Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında kurulan Yüksel Düzeyli Diyalog (YDD) Mekanizmalarına bir yenisi eklendi. Türkiye, AB ile yürüttüğü müzakerelerde en başarılı olduğu Bilim ve Araştırma alanında ilk kez yeni bir mekanizmayı hayata geçirdi. Bilim, Araştırma, Teknoloji ve İnovasyon konulu ilk YDD toplantısı Belçika’nın başkenti Brüksel’de gerçekleştirildi. İkinci YDD, 2023’de Türkiye’de yapılacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve AB Komiseri Mariya Gabriel; bilim, araştırma, teknoloji ve yenilik alanında ilk defa yapılan Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısına başkanlık etti.
Brüksel’deki AB Komisyonu binasında düzenlenen toplantıya Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, AB Nezninde Türkiye Daimi Temsilcisi Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, TÜBİTAK BİLGEM Başkanı Dr. Ali Görçin, Dışişleri Bakanlığı AB Başkanlığı Mali İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdürü Bülent Özcan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Hande Mercan Aygen, Milli Teknoloji Genel Müdürü Zekeriya Çoştu ile Türkiye ve AB tarafından çok sayıda üst düzey temsilci katıldı.
Yüksek Düzeyli Diyalog
Bakan Varank, AB ile Türkiye arasında kurulan Bilim, Araştırma, Teknoloji ve Yenilik alanında Yüksek Düzeyli Diyalog mekanizmasının ilk toplantısını AB Komisyonu Üyesi Gabriel ile başlattıklarını, diyaloğun ilişkileri daha odaklı bir şekilde, en üst mercilerden ele almayı amaçlayan bir mekanizma olduğunu ifade etti. Türkiye ile AB arasında daha önce dış politika, ulaştırma, enerji, ekonomi, terörle mücadele, iklim, göç ve tarım konularında da yüksek düzeyli diyalog toplantıları düzenlendiğini anımsatan Varank, “Bugün de, AB ile ilk defa bilim ve araştırma alanında Yüksek Düzeyli Diyalog toplantımızı gerçekleştiriyoruz.” dedi. Varank, AB’ye üyelik müzakerelerinde “Bilim ve Araştırma” faslının Türkiye’nin hazırlık düzeyinin en ileri seviyede olduğu ve bugüne kadar müzakereye açılmış 16 fasıl içerisinde başarıyla kapatılan tek fasıl konumunda olduğunu vurguladı.
İş birliğinin güçlendirilmesi için atılabilecek adımlar belirlenecek
Toplantıda öncelikli olarak AB’nin iklim değişikliği ile mücadelede ortaya koyduğu Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerine ulaşmasında Türkiye’nin sağlayacağı katkıların ele alınacağına işaret eden Varank, “Yenilenebilir enerji üretimi, çevreyle uyumlu teknolojilerin geliştirilmesi başta olmak üzere yeşil dönüşüm alanında AB araştırma kurumları ile iş birliğimizin güçlendirilmesi için atılabilecek adımları belirleyeceğiz.” diye konuştu. Varank, küresel ekonomi yarışının ana unsuru olan geleceğin dijital teknolojilerinin geliştirilmesi ve bu teknolojilerin KOBİ’ler başta olmak üzere ilgili tarafların hizmetine sunulması için gerçekleştirilebilecek ortak çalışmaları da ele alacaklarına dikkati çekerek, “Yeşil ve dijital dönüşüm alanındaki ortak hedeflerimizin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğumuz finansman, bu finansman ihtiyacının karşılanması için Ufuk Avrupa, Dijital Avrupa ile diğer birlik programlarının ve Katılım Öncesi Mali Yardım Aracının etkin kullanımını da değerlendireceğiz.” dedi. “Bugün Bilim, Araştırma, Teknoloji ve Yenilik alanında ilk toplantısını gerçekleştirdiğimiz Yüksek Düzeyli Diyalog mekanizmasının ülkemiz ve AB ilişkilerinin ortak çıkarlar ve tam üyelik doğrultusunda yeniden canlandırılmasında önemli bir katkı sunacağına inanıyorum.” diyen Varank, toplantının Türkiye ve AB’nin inovasyon kapasitesinin gelişimine ve araştırma iş birliklerinin güçlenmesine verimli katkılar sağlamasını diledi.
“İkinci toplantı Türkiye’de olacak”
Bakan Varank, “Yüksek Düzeyli Diyalog mekanizmasının 2023 yılında gerçekleştireceğimiz ikinci toplantısına Türkiye olarak ev sahipliği yapmaktan büyük memnuniyet duyacağımızı ifade etmek istiyorum.” diye konuştu. AB Komisyonu Üyesi Mariya Gabriel de bilim, araştırma, teknoloji ve yenilikçilik konulu Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısının bugün ilk kez düzenlendiğini belirterek, Türkiye ile AB arasında uzun yıllardır bilim ve teknoloji alanında iş birliğinin sürdüğünü ifade etti. Türkiye’nin Ufuk Avrupa programına katılım anlaşmasını geçen yıl imzaladıklarını hatırlatan Gabriel, bugünkü diyalog toplantısının ortak çalışmaların nasıl ve hangi alanlarda güçlendirileceğine odaklanacağını bildirdi.
