Mirjana Karanovic’in yıldızı bu yılki Saraybosna Film Festivali’nde (SFF) parlıyor.
Sırp oyuncu ve yönetmen, son uzun metraj filminin dünya prömiyerini sunuyor Anne Maraorta yaşlı bir kadının dünyasını ve ölümle nasıl başa çıktığını konu alan, aynı zamanda hayat dolu bir film.
Karanovich’in uluslararası alanda çıkışını Emir Kusturica’nın Altın Palmiye kazanan ve Oscar’a aday gösterilen filmiyle gerçekleştirdi. Babam İş Seyahatindeyken (1985) ve deneyimli aktris, Güney Avrupa’nın en beğenilen oyunculuk yeteneklerinden biri olarak kendini kanıtlamak için onlarca yıl harcadı ve beğenilen filmlerde başrol oynadı. Bayan J için ağıt Ve Grbavica60 yaşına geldiğinde kameranın arkasına geçmeye karar verdi.
Yönetmen olarak ilk uzun metrajlı filmi, İyi Bir Eş (2016), Sundance’te prömiyeri yapılan Karanovic, kendi ölümlülüğüyle ve kocasının karanlık sırlarıyla yüzleşmek zorunda kalan mütevazı bir Sırp eş ve anne olarak başrol oynayacak. “Karanovic’in sessiz zekası ve doğuştan gelen insanlığı, birçok rolünde bir avantaj oldu ve yönetmen koltuğundaki ilk çıkışı da benzer nitelikler sergiliyor,” diye okundu Hollywood Muhabiri‘nin o zamanki incelemesi.
Şimdi geliyor Anne MaraKaranovic’in yine yönetmenliğini ve başrolünü üstlendiği, yapımcının “yaşamın ataerkil kurallarından” kurtulma mücadelesi veren belli bir yaştaki bir kadının hikayesini konu alan bir film.
Karanovic, “Hayatta beklenmedik şeyleri seviyorum, özellikle de yaptığım işte. İlk bakışta görünmeyen şeyleri, varlığa dönüştürebileceğim şeyleri seviyorum” dedi. ÜÇÜNCÜ Bu yılki Saraybosna Film Festivali’nin hazırlıkları kapsamında.
Kapsamlı bir söyleşide ayrıca hayatı ve kariyeri, Avrupa sinemasının mevcut durumu ve neden artık geç saatlere kadar festival gecelerine katılmadığı hakkında konuştu.
Mara karakterine sizi çeken ne oldu ve onun yolculuğundan hepimizin neler öğrenebileceğini düşünüyorsunuz?
Ataerkil yetiştirilme tarzım, hayatım boyunca 40 veya 50 yaş üstü kadınlara sanki rollerini yerine getirmişler ve sadece bir tür asil teyze, büyükanne -arka planda sessiz kadınlar- olmak için iyiymişler gibi bakmama neden oldu. Ancak kişisel deneyimim bana tamamen farklı bir şey söyledi. 40’lı ve 50’li yaşlarımda, bu ataerkil deneyimle ve kadınların hala nesne olarak görüldüğü bir toplumda bir kadın olarak gelişme ihtiyacımla mücadele ettim. Hem erkek hem de kadın kahramanlarımın hepsi İyi Eş ve şimdi filmde Anne Marabenim yaşlarımda kadınlardır.
Mirjana Karanoviç
Mirjana Karanoviç
Onlar hakkında bir şeyler anlatmak istedim – bana göre ülkemin filmlerinde ve belki de tüm bölgede farklı, alışılmadık bir hikaye olan bir şey. Bana göre Mara, hayatın o ataerkil kuralına uyan ve gerçek özünü oluşturan her şeyi kendi içine derinlemesine gömen bir kadın. Oğlunun ölümüyle, o gizli içerik zırhını, kozasını kaybetti ve bu filmde onun etkisi olarak gördüğüm şey, ölüm tarafından tetiklenen muazzam bir yaşam özlemi. Yani, benim için bu gerçekten Thanatos ve Eros’un çatışması ve böyle bir hikaye ve böyle bir karakter benim için çok heyecan verici ve çok beklenmedik bir şey. Tıpkı 60 yaşında olmama rağmen hala merak, enerji ve farklı ve yeni bir şeye karşı bir arzu duymama şaşırdığım gibi.
