Duke Health’in yaptığı bir araştırmaya göre, uzayda kullanılmak üzere depolanan ilaçların yarısından fazlası, üç yıllık bir Mars görevinin sonundan önce son kullanma tarihine erişebilir. Çalışma, son kullanma tarihi nedeniyle potansiyel olarak etkisiz veya hatta zararlı ilaçlara güvenmenin zorluklarına işaret ediyor. Radyasyon gibi uzaydaki zorlu koşullar da ilaçların etkinliğini azaltabilir ve Mars’a yapılanlar gibi görevler için tıbbi planlamayı zorlaştırabilir.
Astronotların uzayda sıklıkla kullandıkları ilaçlar Uluslararası Uzay istasyonu çok yıllık bir görevde etkisiz veya zararlı olabilir Mars.
Duke Health’in yaptığı bir araştırma, uzayda depolanan ilaçların yarısından fazlasının üç yıllık bir Mars görevi sırasında son kullanma tarihinin dolabileceğini öne sürüyor. Araştırma, uzay koşullarının da ilaçların etkinliğini etkileyebileceği için ilaçların kullanım sürelerini uzatmanın yollarını bulmanın veya son kullanma tarihi geçmiş ilaçların risklerini kabul etmenin önemini vurguluyor.
Uzay Araştırmalarında İlaç Zorlukları
Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotların kullandığı ilaçlar, Mars’a üç yıllık bir yolculuk için yeterli olmayabilir.
Duke Health öncülüğündeki yeni bir araştırma, uzayda stoklanan ağrı kesiciler, antibiyotikler, alerji ilaçları ve uyku ilaçları gibi temel ilaçların yarısından fazlasının astronotlar Dünya’ya dönmeden önce son kullanma tarihinin dolacağını gösteriyor.
Dünya Ötesinde İlaçların Etkinliği
23 Temmuz’da yayınlanan araştırmaya göre astronotlar etkisiz hatta zararlı ilaçlara güvenmek zorunda kalabilirler. npj Mikro Yerçekimibir Doğa dergisi.
“Bu, ilaçların işe yaramayacağı anlamına gelmiyor, ancak evinizde bulunan son kullanma tarihi geçmiş ilaçları almamanız gerektiği gibi, uzay araştırma ajanslarının da son kullanma tarihi geçmiş ilaçların daha az etkili olacağını planlaması gerekecek” diyor kıdemli çalışma yazarı Daniel Buckland, MD, Ph.D..Duke Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde acil tıp yardımcı doçenti ve havacılık tıbbı araştırmacısı.
Uzay İlaçlarının Stabilitesi
Son kullanma tarihi geçmiş ilaçlar güçlerini biraz veya çok kaybedebilirler. İlaçların uzayda Dünya’ya kıyasla gerçek kararlılığı ve gücü büyük ölçüde bilinmemektedir. Radyasyon da dahil olmak üzere sert uzay ortamı ilaçların etkinliğini azaltabilir.
Buckland ve Johns Hopkins Hastanesi’nde eczacılık asistanı olan ortak yazar Thomas E. Diaz, uzay ajanslarının Mars’a ve ötesine uzun süreli görevler planlamaları sırasında son kullanma tarihi geçmiş ilaçların zorluk yaratabileceğini belirtti.
Diaz, uzay istasyonu formülü hakkında bilgi edinmek için bir Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası Talebini kullandı ve varsaydı NASA Benzer ilaçları Mars görevi için de kullanacaklardı.
Uzun Süreli Uzay Görevleri İçin Planlama
Araştırmacılar, uluslararası ilaç son kullanma tarihlerinin yer aldığı bir veri tabanını kullanarak, 91 ilacın 54’ünün raf ömrünün 36 ay veya daha az olduğunu tespit etti.
En iyimser tahminler kullanılarak, bu ilaçların yaklaşık %60’ının bir Mars görevi tamamlanmadan önce son kullanma tarihi dolacaktır. Daha muhafazakar varsayımlar altında, rakam %98’e çıkmaktadır.
Çalışma hızlandırılmış bozulmayı varsaymadı, bunun yerine bir Mars görevine daha yeni ilaçlarla yeniden tedarik edilememesine odaklandı. Bu yeniden tedarik eksikliği yalnızca ilaçları değil, aynı zamanda yiyecek gibi diğer kritik kaynakları da etkiliyor.
Yazarlar, gemiye getirilen ilaç sayısının artırılmasının, son kullanma tarihi geçmiş ilaçların azalan etkinliğinin telafi edilmesine de yardımcı olabileceğini söyledi.
Diaz, “Uzay uçuş ekiplerinin sağlığından sorumlu olanlar, üç yıllık bir Mars görevi süresini tamamlamak için ilaçların son kullanma tarihlerini uzatmanın yollarını bulmak, daha uzun raf ömrüne sahip ilaçları seçmek veya son kullanma tarihi geçmiş ilaçların uygulanmasıyla ilişkili artan riski kabul etmek zorunda kalacaklar” dedi.
Buckland, “Önceki deneyimler ve araştırmalar, astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’nda hastalandıklarını gösteriyor, ancak yerle gerçek zamanlı iletişim ve düzenli olarak yeniden ikmal edilen iyi stoklanmış bir eczane var; bu da küçük yaralanmaların veya önemsiz hastalıkların görevi etkileyecek sorunlara dönüşmesini önlüyor” dedi.
Referans: 23 Temmuz 2024, npj Mikro Yerçekimi.
Ek yazarlar arasında Emma Ives ve Diana I. Lazare yer almaktadır. Çalışma hiçbir dış fon almamıştır.