NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi, 5 Ağustos 2024’te sağdaki parlak flaş olarak görülen bir güneş parlamasının bu görüntüsünü yakaladı. Görüntü, parlamalardaki aşırı sıcak malzemeyi vurgulayan ve turkuaz rengine boyanmış aşırı ultraviyole ışığın bir alt kümesini gösteriyor. Kaynak: NASA/SDO
5 Ağustos 2024’te, NASA‘S Güneş Dinamikleri Gözlemevi iki önemli güneş parlaması gözlemlendi.
5 Ağustos 2024’te Güneş’ten iki güçlü güneş parlaması gerçekleşti. Her iki olayın görüntüleri, Güneş’i sürekli izleyen NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi tarafından yakalandı.
İlki X1.7 parlaması olarak sınıflandırıldı ve 9:40 ET’de zirveye ulaştı. X1.1 olarak sınıflandırılan ikincisi ise 11:27 ET’de zirveye ulaştı.
NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi, 5 Ağustos 2024’te sol altta parlak flaş olarak görülen bir güneş parlamasının bu görüntüsünü yakaladı. Görüntü, parlamalardaki aşırı sıcak malzemeyi vurgulayan ve altın rengine boyanmış aşırı ultraviyole ışığın bir alt kümesini gösteriyor. Kaynak: NASA/SDO
Güneş parlamaları, güneş lekeleriyle ilişkili manyetik enerjinin salınmasından kaynaklanan yoğun radyasyon patlamalarıdır. Bunlar en güçlü güneş fenomeni türüdür ve dakikalardan saatlere kadar sürebilir. Parlamalar genellikle güçlerine göre, Sınıf A’dan (en zayıf) Sınıf X’e (en güçlü) kadar kategorilere ayrılır ve her sınıfın 1’den 9’a kadar daha ince bir ölçeği vardır.
Güneş parlamaları meydana geldiğinde, radyo dalgalarından gama ışınlarına kadar tüm elektromanyetik spektrumda enerji yayarlar. Bu enerji patlamaları öncelikle uzaya yayılmış olsa da, Dünya’ya doğru yönlendirildiğinde, üst atmosferde derin etkilere sahip olabilir ve bozulmalara neden olabilir. Küresel Konumlama Sistemi sinyallerini, radyo haberleşmelerini ve hatta uydulara ve elektrik iletim hattı tesislerine zarar vererek elektrik kesintilerine yol açabiliyor.
Sanatçının Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO) konsepti. Kredi: NASA/Goddard Uzay Uçuş Merkezi Kavramsal Görüntü Laboratuvarı
2010 yılında fırlatılan NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO), Dünya üzerindeki jeosenkron yörüngesinden Güneş’in aktivitesini dikkatle izleyerek uzay hava durumu araştırmalarında önemli bir oyuncudur. SDO’nun misyonu, güneş değişkenliğinin gizemlerini ve gezegenimiz üzerindeki etkilerini çözmektir.
Helioseismic and Magnetic Imager (HMI) ve Atmospheric Imaging Assembly (AIA) gibi gelişmiş araçlarla donatılmış olan SDO, Güneş’in birden fazla dalga boyunda yüksek çözünürlüklü görüntülerini yakalayarak güneş parlamalarının ve koronal kütle atımlarının gizli mekaniğini ortaya çıkarır. Bu içgörüler, uydu operasyonlarını, iletişimleri ve Dünya’daki elektrik şebekelerini bozabilecek uzay hava olaylarını tahmin etmeye yardımcı olur ve SDO’yu güneş tehditlerini anlamak ve azaltmak için olmazsa olmaz bir araç haline getirir.