2023 yılı kapsamında 54.sü düzenlenen 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması ve 17.si düzenlenen 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’nın ödül töreni Ankara, ATO Congresium Kongre ve Sergi Merkezi’nde düzenlendi. Törene Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Milli Eğitim Bakan yardımcısı Dr. Nazif Yılmaz, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker ve Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu üyesi Dr. Osman Coşkun katıldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, törende yaptığı konuşmada, küresel rekabetin hızlandığı dünyada, siyasi ve ekonomik bağımsızlığın ancak bilim ve teknolojiye yatırım yapmakla mümkün olacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonu ışığında yola koyulduklarını vurgulayan Kacır, “Türkiye’yi kendi teknolojisini geliştiren, rekabetçi şekilde ihraç eden bir ülke haline getirmek için çalışıyoruz. Bu yolda emin olun en büyük gücümüz, en önemli yol arkadaşımız yine çok değerli gençlerimizsiniz. Gençlerimizi, her zaman güçlü Türkiye Yüzyılı’nın gerçek sahipleri olarak görüyor ve tüm imkanlarımızla destekliyoruz, desteklemeye de devam edeceğiz.” diye konuştu. “TÜBİTAK Ortaokul ve Lise Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmaları”nın bilime ve araştırmaya gönül vermiş gençlerin buluşma noktası olduğuna dikkati çeken Kacır, öğrencilere şöyle seslendi: “Birçoğunuz uykusundan feragat etti. Sabır acıdır ama kuşkusuz meyvesi de bir o kadar tatlıdır. 65 bine yakın öğrenci, 42 bini aşkın proje içinden adım adım finale yükseldiniz. Bu yoğun ilgi, gençlerimizin araştırmaya ve bilime yönelik somut bir göstergesi. Dereceye giren öğrencilerimizi tebrik ediyorum. Bir büyüğünüz, bir abiniz olarak da sizlerle şu duyguları paylaşmak istiyorum, bu genç yaşınızdaki araştırmalarınızın ve proje yapma bilincinizin gelecekte sizleri çok güzel yerlere taşıyacağından şüpheniz olmasın. Almış olduğunuz derecelerden bağımsız olarak çok değerli gördüğümüz esas nokta, sizin bu yaşlarda gösterdiğiniz gayrettir, özveridir. Başarı, sadece kazanılan ödüller ve derecelerle ölçülemez. Başarı, özgün fikirlerinizi hayata geçirme cesaretinizdir. Başarı, karşılaştığınız zorlukların üstesinden gelme azminizdir. Başarı, sizin içinizdeki potansiyeli keşfetme ve geliştirme çabanızdır. Bizler de Bakanlık olarak gençlerimizin kendilerini keşfetme yolunda onların yanında olduk ve olmaya da devam edeceğiz.”
“Cumhuriyetin gelecek yüzyılı Türkiye Yüzyılı olacak”
Kacır, Cumhuriyet’in gelecek yüzyılının “Türkiye Yüzyılı” olacağını ve buna gençlerin mimarlık yapacağını ifade ederek, tam bağımsız Türkiye’nin taşlarının el ele dizileceğini dile getirdi. Bakanlık olarak bu doğrultuda gençlere yatırım yapmaktan hiç vazgeçmediklerini ve vazgeçmeyeceklerini vurgulayan Kacır, “Araştırma desteklerinden bilim merkezlerine, burslardan festivallere, laboratuvarlardan şenliklere gençlerimizi bilime, eğitime, teknolojiye ısındıracak adımlar atıyoruz. Geçtiğimiz ay TEKNOFEST’i İstanbul’da yaptık. Orada, her gencimizin gözünde, ülkemizi teknolojinin gücü üzerinde yükseltme iradesinin, azminin ışığını gördük.” değerlendirmesinde bulundu. Kacır, Türkiye’nin dört bir yanında “Deneyap Teknoloji Atölyeleri” kurulduğunu anımsatarak, bu kapsamda ortaokul ve lise öğrencilerine toplam 11 başlıkta, 36 ay süreli ücretsiz eğitimler düzenledikleri bilgisini verdi. Bu yıl itibarıyla 81 ildeki 100 atölye ile Deneyap Türkiye Teknoloji Atölyeleri’ne şimdiden 364 bin öğrencinin başvuru yaptığını aktaran Kacır, 20 bine yakın öğrencinin de eğitim alma hakkı elde ettiğini söyledi. Kacır, Deneyap Türkiye Teknoloji Atölyeleri’nde 2 bine yakın mezun ve 18 bin aktif öğrenciyle geleceğin teknoloji yıldızlarını yetiştirmeye devam ettiklerini anlattı.
