Bose kült statüsünde ve kalite garantisi olan bir markadır. Bununla birlikte, ses şirketi birkaç yıldır bir krizden diğerine tökezliyor. TECHBOOK, popüler kulaklık üreticisinin kuruluş tarihine daha yakından baktı.
Bose Corporation, hem özel hem de profesyonel kullanıma yönelik yüksek kaliteli ses çözümleri sunan Amerikalı bir sağlayıcıdır. Bose, otomobiller için hoparlör kutuları, kulaklıklar ve ses sistemlerinin yanı sıra salonlar, salonlar veya kiliseler için ilgili ortama tam olarak uyarlanmış ses sistemleri de üretmektedir. Ancak hayranları tarafından neredeyse kült gibi saygı duyulan markayla ilgili kötü haberler birkaç yıldır durmadı.
Radyo tamircisinden şirket kurucusuna
Bose Corporation, 1964 yılında Framingham’da (Massachusetts), o zamanlar 35 yaşında olan Amar Gopal Bose tarafından kuruldu. Şirket kurucusunun hayat hikayesi macera dolu bir şekilde okunuyor: Babası, İngiliz sömürge polisinden kaçmak için Kalküta’dan ABD’ye kaçan Bengalli bir devrimciydi. İkinci Dünya Savaşı sırasında ailenin daha sonraki ithalat işi sekteye uğradığında, 13 yaşındaki Amar G. Bose bir radyo tamirhanesinde yardım etti. 17 yaşında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ne (MIT) kabul edildim. Doktorasını 1956 yılında elektrik mühendisliği alanında aldı ve sonunda MIT’de yardımcı doçent olarak çalıştı.
Bir klasik müzik aşığı olan Amar G. Bose, zamanının stereo sistemlerinin akustiğinden büyük bir hayal kırıklığına uğradı ve kendisini psikoakustik olarak adlandırılan alana adadı. Bu, insanın ses algısının bir işitme olayı olarak ve fiziksel ses alanı boyutlarıyla etkileşimi ile ilgilenen psikofiziğin bir dalıdır.
İlk başta çok karmaşık görünebilecek olan Bose, sonunda önemli bir sonuca vardı: Sesin yalnızca yüzde on kadarı doğrudan kulaklarımıza ulaşıyor. Geri kalanın çoğunluğu daha önce duvar ve tavan gibi yüzeylerden yansıyordu. Bu bilgiye dayanarak Amar G. Bose, sesi tüm uzaysal yönlere yayan bir hoparlör geliştirdi. Amaç: Konser salonundaki gibi gerçek müzik enstrümanlarının ses yayılımını kopyalamak. Burada da ses ancak duvarlardan ve tavandan yansıdıktan sonra izleyiciye ulaşıyor.
Ayrıca şunu okuyun: Kulak üstü, kulak üstü, kulak içi: Mükemmel kulaklığı bulun
Kulaklık şirketi yerine fikir fabrikası mı?
Şirketin öz imajı bugün hala bu slogana dayanmaktadır. Bu aynı zamanda Bose’un geleneksel ses ölçüm yöntemlerini ses cihazlarının kalitesiyle ilgili değerlendirme standartları olarak tanımayı ömür boyu reddetmesiyle de el ele gidiyor. O zamanlar Bose, nihai testin yalnızca dinleyicinin algısı olduğunu söylemişti. Bu tutum bugüne kadar kendi ürünlerimizle ilgili hiçbir teknik veriyi yayınlamama prensibiyle sonuçlanmıştır.
Bose kendisini “bir ses şirketi olarak değil, bir düşünce kuruluşu olarak” görüyor. Bu biraz kendine özgü tutum, uzun süre ekonomik başarıya zarar vermedi. Tam tersine: Bose hâlâ hayranların hayran olduğu kült bir marka olarak ün kazanıyor; özellikle de ürünlerin kalitesi doğru olduğu için. Ve 2020’de Taşınabilir Akıllı Hoparlör için prestijli Reddot Tasarım Ödülü’nün sunumunun da gösterdiği gibi, tasarım bile bir ödüle layık.
Bose çukurları düzeltebilir ancak skandalları önleyemez
Bose şirketi sadece tüketici elektroniği alanında faaliyet göstermekle kalmıyor, aynı zamanda profesyonel çözümler de sunuyor. Aynı derecede ünlü ve sıra dışı yapılar arasında Roma’daki Aziz Petrus Bazilikası ve Bonn’daki eski Federal Meclis yer alıyor. Bose burada kişiye özel ses sistemleri sağladı. Ve şirket, ilk bakışta tamamen ilgisiz görünen konularda bile başarılar kaydetmeyi başardı. Örneğin, milenyumun başında tanıtılan otomobiller için Bose süspansiyon sistemi ile. Bu tekerlek süspansiyon sistemi, geleneksel yaylı payandalara dayanmaz; bunun yerine, engebeli yol yüzeylerini aktif olarak telafi eden dört elektromanyetik doğrusal motora dayanır. Bu, bir arabanın vücut hareket etmeden tümseklerin üzerinden hızlanmasını sağlar.
