Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) “Dünya’yı kurtarma provasını” başarıyla gerçekleştirdi, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) bu anı saniye saniye gözlemledi.
NASA’nın geçen yıl uzaya gönderdiği araç, asteroitle planlandığı gibi çarpıştırıldı. NASA’nın gelecekte Dünyaya tehdit oluşturabilecek bir asteroidin yörüngesini değiştirmek ve kuyruklu yıldız tehlikelerine karşı gezegen savunma sistemlerini test etmek amacıyla gerçekleştirdiği görev, yerküreden yaklaşık 11 milyon kilometre uzakta gerçekleştirildi. DART Misyonu adı verilen bu görevin gezegenin savunma stratejisi için önemli bir adım olduğu düşünülüyor. Bu görev için, Dünya’ya yakın cisimler sınıfında yer alan 780 metre çaplı Didymos asteroidi ve 170 metre çapındaki uydusu Dimorphos seçilmişti. 23 Kasım 2021’de fırlatılan uzay aracı DART (Double Asteroid Redirection Test – Çifte Asteroid Yön Değiştirme Testi) 10 aylık uzay yolculuğunun ardından, Dimorphos isimli gök cismine saatte yaklaşık 23 bin kilometre hızla planlı bir şekilde çarptı. Dünya için herhangi bir tehdit oluşturmayan bu göktaşı çarpışma sonrası gözlem için takip edilecek. Çarpışma, Dünya’ya çarpma ihtimali olan göktaşlarına karşı bir savunma provası niteliği taşıyor.
20 saniye poz süresi ile ardışık görüntüler alındı
Antalya Saklıkent’te 2 bin 500 metre yükseklikteki Bakırlıtepe’de TUG bünyesinde yer alan 12 santimetre açıklıklı, ufuk bölgesinde gözlem yapabilen ve geniş alan görüntüleme özelliğine sahip teleskop ile 20 saniye poz süresi ile ardışık görüntüler alındı. Bu görüntüler bir video haline dönüştürüldü. Görüntülerde Didymos asteroidinin ilerleyişi ve DART aracının Dimorphos uydusuna çarpma anında cismin parlaklaşması ve yüzeyinden çıkan kaya ve toz oluşumlar çarpıcı bir şekilde görüldü.
DART aracı üzerindeki yüksek çözünürlüklü görüntüleyici DRACO (Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical), DART’ın hedefindeki ikili sisteme ulaşmasına yardımcı oldu ve çarptığı ana kadar dünyaya saniyede bir fotoğraf yolladı. Bu sayede Dimorphos’un uydusunun boyut ve şekil analizleri ayrıntılı biçimde yapılabilecek.
DART aracılığıyla taşınan ve birkaç gün önce uzaya bırakılan 14 kilogram ağırlığında, İtalya yapımı LICIACube adlı bir nano uydu, DART’ın etkisinin ve çarpma sonucu ortaya çıkan toz bulutunun görüntülerini ve Dimorphos’ta oluşturduğu krateri fotoğraflayıp ilerleyen günlerde paylaşacak.
DART’ın etkisiyle, Dimorphos’un yörünge değişimini doğrulamak için yer tabanlı teleskoplar Didymos asterodini gözlemleyecek.