Artemis programının insanlı misyonları öncesinde NASA, Ay’a yapılacak uzun süreli görevler sırasında atıkların yönetilmesi için çevresel açıdan sürdürülebilir çözümler arıyor. Uzay ajansının Yüzüncü Yıl Mücadeleleri Programı kapsamında başlatılan LunaRecycle adlı girişim, ay yüzeyinde ve basınçlı ay yaşam alanlarında kullanılmak üzere yenilikçi atık geri dönüşüm çözümlerinin geliştirilmesini teşvik etmeyi amaçlıyor.
Programın amacı, uzun süreli ay görevleri sırasında üretilen katı atık miktarını azaltmak ve gelecekteki uzay araştırmalarının sürdürülebilirliğini arttırmaktır. NASA gelecekteki insanlı uzay görevlerine hazırlanırken, ajans çeşitli atıkların nasıl en aza indirileceğini ve atıkların uzay ortamında nasıl depolanacağını ve işleneceği, böylece çok az miktarın veya hiç miktarın Dünya’ya geri döndürülmeyeceğini düşünüyor.
Ay’a hem özel hem de resmi birçok misyonun gitmesiyle bazı bilim insanları, insanlığın yeni bir “Ay Antroposeni”ne, yani insanların Ay’ı yeniden şekillendirmeye başladığı bir döneme girdiğini ileri sürüyor. Ay’a yapılan daha önceki insanlı misyonlar, yüzeyinde iniş araçları, bayraklar, bilimsel deneyler, golf topları ve hatta insan dışkısı bırakmıştı.
NASA, yeni LunaRecycle programıyla astronotların Ay üzerindeki etkisini azaltmayı hedefliyor. Ay yüzeyinde uzun vadeli bir varlık oluşturmak, büyük miktarlarda kargonun Dünya’dan Ay’a taşınmasını gerektirecek ve ay ortamının bozulmasını en aza indirmek için yeniden kullanım ve geri dönüşümü gerektirecektir.
NASA, LunaRecycle programıyla geri dönüşüm sıkıntısıyla mücadele etmeyi amaçlıyor. Bu zorluk, şu anda geri dönüştürülmesi zor olan malzemelerin geri dönüştürülmesine yönelik yaklaşımlara odaklanacak. Bu girişim, atık yönetimine yönelik yeni yaklaşımları, enerji verimliliğini ve su tasarrufunu artıran süreçleri, atık ve toksik emisyonları azaltan süreçleri ve topluluklarda mevcut atık arıtma tesislerinden daha dağıtılmış bir şekilde uygulanabilecek daha küçük ölçekli çözümleri öne çıkarabilir.
LunaRecycle Challenge’da iki yarışma yolu bulunacak: dijital ikiz ve prototip oluşturma. Dijital İkiz parkuru, katılımcıların ay yüzeyindeki bir veya daha fazla katı atık türünü işleyebilen ve bir veya daha fazla nihai ürün üretebilen bir sistemin sanal bir modelini geliştirmelerini gerektirir. Prototipleme bölümü, ay yüzeyindeki katı atıkları işleyebilen gerçek ekipmanın tasarımı ve geliştirilmesine odaklanıyor.
LunaRecycle Challenge’ın toplam finansmanı 3.000.000 $ olup, bunun 1.000.000 $’ı prototip geliştirme aşamasına, geri kalan fon ise çözüm geliştirme aşamasına ayrılmıştır. Projelerin değerlendirilmesi Mayıs 2025’te başlayacak ve ardından kazananlar ve bir sonraki aşamanın kuralları açıklanacak.