Harcanan Avrupa ERS 2 uydusunun yeniden girişi, kurumların yörünge enkazı sorununu hafifletmeye yönelik öncü çabalarına rağmen, uzay nesnelerinin oluşturduğu tehlikelere dair açık bir kanıt sağlıyor. Dünyanın uzaktan algılanması için tasarlanan uydunun, uzayda yirmi yıl kaldıktan sonra 21 Şubat’ta yörüngeden çıkması bekleniyor.
1995 yılında yaklaşık 2.300 kilogram ağırlıkla fırlatılan ERS 2, Dünya hakkında bilgi toplamakla görevlendirildi. 2011 yılında operasyonu durduruldu ancak yakıtın tükenmesi nedeniyle atmosfere kontrollü iniş imkansız hale geldi.
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Dünya gözlem programı başkanı Mirko Albani, 13 Şubat’taki bir brifingde ERS 2’nin bazı bileşenlerinin yeniden girişte hayatta kalabileceğini söyledi. Bu bileşenler dört yakıt deposunu ve birkaç dahili paneli içerir. Ancak yeniden girişte hayatta kalması beklenen en büyük parça, 52 kilogram ağırlığındaki SAR antenidir. ESA, bu yeniden girişle ilişkili herhangi bir özel risk belirlemedi. Mirko Albani, ERS 2 enkazının hiçbirinin toksik veya radyoaktif madde içermediğini ekledi.
2011 yılında ESA, ERS 2’nin yörüngesini 785 kilometreden 573 kilometreye düşürmek için kalan yakıtı kullandı ve ardından uzay enkazı oluşumunu önlemek için piller gibi kalan sistemleri kapattı. Ancak ESA’nın Uzay Enkazı Ofisi direktörü Tim Florer’e göre, yakıt eksikliği nedeniyle uydu, tasarım sınırlamaları nedeniyle 560 kilometrenin altına inemedi.
ERS 2, yörüngesel enkaz oluşumunu önlemek için uyduların hizmet ömrünün bitiminden itibaren 25 yıl içinde yörüngeden çıkarılmasını gerektiren önceki ESA tavsiyelerine uygundur. Ancak Kasım 2023’te ESA, görev sonrası imha sürelerini 5 yıla indiren yeni bir politika uygulamaya koydu. Bu politikaya göre, “düşük riskli” olarak kabul edilmeyen uyduların, aktif enkaz kaldırma görevlerinin onları yakalayıp imha etmesine olanak tanıyan yazılım arayüzleriyle inşa edilmesi gerekiyor.
ESA’nın yeni politikası halihazırda yörüngede bulunan uydular için geçerli değil. Ancak uzay enkazının azaltılmasını değerlendirecek ve yeni kuralların eski görevlere nasıl uygulanması gerektiğini belirleyecek bir komisyon oluşturulması planlanıyor. ESA’nın hedefi 2030 yılına kadar sıfır yörünge enkazına ulaşmaktır.
Bu politika, 2000 yılında başarısız olan ve yaklaşık 100 yıl boyunca yörüngede kalan ERS 2’ye benzer bir uydu olan ERS 1 gibi başarısız görevlerden elde edilen deneyimlere dayanmaktadır. ESA’nın 2011’deki daha büyük Envisat misyonunda da benzer durumlar yaşandı ve bu misyon da aynı yörüngede kaldı. Uydunun uzaydaki en tehlikeli nesnelerden biri olması ve yüzyıllarca yörüngede kalması bekleniyor.