1974’te fırlatılan deneysel bir uydu, 1990’larda yerdeki sensörlerden kayboldu, ancak bu hafta tekrar bulundu. Bazı kullanılmayan uydular veya enkazlar genellikle yıllarca kaybolabilir ve giderek kalabalıklaşan Dünya yörüngesinde tehlikelere yol açabilir. Peki nesneler uzayda tam olarak nasıl kayboluyor?
Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (S73-7) uydusu, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetlerinin Uzay Test Programının bir parçasıydı. 10 Nisan 1974’te fırlatıldıktan sonra, KH-9 Hexagon adı verilen büyük bir keşif uydusu, 26 inç genişliğindeki (66 santimetre genişliğinde) uyduyu fırlatarak onu 500 mil (800 kilometre) dairesel yörüngeye yükseltti.
Minik uydunun yörüngede şişmesi ve uzaktan algılama ekipmanı için kalibrasyon hedefi görevi görmesi gerekiyordu. Ancak konuşlandırılması başarısız oldu ve başka bir uzay çöpü parçası haline geldi. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden astrofizikçi Jonathan McDowell, uydunun arşiv verilerini incelerken uydunun daha önce bir kez kaybolduğunu, kaybolmadan önce 1970’lerde ve kaybolmadan önce de 1990’larda radarların onu takip ettiğini buldu. bir kez daha ortadan kayboldu.
Uzay Kuvvetleri’nin izleme verilerine göre uydu, son 25 yıldır takip edilmedikten sonra bu hafta başında yeniden keşfedildi. 18. Uzay Savunma Filosu. McDowell Gizmodo’ya telefonda “Sorun muhtemelen çok düşük bir radar kesitine sahip olmasıdır” dedi. “Ve belki de izledikleri şey bir dağıtıcı ya da balonun doğru şekilde açılmayan bir parçasıdır, dolayısıyla metal değildir ve radarda pek iyi görünmemektedir.”
Yer tabanlı radar ve optik sensörler yörüngedeki 20.000’den fazla nesneyi takip ediyor ve bu oldukça karmaşık olabiliyor. Güncel bir uydu kataloğuna bilgi besleyen küresel bir sensör ağı var, ancak nesnelerin çoğu kimliklerini iletmiyor. Bunun yerine sensörler, hareketli bir nesnenin yörüngesini tanımlamaya ve onu bir uydunun belirlenen yörüngesiyle eşleştirmeye dayanır.
McDowell, “Temel olarak hava trafik kontrolüne benziyor” dedi. “Bütün bunlar etrafta vızıldayıp duruyor ve eğer bunların üzerinden uçmayı deneyecekseniz, tehlikelerin nerede olduğunu bilmek istersiniz.”
Bir uydu fırlatıldıktan sonra, yerdeki mühendisler kabaca nerede olacağını ve hangi yükseklikte sürükleneceğini biliyor. Belirlenen alanda bir nesne bulunursa, o yörüngeyi geri sararak uydunun en son görüldüğü andaki yörüngeye uyup uymadığını görebilirler.
McDowell, “Yeni bir yörünge veri setiniz varsa ve benzer yörüngeye sahip çok fazla şey yoksa, bu muhtemelen kolay bir eşleşmedir” dedi. “Fakat çok kalabalık bir parametre alanı varsa ve onu bir süredir görmediyseniz, eşleştirme o kadar kolay olmaz.”
Sabit yörüngedeki (ekvatorun hemen üzerindeki dairesel bir yörünge) uyduları takip etmek zor olabilir çünkü ekvatordaki nesneleri tam olarak izleyecek şekilde konumlandırılmış radarlar yoktur. McDowell, “İzlemede aslında bir boşluk var” dedi. “Ekvatora sarılırsan takipten saklanabilirsin.”
Eğer bir uydu beklenmedik bir manevra yaparsa mühendisler onu Dünya yörüngesinde aramak zorunda kalır. McDowell, “Manevranın tam olarak nerede olduğunu bilmiyorsanız, yerini bulmakta zorluk çekebilirsiniz” dedi. “Bir nesnenin yörüngesini geri sararsam ve kayıp nesne için hızla ileri sarırsam, buluşurlar mı ve buluştukları nokta manevranın gerçekleştiği yer midir?”
Uzayda kaybolan şeylerin çoğu ya kullanılmayan uydular ya da parçalanmış enkaz parçalarıdır. Savunma Bakanlığı’nın küresel Uzay Gözetleme Ağı şu anda izleme Yörüngede 27.000’den fazla nesne var ve bunların çoğunluğu kullanılmış roket iticileri ile çalışır durumdaki ve ölü uydular.
Dünya yörüngesi, artan sayıda uydu takımyıldızı ve roket fırlatılmasıyla daha da kalabalıklaştıkça, tüm bu nesnelerin izini sürmek daha da önemli hale geldi.
McDowell, “Bir veya iki nesneyi kaçırıyorsanız bu çok büyük bir risk değil” dedi. “Ama elinden geldiğince iyi bir iş yapmak istiyorsun.”
Hayatınızda daha fazla uzay uçuşu için bizi takip edin X ve Gizmodo’nun özel yer imlerine ekleyin Uzay uçuşu sayfası.