139 projeye 100 milyon liraya yakın destek
Kalkınma ajanslarıyla, ortaokul ve lise öğrencilerine yazılımdan fen bilimlerine, girişimcilikten kariyer planlamaya kadar birçok konuda 139 projeye, 100 milyon liranın üzerinde destek sağladıklarına işaret eden Kacır, şöyle konuştu: “Toplumumuzu bilimle buluşturmayı hedeflediğimiz bilim merkezlerinin sayısını 8’e çıkardık. Bu sayı önümüzdeki dönemde daha da artacak. Bugüne kadar bilim merkezlerimizi 6 milyonda fazla vatandaşımız ziyaret etti. 530 bin ortaokul ve lise öğrencimiz, bilim merkezlerinde gerçekleştirilen eğitim atölyelerine katıldı. Önümüzdeki aylarda gerçekleştirilecek 3’üncü Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi’ne, Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması birincisini göndereceğiz.”
“64 binden fazla kişiye toplam 2,8 milyar lira destek”
Kacır, gençlere olan desteklerinin üniversite ve sonrası için de geniş bir yelpazede devam edeceğini belirterek, sadece 2018’den bugüne lisans ve lisansüstü öğrencilere yönelik burs ve destek programları kapsamında, 64 binden fazla kişiye, toplam 2,8 milyar lira destek verdiklerini bildirdi. TÜBİTAK BİGG Programı ile gençlere üniversite çağında projelerini girişime dönüştürme imkanı sağladıklarını vurgulayan Kacır, bu noktada öğrencilere Bakanlık ve TÜBİTAK’ın sayfalarını takip etmelerini önerdi. Kacır, Türkiye’deki genç nüfusun yoğunluğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Milli Teknoloji Hamlesi’nin başarıyla gerçekleştirilebilmesindeki en büyük itici gücün gençlerimiz olacağını biliyorum. Biz gençlerimize yatırım yaptıkça, onlara güvendiğimizi hissettirdikçe, bilim merkezleriyle, teknoloji festivalleriyle, gençlik merkezleriyle buluşturdukça, bu ülkeden daha nice ‘Selçuk Bayraktar’lar, ‘Aziz Sancar’lar çıkacak.” Nobel ödüllü bilim insanı Aziz Sancar’ın bu konudaki sözlerine atıfta bulunan Kacır, gençlerden pes etmemelerini, ilgili oldukları konuları yakından takip etmelerini, asla vazgeçmemelerini ve önce kendileri, sonra aileleri ve ülkeleri için çalışmalarını istedi. Kacır, yeni Togg’ları, İMECE’leri, Altay’ları, Gökbey’leri, Anka’ları, Yeni Bayraktar TB-2’leri, Kızılelma’ları, yeni Hürjet’leri, Kaan’ları gençlerin tasarlayacağını dile getirerek, “Sizler yapacaksınız. ‘Yapamazsanız’ diyenlere inat daha çok çalışacak ve başaracaksınız. Sizler geleceğin Türkiye’sinin dünyadaki konumunu belirleyeceksiniz. Biz sizlerin her zaman yanında olmaya devam edeceğiz.” dedi.
“TÜBİTAK’ın 60. yılını kutlarken ilk kez lise ve ortaokul öğrencilerini birlikte ödüllendiriyoruz”
Törende konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Cumhuriyetin 100, TÜBİTAK’ın 60. Yılını kutlarken ilk kez lise ve ortaokul öğrencilerini böyle bir ödül töreninde birlikte ağırlamanın heyecanı içinde olduklarını kaydetti.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın da bakan olarak katıldığı ilk resmi program olduğu vurgusu yapan Mandal, Bakan Kacır’ı bir kez daha kürsüden tebrik etti.
Lise öğrencileri Araştırma Projeleri yarışmasının kurumun 54 yıldır devam eden bir geleneği olduğunu kaydeden Mandal, ortaokul öğrencilerine yönelik yarışmanın ise 17’ncisini gerçekleştirdiklerini belirtti.
Prof. Dr. Mandal, “Öğrencilerimiz farklı tematik alanlarda çözüm üretmeye çalışıyorlar. Burada hedefimiz ne diye sorarsanız. Cumhurbaşkanımızın gündeme sürekli getirdiği, bundan sonra sürekli duyacağımız Türkiye Yüzyılı… Türkiye Yüzyılının anahtarı da tam bağımsız Türkiye olabilmekle yani sadece Türkiye için değil, sadece bölge için değil, dünyada lider olabilmek için bilim ve teknoloji gerekli. Onu da yapacak olan işte sizlersiniz arkadaşlar. O yüzden ben size yürekten teşekkür ediyorum.“ ifadelerini kullandı.
“Zor bir dönem yaşadık ama buna karşın öğrencilerimiz, ‘biz bilim ve teknoloji ile bunun üstesinden geleceğiz’ dedi”
TÜBİTAK Başkanı “Siz buraya gelerek ‘Biz birileri çözüm oluştursun diye değil, bir sorun varsa bir ihtiyaç varsa sadece Türkiye için değil, insanlık için bir ihtiyaç varsa bunu yapacak olan biziz’ diyorsunuz. Ben annelerinin, babalarının, velilerinin huzurlarında öğretmenlerin huzurunda bu öğrencilerimizi tebrik ediyorum.” diye konuştu.
