malzeme üretmek için kullanabilirsiniz. Tekerleklerden ve atlardan savaş arabaları inşa edecek, asma bahçeler inşa etmek için çiçekler yetiştirecek ve toplar inşa etmek için barut üreteceksiniz. Ayrıca istatistiklerinizi artırmak için şehirlerinize ve bireysel üretim yerlerinize belirli mallar atayabilirsiniz. Bu, oyunun stratejisine bir şehir kurma havası verir. Doğru birimleri eğitmek veya en iyi Triumph’ları (oyunun Civ’in harikalarının yorumu) inşa etmek için doğru malzemeleri üretebildiğinizden emin olmanız gerekir. Bunun sonucu, akıl almaz düzeyde bir mikro yönetimdir. Her bir şehrinizin ekonomik gücünü haritalamak bunaltıcı ve hatta bazen sıkıcıdır. Ancak, doğru zihniyete girerseniz, zanaatkarlık strateji oyununa şaşırtıcı bir avantaj sağlar. Prestij puanlarındaki dar farklar oyunları kazandırabilir. Dolayısıyla üretim hatlarındaki verimlilik ve doğru ürünlerin belirlenmesi, kesin bir savaş veya güçlü bir din kadar size zafer kazandırabilir.
Görsel olarak, Ara altıgenleri ve kareleri ortadan kaldırıyor. Haritadaki her alanın daha gevşek, daha ‘doğal’ görünen bir sınırı var. Ayrıca Civilization’dan daha doğrudan bir ‘temsili stil’ için de gidiyor. Haritaya yakınlaştığınızda küçük vatandaşların etrafta dolaştığını, çiftçilik yaptığını, balık tuttuğunu ve çalıştığını göreceksiniz. Küçük şehirlerinizin merkezler ve muhteşem metropollere dönüştüğünü görmek tatmin edici. Gerçek bir küçük dünyaya göz atmak gibi. Ancak, oyunda çoğunlukla Ara’nın sıkıcı, masa oyunu benzeri simgeler ve şık görünümlü ancak bunaltıcı menüler ve alt menülerle dolu kullanıcı arayüzüyle etkileşime girersiniz. Bir bakışta medeniyetinizin ekonomisi hakkında bir fikir edinmek zordur. Ne istediğinize karar vermek için çok zaman harcayacaksınız. Aslında zanaatkarlık gerekiyor. Yine de, kullanıcı arayüzü her şeyi hızlı tutmada iyi. Ekranın sağ tarafındaki bir bildirim çubuğu, sıranızdaki her önemli olayla ilgili sizi güncelliyor. En iyi haliyle, kullanıcı arayüzü Ara’nın ne kadar zorlayıcı olduğunun önüne geçmiyor. Daha fazla durma yeri olabilirdi – zamanın nasıl geçtiğini anlamak korkutucu derecede kolay – ancak oyunun bu kadar sarmalayıcı olması onun başarısı.
Bu tarihi ‘simülatörlerin’ çekiciliğinin bir kısmı, tarihin önemli karakterlerini yeniden karıştırma ve yeniden bağlamlandırma yetenekleridir. Ghandi olarak bir ülkeye nükleer bomba atmak komiktir veya işgalcilerini alt eden sömürgeleştirilmiş bir ülke olarak oynamak rahatlatıcıdır. Ancak, Civilization’ın karıştır-eşleştir niteliği ve keşif, genişleme, sömürü ve yok etmeye vurgu yapılması bir sürü saçmalığa yol açar.
Ara, ilk bakışta bile bu tür çelişkilerle dolu. Önemli liderler arasında her zamanki şüphelilerden bazıları var: Charlemagne, Kraliçe 1. Elizabeth ve diğer önemli askeri liderler ve hükümdarlar. Ancak, Ara: History Untold ayrıca kesin bir tarihi miras bırakan ancak çok daha az güce sahip olan şair Sappho, Cherokee Ulusu şefi Wilma Mankiller ve Rahibe Hildegard von Bingen gibi birçok marjinal figürü de içeriyor. Bunlar ulusların kaderlerine karar veren türden insanlar değil. Wilma Mankiller durumunda, ulusunun tanınma hakkı için, hatta kendi maliyesini kontrol edebilmesi için bile savaşıyordu. Oyunun bu tür figürleri daha tanınır hale getireceğine sevindim, ancak buradaki varlıklarında çok saçma bir şey var. Ara’nın stratejik esnekliğine rağmen, sistemlerinin her birinde ‘güçlü olan haklıdır’ mantığını destekliyor. Hala imparatorluklar kurmakla ilgili bir oyun. Bazı marjinal ve yerli kahramanların dahil edilmesi bunu değiştirmiyor.
Microsoft tarafından yayınlanan bir oyunun Syphilisation’ın hicivsel keskinliğine veya Spirit Island’ın sömürge karşıtı yumruğuna sahip olmasını beklemiyorum. Ara: History Untold, olduğu haliyle iyi yapılmış. Güçlü bir genel yayıyla an be an ilgi çekici. Her fırsatta, bu katkıların hepsi başarılı olmasa bile, aşınmış bir türe anlamlı katkılarda bulunuyor. Civilization gibi oyunlara sayısız saat harcadıysanız, Ara önyargılarınızı ve içgüdülerinizi meşru bir şekilde sorgulayacaktır. Yine de, Ara’nın dahil olduğu ancak benimsemediği marjinal tarihler daha iyi bir yöneticiyi hak ediyor.