Bilim insanları, benzeri görülmemiş derecede düşük bir hızda dönen, bu süper yoğun nesnelerle ilgili mevcut fikirlere meydan okuyan alışılmadık bir nötron yıldızı keşfettiler.
Sidney Üniversitesi’nden Dr Manisha Caleb ve Avustralya’nın ulusal bilim ajansı CSIRO’dan Dr Emil Lentz liderliğindeki uluslararası bir gökbilimci ekibi, Dünya’dan yaklaşık 16.000 ışıkyılı uzaklıkta bulunan bir nesneden 54 dakikalık bir periyoda sahip radyo sinyalleri tespit etti.
Nötron yıldızları tipik olarak inanılmaz derecede yüksek hızlarda dönerek kendi eksenleri üzerindeki tam dönüşünü birkaç saniye, hatta saniyenin kesirleri kadar bir sürede tamamlarlar. Ancak yakın zamanda keşfedilen bir nesne, nispeten geniş aralıklarla radyo sinyalleri yayarak bu kuralı bozuyor. Nature Astronomy dergisinde yayınlanan araştırma, yıldız nesnelerinin karmaşık yaşam döngülerine yeni bir bakış açısı sunuyor.
“Radyo yayan nötron yıldızları üzerinde yapılan çalışmalarda aşırılıklara alışkınız, ancak bu kadar yavaş dönen ve hala radyo dalgaları yayan kompakt bir yıldızın keşfi beklenmedik bir durumdu. Manchester Üniversitesi’nden astrofizik profesörü Ben Stappers, “Bu, yeni nesil radyo teleskoplarla arama uzayımızın sınırlarını zorlamanın, anlayışımızı zorlayacak sürprizleri ortaya çıkaracağını gösteriyor” dedi.
Keşif, gökyüzünün çoğunu aynı anda görebilen CSIRO’nun Batı Avustralya’daki ASKAP radyo teleskopu kullanılarak yapıldı. Araştırma ekibi eş zamanlı olarak gama ışını kaynağını izliyor ve hızlı bir radyo patlaması arıyordu ki verilerde yavaş yayan bir nesne fark etti.
Radyo emisyonunun doğası ve dönüş periyodundaki değişim hızı, bunun bir nötron yıldızı olduğunu gösteriyor. Ancak araştırmacılar bunun alışılmadık derecede güçlü bir manyetik alana sahip izole bir beyaz cüce olma olasılığını da göz ardı etmedi. Bu nesnenin ne olduğunu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var, ancak her iki senaryo da bu aşırı nesnelerin fiziği hakkında değerli bilgiler sağlamayı vaat ediyor.
“Bu keşif, ASKAP ve MeerKAT teleskoplarının tamamlayıcı özelliklerinin yanı sıra bu tür nesneleri dakika ölçeğinde arama ve emisyonlarının saniyeden saniyeye nasıl değiştiğini inceleme becerisinin birleşimine dayanıyor! Bu sinerji, bu kompakt nesnelerin nasıl evrimleştiğine yeni bir ışık tutmamızı sağlıyor” dedi Oxford Üniversitesi’nden gökbilimci Dr. Kaustubh Rajwade.
Bulgular, bilim adamlarını, nötron yıldızları veya beyaz cüceler hakkındaki uzun süredir bildiklerini, radyo dalgalarını nasıl yaydıklarını ve galaksimizdeki popülasyonlarının ne olduğunu yeniden düşünmeye zorlayabilir.
Baş yazar Dr. Manisha Caleb, nesnenin her biri diğerlerinden tamamen farklı özelliklere sahip üç farklı radyasyon durumu sergilediğini belirtti. Güney Afrika’daki MeerKAT radyo teleskopu bu koşulların ayırt edilmesinde çok önemli bir rol oynadı.