Üç uzay gözlemevinden gelen ışığın dalga boyları, Güneş’in bu eşsiz görüntüsünü sağlamak için üst üste bindirilmiştir. Kredi: NASA/JPL-Caltech/JAXA
Güneş atmosferindeki en sıcak noktalardan bazıları, NuSTAR teleskopunun X-ışını görüntüsünde görünüyor.
Güneşli bir günde bile, insan gözü en yakın yıldızımızın yaydığı ışığın tamamını göremez. Yeni bir görüntü, Güneş atmosferindeki en sıcak maddenin yaydığı yüksek enerjili X-ışınları da dahil olmak üzere bu gizli ışığın bir kısmını gösteriyor. NASANükleer Spektroskopik Teleskop Dizisi (NuSTAR). Gözlemevi tipik olarak güneş sistemimizin dışındaki büyük kara delikler ve çökmüş yıldızlar gibi nesneleri incelerken, aynı zamanda astronomlara Güneşimiz hakkında içgörü sağladı.
Yukarıdaki bileşik görüntüde, NuSTAR verileri mavi olarak temsil edilmiş ve Japon Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı’nın Hinode misyonu üzerindeki X-ışını Teleskopu (XRT) tarafından yeşil olarak gösterilen ve NASA’nın Güneş Sistemi üzerindeki Atmosferik Görüntüleme Düzeneği (AIA) tarafından yapılan gözlemlerle kaplanmıştır. Dynamics Observatory (SDO), kırmızı olarak temsil edilir. NuSTAR’ın nispeten küçük görüş alanı, Dünya yörüngesindeki konumundan Güneş’in tamamını göremediği anlamına gelir, bu nedenle gözlemevinin Güneş’e bakışı aslında Haziran 2022’de çekilmiş 25 görüntüden oluşan bir mozaiktir.
NASA’nın NuSTAR gözlemevi tarafından tespit edilen yüksek enerjili X-ışını ışığı burada izole edilmiş olarak görülüyor. Güneş’in yüzeyini belirtmek için bir ızgara eklendi. Kredi: NASA/JPL-Caltech/JAXA
NuSTAR tarafından gözlemlenen yüksek enerjili X-ışınları, Güneş atmosferinde yalnızca birkaç noktada görünür. Buna karşılık, Hinode‘nin XRT’si düşük enerjili X-ışınlarını algılar ve SDO’nun AIA’sı ultraviyole ışığı, yani Güneş’in tüm yüzüne yayılan dalga boylarını algılar.
NuSTAR’ın görüşü, bilim adamlarının en yakın yıldızımızla ilgili en büyük gizemlerden birini çözmelerine yardımcı olabilir: Güneş’in korona adı verilen dış atmosferi neden bir milyon dereceden fazla, yüzeyinden en az 100 kat daha sıcaktır? Bu, bilim adamlarını şaşırttı çünkü Güneş’in ısısı çekirdeğinden kaynaklanır ve dışarıya doğru yayılır. Sanki bir ateşin etrafındaki hava, alevlerden 100 kat daha sıcakmış gibi.
Korona ısısının kaynağı, Güneş’in atmosferindeki nano-flare adı verilen küçük patlamalar olabilir. İşaret fişekleri, çok çeşitli güneş gözlemevleri tarafından görülebilen büyük ısı, ışık ve parçacık patlamalarıdır. Nano alevler çok daha küçük olaylardır, ancak her iki tür de koronanın ortalama sıcaklığından bile daha sıcak malzeme üretir. Düzenli alevlenmeler, koronayı bilim adamlarının gözlemlediği yüksek sıcaklıklarda tutacak kadar sık meydana gelmez, ancak nano alevler çok daha sık meydana gelebilir – belki de koronayı topluca ısıtmaya yetecek kadar sıklıkla.
Güneş kimin baktığına bağlı olarak farklı görünür. Soldan, NASA’nın NuSTAR’ı yüksek enerjili X ışınlarını görüyor; Japon Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı’nın Hinode misyonu daha düşük enerjili X-ışınları görüyor; ve NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi ultraviyole ışığı görüyor. Kredi: NASA/JPL-Caltech/JAXA
Bireysel nano parlamalar, Güneş’in parlak ışığı altında gözlemlenemeyecek kadar zayıf olsalar da, NuSTAR, çok sayıda nano parlama birbirine yakın meydana geldiğinde üretildiği düşünülen yüksek sıcaklıktaki malzemeden gelen ışığı algılayabilir. Bu yetenek, fizikçilerin nano parlamaların ne sıklıkta meydana geldiğini ve nasıl enerji saldıklarını araştırmasını sağlar.
Bu görüntülerde kullanılan gözlemler, yıldızımıza tarihteki diğer tüm uzay araçlarından daha yakın uçan NASA’nın Parker Güneş Sondası tarafından Güneş’e 12. yakın yaklaşımla veya günberi ile aynı zamana denk geldi. Parker’ın günberi geçişlerinden biri sırasında NuSTAR ile gözlem yapmak, bilim adamlarının Güneş atmosferinde uzaktan gözlemlenen aktiviteyi, sonda tarafından alınan güneş ortamından doğrudan örneklerle ilişkilendirmelerini sağlar.
Misyon Hakkında Daha Fazla Bilgi
13 Haziran 2012’de Caltech liderliğindeki Küçük Kaşif görevi NuSTAR başlatıldı. NASA’nın Washington’daki Bilim Misyon Müdürlüğü adına JPL tarafından yönetilmektedir. Proje, uzay aracı monte edilirken Columbia Üniversitesi, NASA’nın Greenbelt, Maryland’deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi ve DTU tarafından inşa edilen teleskop optiği ile Danimarka Teknik Üniversitesi (DTU) ve İtalyan Uzay Ajansı (ASI) işbirliğiyle geliştirildi. Dulles, Virginia’daki Orbital Sciences Corp. tarafından. Görev operasyonları California Üniversitesi, Berkeley tarafından denetlenirken, NASA’nın Yüksek Enerji Astrofizik Bilim Arşivi Araştırma Merkezi resmi veri arşivi olarak hizmet veriyor. ASI, hem yer istasyonu hem de ayna veri arşivi sağlar. JPL NASA için Caltech tarafından yönetiliyor.