Her büyük galaksinin merkezinde, kütlesi Güneşimizin kütlesinden milyonlarca kat daha büyük olan süper kütleli bir kara delik gizlenir. Bu galaktik canavarlar sadece etraflarındaki maddeyi tüketmekle kalmıyor, aynı zamanda yıldızların dinamikleri, yıldız kütleli kara delikler ve hatta galaktik sistemler üzerinde de muazzam bir etkiye sahip.

“Kozmik kavşakta” meydana gelebilecek iki kara deliğin çarpışmasını ve birleşmesini gösteren bir çizim. Kaynak: SXS (eXtreme Spacetimes Simülasyonu) Projesi

Monash Üniversitesi’nden bilim adamlarının önderlik ettiği yeni araştırmaya göre, süper kütleli kara deliklerin çevresi, Evrenin gerçek “yerçekimi kavşağını” temsil ediyor. Bir kara delik tarafından yavaş yavaş tüketilen, dönen gaz ve toz bulutları olan birikim diskleri, daha küçük yıldız kütleli kara deliklerin büyümesi ve birleşmesi için ideal koşulları yaratır.

Araştırmacılar, birikim disklerine giren yıldız kütleli kara deliklerin, çevredeki gazın etkisi altında göç etmeye başladığını keşfettiler. Bu süreç, bilim adamlarının “göç tuzakları” adını verdiği kara deliklerin belirli bölgelerde birikmesine yol açıyor.

“Bu göç tuzakları, Dünya üzerindeki trafik ışıklarının çalışmadığı yoğun kavşakları anımsatıyor. Bu tür bölgelerde kara deliklerle karşılaşma ve birleşme olasılığı önemli ölçüde artıyor” diye açıklıyor Monash Üniversitesi Fizik ve Astronomi Okulu’ndan çalışma lideri Evgeniy Grishin.

Kara delik birleşmeleri, uzay-zamanın dokusunda yerçekimsel dalgalar biçiminde devasa enerji patlamaları yayar. Bu olayların nerede ve nasıl meydana geldiğini anlamak, yerçekimi dalgası astronomisinin gelişmesinin anahtarıdır.

Ek olarak, birikim disklerindeki kara deliklerin dinamiklerini incelemek, aktif galaktik çekirdeklerin doğasını daha iyi anlamaya yardımcı olacaktır – en parlak bölgeler, merkezi süper kütleli kara deliğe yoğun madde akışı nedeniyle güçlü enerji akışları yayar.

“Galaksilerin çekirdeklerindeki kara delik birleşmelerinin gizemini çözmeye artık bir adım daha yaklaştık. Yerçekimi dalgası astronomisinin ve aktif galaktik çekirdeklere yönelik araştırmaların geleceği umut verici görünüyor” diye özetliyor Evgeniy Grishin.



genel-22