Hayatın büyük bir kısmı sağ-sol, doğru-yanlış olarak sunulduğunda, filmin bize herkesin hayatında gri tonların olduğunu gösterdiğini söylemek adil olur mu?
Kesinlikle (gülüyor), kesinlikle. Bence hayatlarımız çoğunlukla o gri alanda ve sadece şanslı olanlar bu uç noktaları, büyük mutluluk veya büyük trajedi, büyük talihsizlik gibi, gerçekten deneyimliyor. İnsan ırkının çoğunluğunun o gri, tanımsız alanda bir yerlerde kalma eğiliminde olduğunu düşünüyorum. Çoğu insanda çok fazla mutluluk veya çok fazla trajedi korkusu olduğuna inanıyorum, bu yüzden herkes olduğu yerde, her şeyin nasıl olduğunu bildiği ve hiçbir şeyin değişmeyeceğinden emin olduğu bir yerde kalmaya çalışıyor. Bunun gençlikle ilgili bir sorun olduğuna inanıyorum. Sadece gençler hayatlarında bir tür değişiklik için gerçekten özlem duyuyorlar. Ancak belirlenen hedeflerden herhangi birine ulaştıklarında artık hiçbir şeyin değişmesini istemiyorlar.
Benim gibi, belli bir yaşa gelen ve kendi içlerindeki o dürtüyle -şeylerin değişmeden kalması dürtüsüyle- mücadele eden insanlar, belli bir yaratıcı alan yaratma yeteneğine sahiptir. Dürüst olmak gerekirse, değişimden korkuyorum, ancak bu beni değişime doğru ilerlemekten ve hayatımdaki şeylerin değişmesini sağlamak için her şeyi yapmaktan alıkoymuyor. Bir şekilde ruhumu genç tutan şey bu. Ve hayran olduğum insanlarda gördüğüm şey bu: genç ruh, değişimden korkmayan ruh.
Yönetmen olarak deneyimleriniz hakkında bizimle neler paylaşabilirsiniz? Sizi kameranın arkasına ne yönlendirdi ve hangi şekillerde geliştiğinizi hissediyorsunuz?
Benim için kameranın arkasındaki pozisyon, bir yönetmenin pozisyonu, genişletilmiş yaratıcı alanım. Kendimi yeni başlayan biri gibi hissettiğim bir şey ve bunun harika olduğunu düşünüyorum. 60 yaşında yeni başlayan biri olmak insana çok fazla güven veriyor. Bu beni son derece gururlandırıyor. Diğer insanların aksine, bir oyuncu olarak, profesyonel ve özel hayatımdaki bir monotonluğu veya boşluğu bir şekilde doldurmak için hobilere sahip olma ihtiyacı hissetmiyorum. Yönetmenlik ve yazarlık yaparak, sanat deyin veya demeyin, muazzam yaratıcı olasılıkların olduğu bir alan olan çok yönlü bir çalışma inşa ederek bir oyuncu olarak işgal ettiğim yaratıcı alanı genişletmeye karar verdim ve bu, hayatımın şu anında benim için son derece ilginç olan şey. Bana belirli bir onay veriyor, kendimin daha iyi bir versiyonu olmam için beni motive ediyor. Bu, sadece başkalarının inisiyatiflerine bağlı olmadığım anlamına geliyor, yani bir başkası bir hikaye, bir senaryo yazacak, bir başkası yönetecek ve sonra biri beni bir filmde rol almaya davet edecek. Beklemeye dalmak yerine, katılmak istediğim hikayeleri kendim inşa etmeye karar verdim.
Mirjana Karanovic ve Vucic Perovic Majka Mara
Bu ve Şu Yapımlar
Genel olarak, Güney Avrupa sinemasının şu anki manzarasını nasıl tanımlarsınız? Sizi ne heyecanlandırıyor ve belki de ne endişelendiriyor?