“Birlikte daha güçlüyüz”
Gabriel, “Şu anda 100’ün üzerinde projede iş birliği yürütüyoruz. Ama özellikle iki ana sebeple daha güçlü ve geniş bir çalışma alanı bekliyorum. Birincisi, aynı zorluklarla karşı karşıyayız. Araştırma ve yenilikçiliğin hükümetlere ve işletmelere zorluklara karşı çözüm bulmak için yardım etmedeki önemini biliyoruz.” dedi. Bunlara örnek olarak COVID-19 aşılarının geliştirilmesini, alternatif enerji kaynaklarının bulunmasını ve daha verimli gıda üretimini gösteren Gabriel, şöyle devam etti: “İkinci olarak birlikte daha güçlüyüz. İş birliği yapmak daha uygun ve hızlı çözüm bulma ihtimalini katlamaktadır. Bugün görüşmelerimizde çevreci sanayi üretimi, yenilenebilir enerji ve iklime zarar vermeyen şehirler meselesini nasıl ortaklaşa geliştirebileceğimize odaklanıyoruz. Türkiye ve AB’nin bu amaçlarda aynı düşüncede olduğunu görmekten mutluluk duyuyorum.” İzmir ve İstanbul’un çevreci ve akıllı şehirler misyonuna katılmalarının bunun göstergesi olduğunu kaydeden Gabriel, Türkiye’nin temiz hidrojen, temiz enerji, devam eden yenilenebilir enerji sistemleri gibi Ufuk Avrupa ortaklıklarına dahil olmasının da önemine işaret etti. Gabriel, “Toplumlarımızın, ekonomilerimizin ve rekabetçiliğimizin yararı için bilim, yenilikçilik ve sanayiyi birlikte daha yakınlaştırmalıyız.” diye konuştu. Bu kapsamda Türkiye ile iş birliği yaptıklarını aktaran Gabriel, ortak çıkarlar doğrultusunda bu iş birliğini güçlendireceklerine inandığını vurguladı.
TÜBİTAK Başkanı Mandal: “Bu toplantı önemli bir başlangıç noktası”
Toplantı sonrası değerlendirmelerde bulunan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, bilim, araştırma, teknoloji ve yenilik alanında ilk defa yapılan Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Diyalog Toplantısına katılmaktan duyduğu memnuniyeti ifade etti. Mandal, “Bu toplantı, işbirliğimizi güçlendirecek farklı yaklaşım ve fikirlerin tohumlarını atacağımız önemli bir başlangıç noktasıdır.” dedi.
Prof. Dr. Mandal Başkanlığındaki TÜBİTAK ekibi, Digital Europe Platformu ile yapılan görüşmeye de katıldı.
“Yeşil odaklı bir yaklaşım sergileyecek ve EUREKA’NIN küresel çapta etkinliğini artırmaya odaklanacağız”
TÜBİTAK Heyeti kurucu üyeleri arasında yer aldığı, rekabetçiliğin ve piyasa entegrasyonunun hızlandırılması ile Ar-Ge işbirliğini desteklemesi amacıyla faaliyet gösteren EUREKA Sekretarya’sı ile de görüşme gerçekleştirdi. Avrupa Birliği Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcili’nde gerçekleştirilen görüşmede Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Faruk KAYMAKCI’nın yanı sıra TÜBİTAK Başkan Yardımcısı ve Eureka Ülke Üst Düzey Temsilcisi Prof. Dr. Ahmet YOZGATLIGİL, Eureka Sekretaryası Portekiz Dönem Başkanı Dr. Ricardo Conde, Eureka Genel Müdürü Brit Helle ile Eureka Sekretaryası ve TÜBİTAK Eureka Koordinasyon Ofisinden uzmanlar katıldı. Prof. Dr. Hasan Mandal Türkiye’nin 2023-2024 yılı Eureka Dönem Başkanlığı adaylığı hakkında bilgi verdi. TÜBİTAK, adaylığımız süresince ülke olarak yapmayı planladığımız faaliyetler hakkında tespitlerde bulundu. Mandal, “TÜBİTAK’ın sahip olduğu yetişmiş insan kaynağı ve taşıdığı uluslararası sorumluklar sayesinde edindiği tecrübe ile Eureka’ya önemli değerler katacağımıza inanıyoruz. Muhtemel başkanlık dönemimizde Yeşil odaklı bir yaklaşım sergileyecek ve Eureka’nın küresel çapta etkinliğini artırmaya odaklanacağız.” diye konuştu.