NASA astronotları Ay’a beklenenden çok daha geç gidebilir. ABD Hükümeti Sorumluluk Ofisi’ne (GAO) göre Aralık 2025’te yapılması planlanan Artemis 3 misyonu “birçok zorluk” ve iddialı bir program nedeniyle 2027’ye ertelenebilir.
Bu gecikmenin nedeni, HLS (İnsanlı İniş Sistemi) aya iniş programında karşılaşılan bir takım teknik sorunlardı. Bu program, SpaceX’in Starship gemisinin bir modifikasyonuna dayanmaktadır ve astronotları Ay yüzeyine ulaştırmak için tasarlanmıştır. Astronotların Ay’da güvenli bir şekilde kalabilmesi için gerekli olan uzay kıyafetlerinin geliştirilmesiyle ilgili önemli miktarda tamamlanmamış çalışma da keşfedildi.
HLS, yörüngeye girmek için tüm yakıtını tüketeceğinden, Ay’a gitmeden önce tekrar yakıt ikmali yapılması gerekecek. Mevcut plan kapsamında bir sonraki adım, Starship’e yörüngede yakıt ikmali yapmak için bir yakıt deposu oluşturmak ve ardından bu “uzay deposuna” metan ve sıvı oksijen yüklemek olacak.
HLS programı hâlâ resmi olarak Aralık 2025’te fırlatılmayı hedefliyor ve 79 ay içinde tamamlanması planlanıyor; bu, insanlı uzaya fırlatma gerektirmeyen çoğu büyük NASA projesinden yaklaşık bir yıl daha hızlı. Ancak GAO, bu takvimi karşılama yeteneğinden şüphe ediyor çünkü “SpaceX’in sınırlı ilerleme kaydettiği” yörünge içi yakıt ikmali teknolojisinin geliştirilmesi de dahil olmak üzere zorlu teknik hususlar devam ediyor.
HLS ve SpaceX şimdiden 13 önemli dönüm noktasından 8’ini altı aydan bir yıla kadar erteledi ve bunlardan ikisinin Artemis 3’ün planlanan lansmanıyla aynı yıl olan 2025’te gerçekleşmesi planlandı.
Ancak NASA’nın karşılaştığı tek zorluk teknik sorun değil. Kıyafetleri değiştirmek Artemis görevi için de bir zorluk teşkil ediyordu. Ay’daki astronotların güvenliğini sağlamak için uzay giysilerindeki acil durum desteği süresinin artırılması ihtiyacı (NASA, Axiom’un 60 dakikalık yaşam desteği sağlayabilecek bir giysi geliştirmesini gerektiriyor) tasarımda büyük değişiklikler gerektirecek. Giysilerin geliştirilmesinden sorumlu şirket Axiom Space, oksijen tanklarının hacmini artırmak için bileşenleri revize etmeyi planlıyor, bu da ek süre gerektiriyor.
Sonuç olarak NASA bile Artemis 3’ün Aralık 2025’te planlanan fırlatma tarihini oldukça iyimser tahmin ediyor. Haziran 2023’te, HLS/Starship programının geliştirilmesindeki gecikmelerle ilgili endişeler zaten dile getirilmişti, bu da Artemis 3’ün eski resmi programı karşılama ihtimalini ortadan kaldırıyordu.