Hubble Uzay Teleskobu’ndan yapılan gözlemler, Eridanus takımyıldızında bulunan LEDA 857074 galaksisinin ayrıntılı bir görüntüsünü üretti. Bu çubuklu sarmal gökada, kısmen parçalanmış sarmal kollara sahiptir ve bu ona benzersiz bir görünüm kazandırır. Ancak görüntünün ana özelliği galaksi çubuğunun sağ tarafında parlak bir şekilde parlayan SN 2022ADQZ süpernovasıdır.

Süpernovalar, yıldızların çeşitli olası evrimsel yollarının sonucudur. Bunlardan biri süper kütleli bir yıldızın ölümüdür. Böyle bir yıldızın hidrojen yakıtı bittiğinde, çekirdeğinde daha ağır elementler kaynaşmaya başlar. Bu füzyon reaksiyonları giderek daha az dış kuvvet üreterek yıldızın kütleçekimsel çöküşüyle ​​birlikte bir dengesizliğe yol açar. Bunun sonucunda yıldızın çekirdeği kendi yerçekiminin etkisiyle çökmeye başlar ve dış katmanları bir süpernova şeklinde patlar. Yıldızın başlangıçtaki kütlesine bağlı olarak çekirdeği çökerek bir nötron yıldızına, hatta bir kara deliğe dönüşebilir.


LEDA 857074 galaksisinin Hubble Uzay Teleskobu görüntüsü. Kaynak: ESA/Hubble & NASA, RJ Foley

Supernova SN 2022ADQZ, 2022’nin sonlarında otomatik bir araştırma kullanılarak keşfedildi. Keşif, gökbilimcileri 2023’ün başlarında Hubble Teleskobu’nu kullanarak süpernovaya ev sahipliği yapan galaksi LEDA 857074’ü incelemeye yöneltti.

Hubble Teleskobu’nun benzersiz yetenekleri, milyarlarca ışıkyılı uzaklıktaki süpernovaları tespit etmesine olanak tanıyor. Bu özellikle önemlidir çünkü Dünya’dan alınan süpernova görüntüleri, ev sahibi galaksilerin görüntüleri ile karışma eğilimindedir. Hubble sayesinde gökbilimciler süpernovaları doğrudan gözlemleyebiliyor, bu da onların incelenmesini çok daha kolay hale getiriyor.

Gökbilimciler her yıl binlerce süpernova keşfediyor, ancak kataloglanan milyonlarca galaksiden herhangi birinde bir tanesini tespit etme olasılığı çok düşük. LEDA 857074 galaksisi, SN 2022ADQZ süpernovası sayesinde, kendi Hubble görüntüsünü alan diğer gök cisimleri arasına katılıyor.



genel-22