Türkiye’nin geliştirdiği 5. nesil savaş uçağı KAAN pistten teker keserek gökyüzü ile buluştu. Tüm Türkiye’nin nefesini keserek izlediği uçuş dünyada da büyük yankı uyandırdı. 21 Şubat 2024 tarihinde saat 08:50’de ilk uçuşunu gerçekleştirerek 13 dakika havada kalan KAAN, bu uçuşta 8000 feet irtifaya çıktı ve 230 knot hıza ulaştı.
KAAN üstün hava hâkimiyetini; Yeni Silahlarla Arttırılmış Havadan Havaya Muharebe Menzili, Yüksek/Süpersonik Hızda Dahili Silah Yuvalarından Hassas ve Tam Vuruş, Yapay Zekâ ve Heterojen Hesaplama desteği içeren Yüksek Başarımlı ve Bütünleşik Aviyonik Sistemi ile sağlıyor.
KAAN’ın ilk uçuşunda TÜBİTAK’ın geliştirdiği Merkezi Yönetim Bilgisayarı, Aviyonik Ara Yüz Birimleri, Deterministik Ağ, Çok Çekirdekli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi ve Ara Katmanı Yazılımları kullanıldı.
Ana kontrol bilgisayarları TÜBİTAK BİLGEM tarafından tasarlandı ve üretildi
KAAN’ın beyni olarak nitelendirilen bilgisayar sistemi TÜBİTAK BİLGEM tarafından başarıyla geliştirilmiş ve planlanan tarihten önce 2022 yılında TUSAŞ’a teslim edilmişti.
Aviyonik bilgisayar sistemi; emniyet kritik ve yüksek başarımlı işlemci modülleri ile deterministik ve yüksek hızlı iletişim altyapılarına sahip. Motor sistemleri yönetimi, uçuş sistemi yönetimi, vb. kritik hava aracı yönetim fonksiyonları ile Görev (Haberleşme, Seyrüsefer, AESA Radar, Elektronik Harp, Elektro-Optik Hedeflem ve Silah) Sistemlerinin veri işleme ve yönetim fonksiyonlarını bu bilgisayar gerçekleştiriyor. Görev bilgisayarları pilotun iş yükünü azaltacak, ana gösterge ve kaska monteli göstergenin görüntülerini de üretiyor.
Çok Çekirdekli Milli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi
TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilmiş olan Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi, KAAN’ın yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamak üzere çok çekirdekli hale getirildi ve KAAN’ın ilk uçuşunda Ana Yönetim Bilgisayarları üzerinde kullanıldı.
Beşinci nesil savaş uçağı KAAN projesi tamamlandığında TÜBİTAK’ın kritik teknolojileri ile benzersiz hale gelecek.
KAAN için TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen sistemler:
Uçuş Kontrol ve Hava Aracı Yönetim Bilgisayarları
Motor, uçuş kontrol yüzeyleri (kanatçıklar) ve diğer hava aracı sistemlerinin yönetildiği bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Merkezi Yönetim Bilgisayarları
Uçak üzeri ana sistemlerin ve silah sistemlerinin yönetimini gerçekleştiren, aviyonik gösterge ve kaska monteli gösterge birimlerine görüntü üreten, uçağın siber güvenliğini sağlayan 5. Nesil Entegre Modüler Aviyonik bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Görev Yönetim Bilgisayarları
Haberleşme, seyrüsefer, elektro-optik hedefleme, radar ve elektronik harp sistemlerinin verilerinin işlendiği ve yönetildiği bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Aviyonik Arayüz Birimleri
Uçak üzeri sensör ve eyleyici işaretlerini dönüştüren ve eski tip ara yüze sahip sistemler ile haberleşmeyi sağlayan birimlerdir. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Deterministik Ağ
Farklı kritiklik seviyesine sahip verilerin aynı ortam üzerinden birbirini etkilemeden taşınmasını sağlayan yüksek hızlı optik ağdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Yüksek Hızlı Ağ
Büyük miktarda sensör verisinin yönetim bilgisayarlarına çok yüksek hız ile taşınmasını sağlayan optik ağdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Çok Çekirdekli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi
KAAN’ın tüm bilgisayarlarının üzerinde çalıştığı, farklı kritiklik seviyesindeki uygulamaların birbirini etkilemeden ve yüksek performanslı olarak çalışmasını sağlayan işletim sistemleridir. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Ara Katman Yazılımları
KAAN’ın tüm yazılımlarının; sensörler ve birbirleri ile iletişimini sağlayan, ara yüzlerinin protokol dönüşümünü gerçekleştiren, gösterge grafik ara yüzlerinin oluşturulmasını ve yapay zekâ uygulamalarının çalıştırılmasını sağlayan ara katman yazılımlarıdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
EMC Test Sistemi
KAAN’ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleri ile olan uyumluluğunu ölçen ve analiz eden sistemdir.
Anten Test Sistemi (NFRTF)
KAAN’ın geometrisini belirleyen ve 5. Nesil hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan sistemdir.
KAAN için TÜBİTAK MAM tarafından geliştirilecek sistemler:
Yaşam Destek Sistemi
Muharip Uçak pilotlarının yüksek fiziksel dayanım gerektiren koşullarda temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için Yaşam Destek Sistemleri geliştiriliyor.
Patlama Önleme Sistemi
Muharip uçaklarda uçağın değişken durumları göz önüne alınarak yakıt tanklarında patlama ve yakıt kaynamasını önlemek için Patlama Önleme Sistemleri geliştiriliyor.
Radar Soğurucu Çok Katmanlı İnce Film Yüzey Kaplamasının Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Optimizasyonu
Milli Muharip Uçağı’na radarda görünmezlik özelliği kazandırılması için özellikle kanopinin tasarım süreçlerinde kullanılmak üzere RASEM yazılımı geliştiriliyor.
Milli Muharip Uçağı’na Ait Hava Kanalı İçin Düşük Görünürlük Özelliği Sağlayan Set Geliştirilmesi
MMU-KAAN’a ait hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için, hava kanalı içerisine yerleştirilecek set tasarımları, test ve ölçümleri gerçekleştirilecek.
Milli Muharip Uçağı İçin Frekans Seçici Yüzeylerin Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Uygulanması
KAAN’ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak üzere, KAAN’a ait radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için RASEM-RADOM yazılımı geliştiriliyor.
KAAN’ın mühimmat entegrasyonu TÜBİTAK SAGE tarafından yapılacak
TÜBİTAK SAGE tarafından SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN projeleri KAAN’a entegre edilecek.