Ancak Bose’da (ekonomik) dünyanın hâlâ yolunda olduğunu düşünen herkes yanılıyor. Birkaç yıldır kötü haber üstüne kötü haber, skandal üstüne skandal yaşanıyor. ABD’li bir müşteri, şirketin kablosuz Bose kulaklık kullanıcılarından veri aktardığı için Nisan 2017’de Bose’a dava açtı. Bir ay sonra Bose, kullanıcıların kullanıcı verilerinin aktarımını kapatabileceği güncellenmiş bir yazılım sürümünü yayınladı.
Rakamlar hızla aşağıya doğru gidiyor
Sanki bu tür yanlış adımlar yeterince acı verici değilmiş gibi, ses pazarındaki rekabet de sürekli artıyor. Diğer firmalar da özellikle özel evlere yönelik kulaklık ve ses sistemleri alanında güçlü ürünler sunuyor. Apple, Bose ile benzer kalite ve stil odaklı bir hedef kitleye hizmet veriyor. Beats gibi yaşam tarzı markaları ise genç müşteriler ve oyuncular arasında yer edindi. Sonuçlar açık: Bose’un satışları 2019’dan bu yana yaklaşık yüzde yirmi beş düştü. Geçtiğimiz yıl, yani 2022’de şirket, önceki dört yıl yerine yalnızca üç milyar ABD doları tutarında satış gerçekleştirebildi.
2020 yılında – korona pandemisinden kısa bir süre önce – şirket ciddi bir adım daha ileri giderek Avrupa, Avustralya, Japonya ve Kuzey Amerika’daki 130 Bose mağazasının tamamını elden çıkardı. Bunun nedeni olarak Bose, müşterilerin satın alma davranışlarının önemli ölçüde değişmesine değindi. Pandemi yıllarında online alışveriş eğilimi daha da arttı. Bununla birlikte, şirkete ait bu kadar çok şubenin kapatılması endişe verici bir sinyal gönderiyor. Asya ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki mağazalar şu ana kadar maliyet düşürücü önlemlerden etkilenmedi.
Ayrıca okuyun: Hareket halindeyken kullanabileceğiniz en iyi Bluetooth hoparlörler
Görüntü hasarı ve güven
İmaj açısından en büyük hasar Aralık 2021’in başında yaşandı. O dönemde Federal Kartel Ofisi, Alman Bose yan kuruluşuna (Bose GmbH) neredeyse yedi milyon euro para cezası kesti. İddiaya göre Bose, yıllardır “yetkili bayilere katılarak ses ürünlerinin dağıtımına ilişkin fiyat belirleme özgürlüğünü kısıtladı.” Kısa bir süre sonra, Mayıs 2022’nin başında şirket, 250 çalışanın daha işten çıkarıldığını duyurdu. “Yine” çünkü Bose, 2019’dan bu yana defalarca işten çıkarma duyurusunda bulundu. 2022’de Bose’da çoğunluğu Boston’da olmak üzere yalnızca 6.000 kişi çalışacak. 2019’da Bose’un hâlâ yaklaşık 9.000 çalışanı vardı.
Ancak rakamlar endişe verici derecede aşağı doğru gidiyor olsa bile, şirketin kriz boyunca dikkatli yönetilmesi halinde bu trendin durdurulması mümkün. 2013 yılında hayatını kaybeden kurucu Amar G. Bose, yaşadığı süre boyunca şirketinin çoğunluk hisselerini MIT’e devretti. Kurumunun günlük operasyonlarda söz hakkı olmadığı gibi hisselerini satmasına da izin verilmiyor. Ancak kârlar araştırma ve laboratuvarları finanse etmeye devam ediyor. O zamandan beri Bose’u yöneten ve onu umut verici bir geleceğe taşımak isteyen Lila Snyder, “Müzik seven parlak bir mühendis, kurucu ve yenilikçinin mirasına sahip bir şirketiz” diyor. İdealizm tek başına yeterli olmayacaktır ancak CEO geçmişte zaten büyük bir pragmatizm göstermişti. Önümüzdeki birkaç yıl, Bose’un ikonik ve başarılı bir ses üreticisi olarak konumunu koruyup koruyamayacağını gösterecek.