Aslında, 1980’lerde film sektöründe çalışmaya başladım ve o zamandan bu yana çok şey değişti. Bugünün zamanını karakterize eden şey, her yönetmen ve yapımcının projelerini finanse etmek için verdiği son derece zor ve karmaşık mücadeledir. Artık ihtiyaç duyulan kadar para sağlayan devlet şirketleri yok. Ancak o zamanlar bu, yönetmenlerden beklenen belirli bir siyasi uygunluğa ve diğer gerekliliklere de bağlıydı.
Günümüzde, ülkemde ve inanıyorum ki bölgede de, filmler çoğunlukla genç yönetmenler tarafından çekiliyor. Görünüşe göre, tüm bu fonlarla tekrar tekrar başa çıkmak için enerji ve zamana sahip olan tek kişiler onlar. Yaşıma rağmen, hala genç bir yönetmenim (gülüyor). Savaşacak enerjim var, ancak film çok pahalı bir sanat formu ve benimki gibi küçük ülkelerin büyük fonları veya önemli kaynakları yok. Şu anda aldığımız şey bizim için çok olsa da, yalnızca devletten aldığımız parayla bağımsız olarak bir film yapmak için hala yeterli değil. Dolayısıyla, ülkenizde para aldığınızda, istediğiniz filmi yaratabilmeniz için ek fon sağlamak için uzun ve zahmetli bir mücadele ortaya çıkıyor. Çok şey değişti. Bence her dönemin kendi kuralları var ve gerçekten önemseyen insanların ya bu kurallara uymaya ya da onları aşmanın bir yolunu bulmaya çalıştıklarına inanıyorum. Hem o zaman hem de şimdi, yalnızca yetenek asla yeterli değildi. Belirli bir düzeyde kişisel ısrarın yanı sıra insanlarla iletişim kurmanın ve yaptığınız şeyin önemli olduğuna ve finanse edilmesi gerektiğine ikna etmenin bir yolu da gereklidir. Bu yüzden, “benim zamanımda daha iyiydi” veya “şimdi her şey daha kötü” zihniyetine sahip değilim. Sadece sanatınız için devletten para istediğinizde, bunun her zaman çok, çok karmaşık ve yorucu olduğunu düşünüyorum.
Saraybosna Film Festivali’nin Güney Avrupa sineması açısından nasıl bir rol oynadığını düşünüyorsunuz?
Saraybosna Film Festivali, Avrupa’nın bu bölümündeki en önemli ve en iyi bilinen bölgesel festivaldir. En iyi imaja sahiptir. İlginç filmler getirmek için çok çaba sarf ediyorlar ve şehrin kendisi, atmosferiyle birlikte, ister ilk kez ister tekrar tekrar oraya gelen birçok insanı kesinlikle büyüleyen bir şey. Saraybosna Film Festivali’ne katılmanın bir kalite göstergesi olduğunu düşünüyorum. Bunu organize eden ekibin ilkelerinden ödün vermemesinden çok memnunum.
Festival katılımcılarının gece geç saatlere kadar dışarıda vakit geçirirken ve ekstra kahve içerken sağlıklı kalabilmeleri için paylaşabileceğiniz ipuçlarınız var mı?
Gençler için pek iyi bir danışman değilim (gülüyor). Uzun zaman önce geç saatlere kadar uyanık kalıp parti yapmayı bıraktım. Hayatımın bir noktasında, bundan zevk almayı bıraktım ve zevklerimin başka yerde olduğunu fark ettim. Bu yüzden onlara “sadece su için ve alkol almayın” diye tavsiyede bulunamam. Eskiden eğlenirdim, çok eğlenirdim. Bunun kişisel bir şey olduğunu düşünüyorum ve verebileceğim tek tavsiye, vücudunuzu dinlemeniz, başınıza gelenlere dikkat etmeniz ve uyku eksikliği veya tükettiğiniz kötü yiyecek ve içeceklerle kendinizi aşırı yüklememenizdir. Hepsi bu.