Görünüşe göre şişe burunlu yunusların yüzgeçlerinde sandığımızdan daha fazla numara var. Eğitimli hayvanat bahçesi yunuslarını içeren yeni araştırmalar, bu memelilerin diğer su canlıları gibi elektriği algılayabildiğini doğruluyor gibi görünüyor. Yazarlar, bu yeteneğin onların gizli balık avına daha iyi odaklanmasına ve Dünya’nın manyetik alanını kullanarak yön bulmasına olanak sağlayabileceğini söylüyor.
Elektrik alanlarını algılamaya yönelik biyolojik yetenek, elektroalgı olarak bilinir. Tüm hayvanlar zayıf bir elektrik alanı üretir, ancak bugüne kadar neredeyse yalnızca su veya yarı su yaşamında elektrik algılaması bulunmuştur. Bazı balıklar, yiyecekleri sersemletmenin ve bulmanın bir yolu olarak aktif olarak elektrik bile üretebilir. Köpekbalıkları, bazı amfibiler ve echidnas gibi bazı memeliler de dahil olmak üzere, suda yaşayan çok çeşitli organizmalar en azından pasif bir elektrik algılama duyusuna sahiptir.
Yaklaşık on yıl önce bilim insanları yayınlanan Guyana yunuslarının (Sotalia guianensis) aynı zamanda pasif elektroalıcılığa da sahiptir. Ve 2021’de Almanya’daki Rostock Üniversitesi’ndeki araştırmacılar piyasaya sürülmüş kendi çalışmaları şişe burunlu yunusların (Tursiops truncatus) muhtemelen buna da sahip. Her iki türde de bu duyu, burunlarının yanlarında bulunan ve titreşim kriptaları olarak bilinen anatomik bir yapı tarafından yönetiliyor gibi görünüyor. Bu yunuslar doğduğunda, kriptalarda iki sıra bıyık bulunur, ancak tüyler dökülür ve yüzeyde kalan tek şey gamze benzeri çukurlardır.
Bu yeni araştırma, yayınlanan Perşembe günü Journal of Experimental Biology’de yayınlanan çalışma, aynı ekip tarafından yapılan ve şişe burunlu yunuslarda elektrik algılamanın sınırlarını daha iyi çizmeyi amaçlayan ikinci çalışmanın devamı niteliğindedir.
Araştırmacılar, şu anda altı yunusa ev sahipliği yapan Nürnberg Hayvanat Bahçesi’nden bilim adamlarıyla birlikte çalıştı. Özellikle Donna ve Dolly adlı iki şişe burunlu yunusla çalıştılar. Onları önce çenelerini sudaki metal bir çubuğa dayamaları, ardından burunlarına yaklaşan bir elektrik alanına beş saniye içinde yüzerek tepki vermeleri konusunda eğittiler. Daha sonra yunusların duyarlılığını test etmek için bu alanın gücünü yavaş yavaş azalttılar.
Bulgular ayrıca şişe burunlu yunusların elektriği algılayabildiğini doğruluyor, ancak bazı yunusların bu konuda diğerlerinden daha iyi olduğunu öne sürüyor. Örneğin Donna biraz daha duyarlıydı ve Dolly’den daha zayıf bir alana doğru tepki verebiliyordu. Her iki yunus da atımlı elektrik alanlarını tespit etmede daha kötüydü, ancak Donna genel olarak yine daha iyiydi.
Başyazar Tim Hüttner Gizmodo’ya bir e-postada şunları söyledi: “Aşişe burunlu yunus gibi çok iyi çalışılmış bir hayvan için bile onlar hakkında henüz her şeyi bilmediğimizi gösterebildik.”
Yazarlar, bu iki yunus türünde bulunan elektrik algılamanın hiçbir yerde tipik köpekbalığı kadar güçlü görünmediğini, ancak muhtemelen birkaç santimetre ötedeki tortunun altında saklanan balıkları bulmaları için yeterince yararlı olduğunu söylüyorlar. Ve şu anda iki türde bulunmuş olması, elektrik algılamanın diğer birçok yunus ve dişli balinada ortak bir özellik olabileceğini gösteriyor. Diğer çalışmalar yunusların da bir özelliğe sahip olduğunu öne sürüyor manyetizma duygusu Bu onlar için bir tür doğal GPS görevi görüyor, ancak bunun nasıl olduğu hala belli değil. Hüttner, bu nedenle yunusların elektrik algısının bu spekülatif yetenek için de somut bir açıklama sağlayabileceğini söyledi.
Bundan sonra ne olacağına gelince, yazarlar, hareketli yunusların elektrik uyarılarına nasıl tepki verdiği gibi, bu yeni keşfedilen duyunun yeteneklerini test eden daha fazla araştırma görmeyi bekliyorlar. Hüttner, başka hangi küçük yunusların ve dişli balinaların da elektrik algısına sahip olduğunu bulmanın da ilginç olabileceğini ekledi.