6 Şubat depremlerini hatırlatan Mandal, “Zor bir dönem yaşadık ama buna karşın arkadaşlarımız, öğrencilerimiz, ‘biz bilim ve teknoloji ile bunun üstesinden geleceğiz’ dediler ve geçtiğimiz yıllara göre daha fazla başvuruyla geldiler. 37 binlerdeydik. Bu yıl 43 bin öğrencimiz 27 bin projeyle başvuru yaptı. 792 tane öğrencimiz bu salonda 5 gün boyunca projelerini sergiledi ama Türkiye’den 43 bin lise öğrencimiz, 21 bin de ortaokul öğrencimiz hem ülkemizin, hem dünyanın, insanlığın ihtiyaçları için çözüm oluşturdu.” değerlendirmelerinde bulundu.
“Geleceğin güçlüklerine bilim-teknoloji tabanıyla çözüm oluşturacak kızlarımız”
“Burada bugün lise grubunda 53 tane şehrimiz, ortaokul grubunda ise 62 tane şehrimizi temsil ediyorsunuz.” İfadeleriyle Türkiye’nin dört bir yanında öğrencilerin finale kaldığına dikkat çeken Prof. Dr. Mandal, “Lise grubundan 436 öğrenci temsil ediliyor, bunların 237’si kız, 199’u erkek. Ortaokul grubunda ise 356 öğrencimiz var, bunların 218’i kız, 138’i erkek. Dolayısıyla bu rakamlar, kızlarımızın dünyaya verdiği mesaj anlamında çok kıymetli. Geleceğin güçlüklerine bilim-teknoloji tabanıyla çözüm oluşturacak kızlarımız. Ben bütün öğrencilerimize yürekten teşekkür ediyorum.” diye konuştu.
Mandal, 5 yıl öncesine göre Türkiye’nin uluslararası yarışmalarda performansını çok daha katlayarak sürdürdüğüne dikkati çekerek, “İsmimiz dahi zor biliniyordu ancak artık öğrencilerimiz derece alıyor. Hatta bu yıl ilk kez TÜBİTAK olarak ödül vermeye başladık” dedi ve Uluslararası Regeneron ISEF Bilim ve Mühendislik Yarışması’nda TÜBİTAK’ın 5 ödül verdiğini kaydetti.
Mandal, “Tüm dünyadan öğrenciler TÜBİTAK ödülü almak için yarıştı, dolayısıyla artık tersine beyin göçünü konuşuyor olacağız ve dünyanın beyinleri Türkiye’ye gelecek. Gençlerimizle birlikte geliştirip birlikte başaracağız.” ifadelerini kullandı.
Dereceye giren öğrencilerin GENÇ STAR, öğretmenlerin de STAR Öğretmen programından faydalanarak, devam eden projelerde araştırmacı olarak yer alma fırsatı bulacağını da hatırlatan Mandal, STAR programının gelen taleplerle revize edildiğini anlattı.
2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmaları kapsamında, 43.530 öğrencinin hazırladığı toplam 27.013 proje başvurusu alındı. 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmaları kapsamında ise, 21.131 öğrencinin hazırladığı toplam 14.883 proje başvurusu alındı. Bu törende her alanda yapılan değerlendirmelerin sonucunda ulusal düzeyde Birincilik, İkincilik, Üçüncülük ve Teşvik ödüllerini alan proje sahipleri ilan edildi.
Dereceye giren öğrenciler ve öğretmenlere para ödülü yanında başka avantajlar da sağlanıyor. Jüri değerlendirmesi sonrasında ulusal düzeyde dereceye giren lise öğrencileri, üniversite sınavına girecekleri ilk yıl, bir defaya mahsus olmak üzere ek katsayı uygulamasından yararlandırılıyor.
Yarışma sonucunda derece alan ve üniversite giriş sınavında her alan için ilk 25.000’e giren öğrenciler, TÜBİTAK 2205-Lisans Burs Programından faydalandırılıyor. Yine derece alan projeler için patent desteği veriliyor. Ulusal düzeyde derece alan lise projeleri arasından seçim yapılarak ülkemizi temsilen Uluslararası Regeneron ISEF Bilim ve Mühendislik Yarışması ile Avrupa Birliği Genç Bilim İnsanları Yarışmasına katılacak projeler belirleniyor.
Ayrıca uluslararası proje yarışmalarına TÜBİTAK tarafından gönderilerek Birincilik, İkincilik ve Üçüncülük ödüllerinden birini alan öğrenciler, uluslararası yarışmada derece aldıkları alanla ilgili bir bölümü tercih etmeleri durumunda üniversiteye sınavsız geçiş hakkı kazanıyor.
Öte yandan dereceye giren öğrenciler GENÇ STAR, öğretmenler de STAR Öğretmen programından faydalanarak devam eden projelerde araştırmacı olarak yer alma fırsatı bulacak.
Dereceye giren Ortaokul öğrencilerinin listesine ulaşmak için tıklayınız.
Dereceye giren Lise öğrencilerinin listesine ulaşmak için tıklayınız.