Parker Solar Probe, yedi yıllık Güneş’i inceleme görevi sırasında nihayet Venüs’teki gizemli şimşeklerin ardındaki sinyalleri tespit etmiş olabilir. Bu, 2021’de Parker’ın yerçekimi çekiciliğini kullanmak ve ana çalışma nesnesi olan Güneş’e yaklaşmak için gezegenin yanından uçmasıyla gerçekleşti.
“Parker Solar Probe çok güçlü bir uzay aracıdır. Nereye giderse gitsin, her zaman yeni bir şeyler keşfeder,” dedi yeni çalışmanın baş yazarı ve Atmosfer ve Uzay Fiziği Laboratuvarı’nda araştırma bilimcisi olan Harriet George.
Parker’ın 2021 verilerini kullanan yeni bir bilimsel makalesinde, birçok uzmanın yıldırımla ilişkilendirdiği Venüs’teki ışık parlamaları, bilim insanları bu teoriyi sorguluyor. Bu olgunun gezegenin manyetik alanlarıyla ilişkili olması daha muhtemeldir. Bu, Venüs’te hiç yıldırım olmadığı anlamına gelmiyor; belki de sayıları önceden düşünüldüğü kadar fazla değildir.
Venüs’e yıldırım düşmesiyle ilgili tartışma neredeyse 40 yıldır sürüyor.
Her ne kadar gözlemler Venüs’ün kelimenin tam anlamıyla yıldırımla dolu olduğunu gösterse de, bu gözlemlerden elde edilen sonuç belirsizdir. Örneğin 2021 yılında yapılan bir araştırmada gezegendeki yıldırımlardan tespit edilmesi beklenen radyo dalgaları tespit edilememişti. Ve Ağustos 2023’te yayınlanan bir makale, Venüs’teki yıldırımlara atfedilen bazı parlamaların aslında gezegenin atmosferinde yanan meteorlar olduğunu belirtti.
Araştırmacıların Venüs’teki şimşek ya da yıldırım eksikliği hakkındaki düşüncelerinin çoğu, “uğultu dalgaları” ya da ıslık çalan atmosferler olarak bilinen bir fenomen etrafında dönüyor. Bunlar, çeşitli ortamlarda yayılabilen kısa elektromanyetik dalga darbeleridir. Örneğin Dünya’da atmosferde yayılırlar ve genellikle yaklaşık yarım saniye sürer. Ancak en önemli şey, bunların Dünya’da özellikle yıldırım deşarjlarıyla ilişkilendirilmesidir.
Bilim insanları, Pioneer Venüs uzay aracı sayesinde 1978’de Venüs’te ıslık çalan atmosferi ilk kez tespit ettiğinde, Venüs’te çok fazla, yani Dünya’dakinden 7 kat daha fazla yıldırım olması gerektiğini varsaydılar.
Pioneer’in sonuçlarının ardından Galileo uzay aracı 1990 yılında yıldırımın başka kanıtlarını da keşfetti. Ancak Cassini uzay aracı, 1998 ve 1999 yıllarında Venüs’ün yakın geçişleri sırasında, genellikle yıldırımlara eşlik eden elektromanyetik aşırı yükü tespit edemedi.
Daha sonra, 2006’dan 2014’e kadar, Avrupa’nın Venüs’ü keşfeden ilk uzay aracı olan Venus Express uzay aracı, kardeş Dünyamızda bazı cesaret verici yıldırım kanıtları buldu.
Şimdi, nihai cevap çok yakın görünüyor; özellikle de Parker’ın verileri, sonda gezegene yakınken, yalnızca 2.414 kilometre uzaktayken elde edildiği için.
“Vıvınma dalgalarına” mutlaka yıldırımın neden olması gerekmiyor ve Parker birkaç yıl önce gezegenin yanından uçup gezegene en yakın yaklaşımı yaptığında, bu olgunun aslında yıldırımdan kaynaklanmadığını gösteren veriler topladı. -araştırmacılar, ıslık çalan atmosferin, Dünya’daki yıldırımla yönlendirildiği için dışarıya değil, gezegene doğru aşağıya doğru yönlendirildiğini belirtti.
Bir araştırma ekibi, Venüs’ün ıslık çalan atmosferlerinin gezegenin manyetik alanlarındaki rahatsızlıklardan kaynaklandığı teorisini öne sürdü. Başka bir deyişle, Venüs’ü çevreleyen manyetik alan çizgilerinin kopup yeniden bağlanabileceği ve bunun sonucunda “uğultulu dalgalar” şeklinde enerji açığa çıkabileceği öne sürülüyor.
Parker Solar Probe, 2024 yılında Venüs’ün yedinci ve son uçuşunu gerçekleştirerek Güneş’e giderek daha da yaklaşacak. Bu, gezegenin yüzeyinden 402 kilometreden daha az bir mesafeye sahip kısa bir yaklaşım olacak. Bilim insanları, yeni verilerin Venüs’teki yıldırımlarla ilgili tartışmayı sonsuza kadar çözeceğini umuyor.