Uydular her gün muazzam miktarda değerli veri üretir, ancak bunların kullanılması karmaşık olabilir ve kullanıcılara her zaman maksimum fayda sağlamaz. Bu nedenle Avrupa Uzay Ajansı (ESA), uzaktan Dünya gözlem verileriyle çalışmayı kolaylaştırmak için güvendikleri yapay zekaya dayalı uygulamalar geliştirmek üzere teknoloji ortaklarıyla birlikte çalışıyor.
Girişimlerden biri I*STAR platformuydu. Depremler veya volkanik patlamalar gibi güncel olayları izlemek için yapay zekayı kullanıyor, böylece uydu operatörleri müşteriler için bir sonraki veri toplama işlemini otomatik olarak planlayabiliyor.
InCubed’in desteğiyle geliştirilen bir diğer araç ise SaferPlaces AI’dır. Yerel ölçümleri uydu verileriyle birleştirerek afet müdahale ekipleri için su baskını haritaları oluşturur. SaferPlaces, geçen yıl İtalya’nın Emilia-Romagna kentinde meydana gelen selden kaynaklanan hasarın değerlendirilmesinde önemli bir rol oynadı.
Bir sonraki adım, ChatGPT tarzı sorguların Dünya gözlem verileriyle çalışmasını “anlayan” bir uygulama olacaktır. Bu görev, asistanın temelini oluşturan temel modelden başlayarak çeşitli bileşenlerin toplanmasını gerektirir.
ESA’nın F-laboratuarı, metan sızıntıları ve aşırı hava koşullarının hafifletilmesi gibi önemli çevresel konular hakkında bilgi sağlamak için verileri kullanarak Dünya gözlem uygulamaları için temel modeller geliştirmek üzere çalışıyor.
Fonun projelerinden biri de 2023 yılının başında çalışmalarına başlayan ve şu anda test aşamasında olan PhilEO modeli. Küresel Copernicus Sentinel-2 verilerini kullanıyor ve temel modelin ortak doğrulanması için topluluğa sunulacak.
ESA projeleri aynı zamanda doğal dilde sorguları kabul edecek, Dünya Gözlem Vakfı modellerini kullanarak verileri işleyecek ve metin ve/veya grafik formatında yanıtlar verecek bir dijital asistan oluşturmayı da hedefliyor. Geçmişteki bir dijital asistanın prototipi, böyle bir sistemin, bilgileri karşılaştırmak için Sentinel-1 ve Sentinel-2 gibi birden fazla arşivlenmiş veri arasında bilgi arayarak çok modlu görevleri gerçekleştirebileceğini gösterdi.
F-lab, Dünya gözlem metin kaynaklarından gelen bilgileri analiz etmek ve hem uzmanlardan hem de sıradan kullanıcılardan gelen sorguları yorumlamak için doğal dil işleme yeteneklerini genişletmeyi planlıyor. Tamamen işlevsel bir dijital asistanın yaratılmasının temeli budur.
F-lab başkanı Giuseppe Borghi, projenin önemine ilişkin görüşlerini şöyle dile getirdi: “Farklı kaynaklardan farklı türde bilgiler sağlayabilen, Dünya gözlemi için dijital asistan kavramı oldukça umut verici görünüyor. Bunu uygulamak için gerekli temel bileşenlere sahibiz. PhilEO ve önceki dijital asistanla kaydedilen ilerlemeyle, yeni projelerin yakın gelecekte devrim niteliğinde sonuçlar getireceğinden tamamen eminim.”